The Buddha (BC 623- BC 543)
ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရား နွင့္ ဗုဒၶဘာသာ
အပိုင္း (၉) Part 9
Researched
by- Myoma
Myint Kywe
ၿမိဳ ႔မ ျမင့္ၾကြယ္
ၿမိဳ ႔မ ျမင့္ၾကြယ္
သိရွိလိုက္နာအပ္ေသာ မွတ္တမ္းစာမ်ား
ယေန႔ေခတ္လူေတြ သည္ ဘာသာအသိတရား တျဖည္းျဖည္းနဲ႔
ေခါင္းပါးလာၾကပါသည္။ ဘုရားေတာင္မွ ထိျခင္းငါးပါးနဲ႔
ဦးခ် ရေကာင္းမွန္းမသိႀကပါ။ ဒီလိုအေျခအေနေတြကိုသိလို႔ ျမတ္စြာဘုရားက “ေနာင္္အနာဂတ္မွာ ဗုဒၶဘာသာ (၅)မ်ိဳး ကြဲျပားလိမ့္မယ္” ဟုေဟာေတာ္မူ
ခဲ့ပါသည္။ ထိုဗုဒၶဘာသာ(၅)မ်ိဳးမွာ
(၁) ကုလ ဗုဒၶဘာသာ
(၂) လာဘ ဗုဒၶဘာသာ
(၃) ဘယ ဗုဒၶဘာသာ
(၄) သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာ
(၁) ကုလ ဗုဒၶဘာသာ
(၂) လာဘ ဗုဒၶဘာသာ
(၃) ဘယ ဗုဒၶဘာသာ
(၄) သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာ
(၅) ပညာဓိက
ဗုဒၶဘာသာ
(၁) ကုလ (မိရိုးဖလာ) ဗုဒၶဘာသာ
ကုလ ဗုဒၶဘာသာ ဆိုတာ ရိုးရာ ဗုဒၶဘာသာ ကိုေျပာတာပါ။ အေမအေဖက ဗုဒၶဘာသာမို႔ သားသမီးက ဗုဒၶ ဘာသာျဖစ္လာရတာပါ။ မိဘက ခရစ္ယာန္ဆိုရင္ သားသမီးကလည္း ခရစ္ယာန္။ ဒါကို မိရိုးဖလာ ကုလ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္တယ္။
မိဘက ဗုဒၶဘာသာမို႔သာ သားသမီးက ဗုဒၶဘာသာျဖစ္လာရတာ ဘုရားရွင္ဘာလို႔ ပြင့္မွန္းမသိ။ ဘုရားဘာ တရားေဟာမွန္းလည္းမသိ။ကိုးကြယ္ေနတဲ့ ျမတ္စြာဘုရားဘာေႀကာင့္
(၁) ကုလ (မိရိုးဖလာ) ဗုဒၶဘာသာ
ကုလ ဗုဒၶဘာသာ ဆိုတာ ရိုးရာ ဗုဒၶဘာသာ ကိုေျပာတာပါ။ အေမအေဖက ဗုဒၶဘာသာမို႔ သားသမီးက ဗုဒၶ ဘာသာျဖစ္လာရတာပါ။ မိဘက ခရစ္ယာန္ဆိုရင္ သားသမီးကလည္း ခရစ္ယာန္။ ဒါကို မိရိုးဖလာ ကုလ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္တယ္။
မိဘက ဗုဒၶဘာသာမို႔သာ သားသမီးက ဗုဒၶဘာသာျဖစ္လာရတာ ဘုရားရွင္ဘာလို႔ ပြင့္မွန္းမသိ။ ဘုရားဘာ တရားေဟာမွန္းလည္းမသိ။ကိုးကြယ္ေနတဲ့ ျမတ္စြာဘုရားဘာေႀကာင့္
ကိုးကြယ္ရမွန္းလည္းမသိ။ တရားေတာ္ ကိုဘာေႀကာင့္ကိုးကြယ္
ရမွန္းမသိ။ ဘုရားကိိိုဦးခ်တာ ဘာရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဦးခ်မွန္းမသိ။ ဘာေႀကာင့္ဒီေလာက္
ရုိရိုေသေသနဲ႔အေလးျပဳေနမွန္းကို မသိတာ။ လုပ္ေတာ့လုပ္ေနတာပဲ အသိပညာ ဘာမွမပါတာ။ ကုလ ဗုဒၶဘာသာပါ။
(၂) လာဘ ဗုဒၶဘာသာ
လာဘ ဗုဒၶဘာသာ ဆိုတာ လာဘ္လာဘ လိုလို႔ ကိုးကြယ္တဲ့ ဗုဒၶဘာာသာကို ဆိုလိုတာပါ။ဒီဘဝ စီးပြားေရးေလး တက္မလား ဆိုျပီးမွ ဘုရားကိုးကြယ္တာမွာ ေရြးျပီးကိုးကြယ္တယ္။ဒီဘုရား ကိုးကြယ္ရင္ေတာ့လာဘ္လာဘ ေပါမ်ားတယ္ ဟိုဘုရား ကိုးကြယ္ရင္ေတာ့ စီးပြားေရးတက္တယ္ဆိုျပီး ေရြးကိုးကြယ္တာ လာဘဗုဒၶဘာသာပါ။
ဘုရားကိုးကြယ္မွ လာဘ္ေပါမ်ားမယ္ဆိုရင္ ဘုရားမကိုးကြယ္တဲ့ ခရစ္ယာန္ေတြ ဘာလို႔ လာဘ္ရႊင္ေနလဲ။ အဓိကစီးပြားေရးျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ ဘုရားေႀကာင့္မဟုတ္ပါဘူး။ ကံ၊ညဏ္၊ဝိရိယ သတၱိေႀကာင့္ပါ။ အိမ္ျခံ ဝယ္မယ္။ ေရာင္းမယ္။ အိမ္ေနရာေျပာင္းမယ္ဆိုရင္ေတာင္မွ ရက္ရာဇာ ျပႆဒါး ေရြးေနတာေတြ။ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ေပၚမွာ ဘုိးေတာ္ ဘြားေတာ္ပံုေတြ တင္ထားတာေတြ။ ကိုႀကီးေက်ာ္၊ မႏွဲေလး အစ ရွိ တဲ့ နတ္ေတြ ကုိးကြယ္တာေတြ။ ေဗဒင္ ယံုႀကည္ျပီး ယႀတာေတြ ေခ်လိုက္ၾက စတဲ့ လာဘ္လာဘ လိုခ်င္လို႔ ကိုးကြယ္ တဲ့ ဗုဒၶဘာသာမ်ားကို လာဘဗုဒၶဘာသာ လို႔ ေခၚပါတယ္။
(၃) ဘယ ဗုဒၶဘာသာ
ဘယ ဗုဒၶဘာသာ ဆိုတာ ေဘးကို ေႀကာက္္္္္္လို႔ ကိုးကြယ္တာကိုေခၚပါတယ္။ အႏၱရာယ္ကင္းဖို႔၊ ေဘးရွင္းဖို႔၊ အသက္ ရွည္ဖို႔၊ က်န္းမာဖို႔၊ ဒီလိုအေတြးအေခၚေတြနဲ႔ ဘုရား ကိုးကြယ္တာကို ဘယဗုဒၶဘာသာဟုေခၚပါ သည္။ ဒီဘုရား ကိုးကြယ္မွ အသက္ရွည္မယ္ဆိုရင္ ဘုရားမကိုးကြယ္တဲ့ ခရစ္ယာန္ အစလာမ္ေတြ အသက္ရာေက်ာ္ ရွည္ေန ႀကတာ ဘာလို႔ပါလဲ။ ဘာမွမသိဘဲ ရမ္းကိုးကြယ္္္္္္တာ ကုလ ဗုဒၶဘာသာ၊ လာဘ္လာဘ လိုခ်င္လို႔ ကိုးကြယ္တာ လာဘဗုဒၶဘာသာ။ ေဘးေႀကာက္ျပီး အကုိးအကြယ္ မွားေနတာ ဘယ ဗုဒၶဘာသာ။
(၂) လာဘ ဗုဒၶဘာသာ
လာဘ ဗုဒၶဘာသာ ဆိုတာ လာဘ္လာဘ လိုလို႔ ကိုးကြယ္တဲ့ ဗုဒၶဘာာသာကို ဆိုလိုတာပါ။ဒီဘဝ စီးပြားေရးေလး တက္မလား ဆိုျပီးမွ ဘုရားကိုးကြယ္တာမွာ ေရြးျပီးကိုးကြယ္တယ္။ဒီဘုရား ကိုးကြယ္ရင္ေတာ့လာဘ္လာဘ ေပါမ်ားတယ္ ဟိုဘုရား ကိုးကြယ္ရင္ေတာ့ စီးပြားေရးတက္တယ္ဆိုျပီး ေရြးကိုးကြယ္တာ လာဘဗုဒၶဘာသာပါ။
ဘုရားကိုးကြယ္မွ လာဘ္ေပါမ်ားမယ္ဆိုရင္ ဘုရားမကိုးကြယ္တဲ့ ခရစ္ယာန္ေတြ ဘာလို႔ လာဘ္ရႊင္ေနလဲ။ အဓိကစီးပြားေရးျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ ဘုရားေႀကာင့္မဟုတ္ပါဘူး။ ကံ၊ညဏ္၊ဝိရိယ သတၱိေႀကာင့္ပါ။ အိမ္ျခံ ဝယ္မယ္။ ေရာင္းမယ္။ အိမ္ေနရာေျပာင္းမယ္ဆိုရင္ေတာင္မွ ရက္ရာဇာ ျပႆဒါး ေရြးေနတာေတြ။ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္ေပၚမွာ ဘုိးေတာ္ ဘြားေတာ္ပံုေတြ တင္ထားတာေတြ။ ကိုႀကီးေက်ာ္၊ မႏွဲေလး အစ ရွိ တဲ့ နတ္ေတြ ကုိးကြယ္တာေတြ။ ေဗဒင္ ယံုႀကည္ျပီး ယႀတာေတြ ေခ်လိုက္ၾက စတဲ့ လာဘ္လာဘ လိုခ်င္လို႔ ကိုးကြယ္ တဲ့ ဗုဒၶဘာသာမ်ားကို လာဘဗုဒၶဘာသာ လို႔ ေခၚပါတယ္။
(၃) ဘယ ဗုဒၶဘာသာ
ဘယ ဗုဒၶဘာသာ ဆိုတာ ေဘးကို ေႀကာက္္္္္္လို႔ ကိုးကြယ္တာကိုေခၚပါတယ္။ အႏၱရာယ္ကင္းဖို႔၊ ေဘးရွင္းဖို႔၊ အသက္ ရွည္ဖို႔၊ က်န္းမာဖို႔၊ ဒီလိုအေတြးအေခၚေတြနဲ႔ ဘုရား ကိုးကြယ္တာကို ဘယဗုဒၶဘာသာဟုေခၚပါ သည္။ ဒီဘုရား ကိုးကြယ္မွ အသက္ရွည္မယ္ဆိုရင္ ဘုရားမကိုးကြယ္တဲ့ ခရစ္ယာန္ အစလာမ္ေတြ အသက္ရာေက်ာ္ ရွည္ေန ႀကတာ ဘာလို႔ပါလဲ။ ဘာမွမသိဘဲ ရမ္းကိုးကြယ္္္္္္တာ ကုလ ဗုဒၶဘာသာ၊ လာဘ္လာဘ လိုခ်င္လို႔ ကိုးကြယ္တာ လာဘဗုဒၶဘာသာ။ ေဘးေႀကာက္ျပီး အကုိးအကြယ္ မွားေနတာ ဘယ ဗုဒၶဘာသာ။
ကုလ၊ လာဘ၊ ဘယ ဗုဒၶဘာသာ (၃)မ်ိဳးကို အဆင့္နိမ့္ ဗုဒၶဘာသာမ်ား ဟုေခၚပါသည္။
(၄) သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာ
သဒၵါဓိက ဗုဒၶဘာသာ ဆိုတာ သဒၵါတရားကို အရင္းခံပါတယ္။ သဒၵါတရား ဆိုတာ ယံုႀကည္ခ်က္္္္္္္ပါ။ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာကို တကယ္ သက္ဝင္္္္ ယံုႀကည္တာ ကို ေခၚပါတယ္။ ယံုႀကည္တဲ့ေနရာမွာလည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ယံုႀကည္တဲ့ သမၼာသဒၵါ နဲ႔ မွားမွားယြင္းယြင္း ယံုႀကည္တဲ့ မိစၦာသဒၵါ ဆိုျပီး (၂)မ်ိဳးရွိပါတယ္။ သမၼာသဒၵါ မွန္မွန္ကန္ကန္ ယံုႀကည္ ခ်က္ ဆိုတာ သစၥာတရား သိေတာ္မူတဲ့ျမတ္စြာဘုုရားဟာ ေဝေနယ် သတၱဝါေတြကို သူသိသကဲ့သုိ႔
ေမတၱာ ဂရုဏာေတာ္အျပည့္နဲ႔ သစၥာေလးခ်က္အနက္ကို ေဟာႀကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
ဒီတရားေတာ္ အနက္ေတြကိုပိုင္ပိုင္္ႏုိင္ႏုိင္သိေတာ္မူသြားႀကတဲ့ အရိယာသူေတာ္စင္ႀကီးေတြဟာနိဗၺာန္ဝင္စံ သြားႀကပါတယ္။ နိဗၺာန္ဆိုတာ အို ၊ေသ၊ နာ လြတ္ရာပါ။ အေသလြတ္ရာ ျပတတ္လို႔ ျမတ္စြာဘုရားအား ကိုးကြယ္ ပါ ၏ ဆိုတဲ့ ယံုႀကည္ခ်က္ဟာ မွန္ကန္ေသာယံုႀကည္ခ်က္ တရားေတာ္ ကိုဘာေႀကာင့္ကိုးကြယ္ရသလဲ။
ျမတ္စြာဘုရားေဟာေတာ္မူခဲ့ေသာ တရားေတာ္ကို ႀကိဳစားအားထုတ္လိုက္လို႔ တရား လမ္းေႀကာင္းးအတိုင္းသာ ေလွ်ာက္သြားႏုိင္ရင္ နိဗၺာန္ေရာက္ပါမည္။ ထိုအေသလြတ္ရာ ပို႔ေဆာင္တာ တရားက ပို႔ေဆာင္တာပါ ။ ပုဂၢိဳလ္က ပို႔ေဆာင္တာ မဟုတ္ဘူး။
ထိုတရားေတြ မကြယ္မေပ်ာက္ေသးတာ ဘယ္သူ႔ေက်းဇူးပါလဲ ဆိုရင္ သံဃာေတြရဲ့ ေက်ဇူးပါ ဘုရားရွင္ေဟာေတာ္ မူေသာ ဓမၼကၡႏၶာေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္၊ သုတ္- ဝိနည္း- အဘိဓမၼာ တရားေတြ သံဃာေတာ္ေတြက ေဆာင္ထားတာပါ။ ပိဋကသံုးပုံ ကို သံဃာေတာ္ေတြက ေစာင့္ေရွာက္ထားတာပါ။ သံဃာေတာ္ကို ယံုႀကည္ခ်က္ရွိရပါမယ္။ ဒါေတြက ရတနာျမတ္သံုးပါးကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ယံုႀကည္တဲ့ သမၼာသဒၵါ ယံုႀကည္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။
သဒၵါဓိက ဗုဒၶဘာသာ ဆိုတာ သဒၵါတရားကို အရင္းခံပါတယ္။ သဒၵါတရား ဆိုတာ ယံုႀကည္ခ်က္္္္္္္ပါ။ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာကို တကယ္ သက္ဝင္္္္ ယံုႀကည္တာ ကို ေခၚပါတယ္။ ယံုႀကည္တဲ့ေနရာမွာလည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ယံုႀကည္တဲ့ သမၼာသဒၵါ နဲ႔ မွားမွားယြင္းယြင္း ယံုႀကည္တဲ့ မိစၦာသဒၵါ ဆိုျပီး (၂)မ်ိဳးရွိပါတယ္။ သမၼာသဒၵါ မွန္မွန္ကန္ကန္ ယံုႀကည္ ခ်က္ ဆိုတာ သစၥာတရား သိေတာ္မူတဲ့ျမတ္စြာဘုုရားဟာ ေဝေနယ် သတၱဝါေတြကို သူသိသကဲ့သုိ႔
ေမတၱာ ဂရုဏာေတာ္အျပည့္နဲ႔ သစၥာေလးခ်က္အနက္ကို ေဟာႀကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
ဒီတရားေတာ္ အနက္ေတြကိုပိုင္ပိုင္္ႏုိင္ႏုိင္သိေတာ္မူသြားႀကတဲ့ အရိယာသူေတာ္စင္ႀကီးေတြဟာနိဗၺာန္ဝင္စံ သြားႀကပါတယ္။ နိဗၺာန္ဆိုတာ အို ၊ေသ၊ နာ လြတ္ရာပါ။ အေသလြတ္ရာ ျပတတ္လို႔ ျမတ္စြာဘုရားအား ကိုးကြယ္ ပါ ၏ ဆိုတဲ့ ယံုႀကည္ခ်က္ဟာ မွန္ကန္ေသာယံုႀကည္ခ်က္ တရားေတာ္ ကိုဘာေႀကာင့္ကိုးကြယ္ရသလဲ။
ျမတ္စြာဘုရားေဟာေတာ္မူခဲ့ေသာ တရားေတာ္ကို ႀကိဳစားအားထုတ္လိုက္လို႔ တရား လမ္းေႀကာင္းးအတိုင္းသာ ေလွ်ာက္သြားႏုိင္ရင္ နိဗၺာန္ေရာက္ပါမည္။ ထိုအေသလြတ္ရာ ပို႔ေဆာင္တာ တရားက ပို႔ေဆာင္တာပါ ။ ပုဂၢိဳလ္က ပို႔ေဆာင္တာ မဟုတ္ဘူး။
ထိုတရားေတြ မကြယ္မေပ်ာက္ေသးတာ ဘယ္သူ႔ေက်းဇူးပါလဲ ဆိုရင္ သံဃာေတြရဲ့ ေက်ဇူးပါ ဘုရားရွင္ေဟာေတာ္ မူေသာ ဓမၼကၡႏၶာေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္၊ သုတ္- ဝိနည္း- အဘိဓမၼာ တရားေတြ သံဃာေတာ္ေတြက ေဆာင္ထားတာပါ။ ပိဋကသံုးပုံ ကို သံဃာေတာ္ေတြက ေစာင့္ေရွာက္ထားတာပါ။ သံဃာေတာ္ကို ယံုႀကည္ခ်က္ရွိရပါမယ္။ ဒါေတြက ရတနာျမတ္သံုးပါးကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ယံုႀကည္တဲ့ သမၼာသဒၵါ ယံုႀကည္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။
မိစၦာသဒၵါယံုႀကည္မႈက လာဘ္လာဘ ေပါတယ္။ အႏၱရာယ္ကင္းတယ္ဆိုျပီး ကိုးကြယ္ယံုႀကည္ေနတာ မိစၦာသဒၵါ။ လာဘ္လာဘေပါ တယ္ ဆိုတဲ့ လာဘ ဗုဒၶဘာသာယံုႀကည္ခ်က္၊ အႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ဆိုျပီး ဘယ ဗုဒၶဘာသာ ေတြရဲ့ ယံုႀကည္ခ်က္ မရွိရပါ။
ဗုဒၶ ရဲ့ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို ဘာမွနားမလည္ဘဲ သူမ်ားဦးတုိက္လို႔သာ
ရမ္းဦးတိုက္ရတဲ့
ကုလ ဗုဒၶဘာသာေတြရဲ့ ယံုႀကည္ မႈဒါေတြဟာ
မိစၦာသဒၶါေတြပါ။အေသလြတ္ရာလမ္းကို ျပတတ္လို႔ ၊
အေသလြတ္ရာ ပို႔ေဆာင္ႏိုင္လို႔၊ အေသလြတ္ရာ တရားကိုေဆာင္ထားႏုိင္လုိ႔ ရတနာသံုးပါးကို ကုိးကြယ္ပါ၏ ဆိုတဲ့ သမၼာသဒၵါ။ အႏွစ္သာရ မရွိတာကို မရွိဘူးလို႔သိပါတယ္။အႏွစ္သာရ
ရွိတာကိုု
ရွိတယ္လို႔သိပါတယ္။မွားတာကို မွားတယ္လို႔ သိတယ္။မွန္တာကို မွန္တယ္လို႔သိတယ္။
သိတဲ့အျပင္၊အမွားလမ္းကို ေရွာင္၊အမွန္လမ္းကိုေဆာင္တာသည္ သမၼာသဒၵါ ရွိတဲ့ သဒၵါဓိက ဗုဒၶဘာသာပါ။
(၅) ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာ
သစၥာတရားကို ေသခ်ာသိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ကို ပညာဓိက ဟုေခၚသည္။
ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာဟာတရားေတာ္ကို ယံုႀကည္တယ္။
တရားေတာ္ကို ဘယ္လိုယံုႀကည္ တာလည္းဆိုေတာ့ ရမ္းယံုႀကည္တာမဟုတ္ဘဲ ခႏၱာအသိနဲ့ အေသအခ်ာသိျပီး ယံုတယ္။ ထိုသို သိတာကို ပညာ ဟုေခၚပါသည္။ သစၥာေလးပါး ကို အေသအခ်ာ ပညာနဲ႔သိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၊ ျဖစ္ပ်က္ မႈေတြကို သိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ပ်က္ျမင္တာ ခႏၱာက ျမင္တာလား ပညာကျမင္တာလားဆိုေတာ့ ပညာ ကျမင္ တာပါ။ ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာပါ။ ဘုရားက မင္းတုိ႔ခႏၱာ ထဲမွာ ျဖစ္္တာနဲ့ ပ်က္္တာပဲ ရွိတာလို႔ေဟာခဲ့ပါ တယ္ ။ ဒါကိုကိုယ္တိုင္ သစၥာတရားကို ေသခ်ာသိျပီး က်င့္ႀကည့္ လိုက္ေတာ့ ျမင္တယ္။ကိုယ္တိုင္ျမင္ေတာ့ ယံုႀကည္လာတယ္။ယံုႀကည္ေတာ့သဒၵါ၊ျဖစ္ပ်က္ျမင္တာက ပညာ။ ထိုေႀကာင့္ သဒၵါနဲ႔ပညာ သြားျပီး တြဲေန ပါတယ္။ သဒၵါ (ယံုႀကည္ခ်က္္္္္္္) နဲ႔ ပညာ ဟာ တြဲလ်က္ပါတဲ့။
သဒၵါတရား မွန္မွန္ကန္ကန္ နဲ႔သာ ႀကိဳးစားမယ္ဆိုရင္ အပါယ္ေလးပါးမွ လြတ္ေျမာက္္္ႏိုင္၏။ တို႔မွာ အပါယ္ မ်ိဳးေစ့ေတြ၊အပါယ္က် ေႀကာင္းကံေတြ လုပ္ထာတာရွိတယ္။ ဒါေတြကို ဘယ္သူမွ ဝင္တားလို႔ မရပါဘူး။ သူကိုတားခ်င္ရင္၊ သူကိုအက်ိဳးမေပးေစခ်င္ရင္ ဘာနဲ့ျဖတ္ရမလဲ ဆိုေတာ့ ဥာဏ္နဲ႔ျဖတ္ရမယ္။ ဥာဏ္နဲ႔ ျဖတ္ လိုက္လို႔ ျဖစ္ပ်က္မဂ္ဆိုက္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မွာ သဒၵါလည္းပါတယ္၊ပညာလည္းပါတယ္။ဒါသည္ သဒၵါဓိက ႏွင့္ ပညာ ဓိက ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ပါသည္။
သဒၵါဓိက ႏွင့္ ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာဟာ အထက္္္္္တန္း ဗုဒၶဘာသာပါ။
သဒၶါႏွင့္ ပညာ balance (ဟန္ခ်က္ညီ) ဖို႔လည္း လုိပါတယ္၊ သဒၶါလြန္ကဲ ပညာနဲျပန္ရင္ (ႏွစ္လုံးလွ လူမုိက္ၾကီး) သူေတာ္ေကာင္းလူအၾကီးျဖစ္သြားပါတယ္၊
ဆင္ျခင္တုံတရားနဲပါးသူေတြက (superstitious rites, scarified, prayer) အက်ိဳးမရွိတဲ့ေနရာေနမွာ ကိုယ့္အခ်ိန္ေတြကို အသုံးခ်ေနၾကပါတယ္။ သဒၶါ နဲျပီး ပညာကဲ ေနျပန္ရင္လဲ ပညာရွိ လူမိုက္ၾကီး ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဆုိလုိတာကဘယ္အရာမဆုိ အစြန္းမေရာက္ေစဖို႔ပါဘဲ။
(၅) ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာ
သစၥာတရားကို ေသခ်ာသိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ကို ပညာဓိက ဟုေခၚသည္။
ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာဟာတရားေတာ္ကို ယံုႀကည္တယ္။
တရားေတာ္ကို ဘယ္လိုယံုႀကည္ တာလည္းဆိုေတာ့ ရမ္းယံုႀကည္တာမဟုတ္ဘဲ ခႏၱာအသိနဲ့ အေသအခ်ာသိျပီး ယံုတယ္။ ထိုသို သိတာကို ပညာ ဟုေခၚပါသည္။ သစၥာေလးပါး ကို အေသအခ်ာ ပညာနဲ႔သိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၊ ျဖစ္ပ်က္ မႈေတြကို သိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ပ်က္ျမင္တာ ခႏၱာက ျမင္တာလား ပညာကျမင္တာလားဆိုေတာ့ ပညာ ကျမင္ တာပါ။ ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာပါ။ ဘုရားက မင္းတုိ႔ခႏၱာ ထဲမွာ ျဖစ္္တာနဲ့ ပ်က္္တာပဲ ရွိတာလို႔ေဟာခဲ့ပါ တယ္ ။ ဒါကိုကိုယ္တိုင္ သစၥာတရားကို ေသခ်ာသိျပီး က်င့္ႀကည့္ လိုက္ေတာ့ ျမင္တယ္။ကိုယ္တိုင္ျမင္ေတာ့ ယံုႀကည္လာတယ္။ယံုႀကည္ေတာ့သဒၵါ၊ျဖစ္ပ်က္ျမင္တာက ပညာ။ ထိုေႀကာင့္ သဒၵါနဲ႔ပညာ သြားျပီး တြဲေန ပါတယ္။ သဒၵါ (ယံုႀကည္ခ်က္္္္္္္) နဲ႔ ပညာ ဟာ တြဲလ်က္ပါတဲ့။
သဒၵါတရား မွန္မွန္ကန္ကန္ နဲ႔သာ ႀကိဳးစားမယ္ဆိုရင္ အပါယ္ေလးပါးမွ လြတ္ေျမာက္္္ႏိုင္၏။ တို႔မွာ အပါယ္ မ်ိဳးေစ့ေတြ၊အပါယ္က် ေႀကာင္းကံေတြ လုပ္ထာတာရွိတယ္။ ဒါေတြကို ဘယ္သူမွ ဝင္တားလို႔ မရပါဘူး။ သူကိုတားခ်င္ရင္၊ သူကိုအက်ိဳးမေပးေစခ်င္ရင္ ဘာနဲ့ျဖတ္ရမလဲ ဆိုေတာ့ ဥာဏ္နဲ႔ျဖတ္ရမယ္။ ဥာဏ္နဲ႔ ျဖတ္ လိုက္လို႔ ျဖစ္ပ်က္မဂ္ဆိုက္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မွာ သဒၵါလည္းပါတယ္၊ပညာလည္းပါတယ္။ဒါသည္ သဒၵါဓိက ႏွင့္ ပညာ ဓိက ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ပါသည္။
သဒၵါဓိက ႏွင့္ ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာဟာ အထက္္္္္တန္း ဗုဒၶဘာသာပါ။
သဒၶါႏွင့္ ပညာ balance (ဟန္ခ်က္ညီ) ဖို႔လည္း လုိပါတယ္၊ သဒၶါလြန္ကဲ ပညာနဲျပန္ရင္ (ႏွစ္လုံးလွ လူမုိက္ၾကီး) သူေတာ္ေကာင္းလူအၾကီးျဖစ္သြားပါတယ္၊
ဆင္ျခင္တုံတရားနဲပါးသူေတြက (superstitious rites, scarified, prayer) အက်ိဳးမရွိတဲ့ေနရာေနမွာ ကိုယ့္အခ်ိန္ေတြကို အသုံးခ်ေနၾကပါတယ္။ သဒၶါ နဲျပီး ပညာကဲ ေနျပန္ရင္လဲ ပညာရွိ လူမိုက္ၾကီး ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဆုိလုိတာကဘယ္အရာမဆုိ အစြန္းမေရာက္ေစဖို႔ပါဘဲ။
လူသားတို႕မက်င့္အပ္ေသာအရာ (၅) ပါး
၁. ျခေသၤ့လိုလဲ မေဟာက္နဲ႕
၂. ဖားငယ္လိုလဲ မေၾကာက္နဲ႕
၃. ေတာင္လိုလဲ မေမာက္နဲ႕
၄. ျမစ္လိုလဲ မေကာက္နဲ႕
၅. တြင္းလိုလဲ မေစာက္နဲ႔
၁. ျခေသၤ့လိုလဲ မေဟာက္နဲ႕
၂. ဖားငယ္လိုလဲ မေၾကာက္နဲ႕
၃. ေတာင္လိုလဲ မေမာက္နဲ႕
၄. ျမစ္လိုလဲ မေကာက္နဲ႕
၅. တြင္းလိုလဲ မေစာက္နဲ႔
ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတို႔၏ အဂၤါ (၄) ပါး
၁.သစၥာ - ကတိ သစၥာတည္ရမည္
၂.ဓေမၼာ - တရားဥပေဒ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း က်င့္သံုးရမည္
၃.ဒိတိ - တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားျခင္း မရွိရ
၄.စာေဂါ - တိုင္းျပည္၊ လူမ်ိဳးနဲ႔ ဘာသာအတြက္ အသက္စြန္႕ရန္ အသင့္ရွိရမည္
အသင္းအဖြဲ႕ ပ်က္စီးျခင္း အေၾကာင္း (၆) ပါး
၁. အမ်က္ထြက္လြယ္ျခင္း
၂. ေက်းဇူးမဲ့ကိုသာ ဆိုျခင္း
၃. ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕ျခင္း
၄. ဂုဏ္တုဂုဏ္ၿပိဳင္ျပဳျခင္း
၅. ျငဴဆူျခင္း
၆. ဝန္တိုျခင္း
စည္းရုံးေရးလမ္းစဥ္ သဂၤဟ တရား (၄) ပါး
၁. ဒါန - ေပးကမ္းေထာက္ပ့ံျခင္း ေငြေၾကးပစၥည္း အကူအညီေပးျခင္း
၂. ေပယာဝဇၨ - ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕ေသာ ခ်စ္ဖြယ္ေသာစကား
ကို ေျပာဆိုျခင္း
၃. အတၱစရိယာ - အက်ိဳးစီးပြားတိုးတက္ေအာင္ ကိုယ္ႏႈတ္ႏွစ္ပါးျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေပးျခင္း
၄. သမာနတၱတာ- ကိုယ္ႏွင့္ ထပ္တူျပဳျခင္းႏွင့္ တန္းတူထားျခင္း ဆက္ဆံျခင္း ျပဳစုျခင္း တန္တူဒုကၡခံျခင္း
မတုိင္ပင္အပ္ေသာ သူ (၅) ေယာက္
၁. မိန္းမက်ဴးေသာသူ တစ္ေယာက္
၂. ေသရည္ေသာက္စား သူတစ္ေယာက္
၃. အလိုရမၼက္ႀကီးေသာသူ တစ္ေယာက္
၄. အမ်က္ေဒါသႀကီးသူ တစ္ေယာက္
၅. မလိမၼာေသာသူ တစ္ေယာက္
၁.သစၥာ - ကတိ သစၥာတည္ရမည္
၂.ဓေမၼာ - တရားဥပေဒ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း က်င့္သံုးရမည္
၃.ဒိတိ - တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားျခင္း မရွိရ
၄.စာေဂါ - တိုင္းျပည္၊ လူမ်ိဳးနဲ႔ ဘာသာအတြက္ အသက္စြန္႕ရန္ အသင့္ရွိရမည္
အသင္းအဖြဲ႕ ပ်က္စီးျခင္း အေၾကာင္း (၆) ပါး
၁. အမ်က္ထြက္လြယ္ျခင္း
၂. ေက်းဇူးမဲ့ကိုသာ ဆိုျခင္း
၃. ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕ျခင္း
၄. ဂုဏ္တုဂုဏ္ၿပိဳင္ျပဳျခင္း
၅. ျငဴဆူျခင္း
၆. ဝန္တိုျခင္း
စည္းရုံးေရးလမ္းစဥ္ သဂၤဟ တရား (၄) ပါး
၁. ဒါန - ေပးကမ္းေထာက္ပ့ံျခင္း ေငြေၾကးပစၥည္း အကူအညီေပးျခင္း
၂. ေပယာဝဇၨ - ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕ေသာ ခ်စ္ဖြယ္ေသာစကား
ကို ေျပာဆိုျခင္း
၃. အတၱစရိယာ - အက်ိဳးစီးပြားတိုးတက္ေအာင္ ကိုယ္ႏႈတ္ႏွစ္ပါးျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေပးျခင္း
၄. သမာနတၱတာ- ကိုယ္ႏွင့္ ထပ္တူျပဳျခင္းႏွင့္ တန္းတူထားျခင္း ဆက္ဆံျခင္း ျပဳစုျခင္း တန္တူဒုကၡခံျခင္း
မတုိင္ပင္အပ္ေသာ သူ (၅) ေယာက္
၁. မိန္းမက်ဴးေသာသူ တစ္ေယာက္
၂. ေသရည္ေသာက္စား သူတစ္ေယာက္
၃. အလိုရမၼက္ႀကီးေသာသူ တစ္ေယာက္
၄. အမ်က္ေဒါသႀကီးသူ တစ္ေယာက္
၅. မလိမၼာေသာသူ တစ္ေယာက္
ပညာရွိမ်ား၏ ပ်က္စီးရျခင္း အေၾကာင္း (၃) ပါး
၁. ယုတ္မာေသာသူကို ပညာသင္မိေသာေၾကာင့္ ပ်က္စီးရျခင္း
၂. မေကာင္းေသာမိန္းမ မယားျပဳမိေသာေၾကာင့္ ပ်က္စီးရျခင္း
၃. မသူေတာ္ႏွင့္ေပါင္းမိေသာေၾကာင့္ ပ်က္စီးရျခင္း
မတင့္တယ္ေသာ အရာ (၈) ပါး
၁. မင္းမရွိသည့္ တိုင္းျပည္
၂. ေရမရွိသည့္ ျမစ္
၃. သစ္မရွိသည့္ ေတာေျခာက္
၄. အေတာက္မရွိသည့္ မီး
၅. စည္းမရွိသည့္ ရြာ
၆. ၾကာမရွိသည့္ ကန္
၇. ေအာင္လံမတည္သည့္ ရထား
၈. လင္ မရွိသည့္ မိန္းမ
ပစၥည္းယိုေပါက္ (၆) ခု
၁. ပ်င္းရွိျခင္း
၂. ေမ့ေလ်ာ့ေပါ့ဆျခင္း
၃. အလုပ္မကၽြမ္းက်င္မႈ ခိုကပ္မႈရွိျခင္း
၄. အိပ္ခ်ိန္ အလုပ္နားခ်ိန္မ်ားလြန္ျခင္း
၅. စည္းကမ္းမရွိျခင္း
၆. အလုပ္ကို အခ်ိန္မွီ မၿပီးစီးျခင္း
စီးပြားယုတ္ေစေသာ အက်င့္ (၆) ပါး
၁. ေနျမင့္ေအာင္ အိပ္ျခင္း
၂. ပ်င္းရိျခင္း
၃. ႏႈတ္လက္ၾကမ္းတမ္းျခင္း
၄. ႏႈိး၍ ထပ္ခဲျခင္း
၅. တစ္ေယာက္တည္းခရီးသြားျခင္း
၆. ပဒါနကံျပဳ ျခင္း
၁. ယုတ္မာေသာသူကို ပညာသင္မိေသာေၾကာင့္ ပ်က္စီးရျခင္း
၂. မေကာင္းေသာမိန္းမ မယားျပဳမိေသာေၾကာင့္ ပ်က္စီးရျခင္း
၃. မသူေတာ္ႏွင့္ေပါင္းမိေသာေၾကာင့္ ပ်က္စီးရျခင္း
မတင့္တယ္ေသာ အရာ (၈) ပါး
၁. မင္းမရွိသည့္ တိုင္းျပည္
၂. ေရမရွိသည့္ ျမစ္
၃. သစ္မရွိသည့္ ေတာေျခာက္
၄. အေတာက္မရွိသည့္ မီး
၅. စည္းမရွိသည့္ ရြာ
၆. ၾကာမရွိသည့္ ကန္
၇. ေအာင္လံမတည္သည့္ ရထား
၈. လင္ မရွိသည့္ မိန္းမ
ပစၥည္းယိုေပါက္ (၆) ခု
၁. ပ်င္းရွိျခင္း
၂. ေမ့ေလ်ာ့ေပါ့ဆျခင္း
၃. အလုပ္မကၽြမ္းက်င္မႈ ခိုကပ္မႈရွိျခင္း
၄. အိပ္ခ်ိန္ အလုပ္နားခ်ိန္မ်ားလြန္ျခင္း
၅. စည္းကမ္းမရွိျခင္း
၆. အလုပ္ကို အခ်ိန္မွီ မၿပီးစီးျခင္း
စီးပြားယုတ္ေစေသာ အက်င့္ (၆) ပါး
၁. ေနျမင့္ေအာင္ အိပ္ျခင္း
၂. ပ်င္းရိျခင္း
၃. ႏႈတ္လက္ၾကမ္းတမ္းျခင္း
၄. ႏႈိး၍ ထပ္ခဲျခင္း
၅. တစ္ေယာက္တည္းခရီးသြားျခင္း
၆. ပဒါနကံျပဳ ျခင္း
"အို....နတ္သား(God)..... သည္းခံတတ္ျခင္း ၊ သူေတာ္ေကာင္းတို့က ဆံုးမသည့္စကားကို နာယူလြယ္ျခင္း ၊
သူေတာ္ေကာင္းရဟန္းပုဏၰားတို့အား ဖူးျမင္ရျခင္း ၊ အခါအခြင့္သင့္တိုင္း တရားေဆြးေနြး
ေမးျမန္းျခင္း ၊ ဤတရားေလးပါးကိုလည္း ျမတ္ေသာ မဂၤႅာ ဟူ၍ သင္ မွတ္သားဦးေလာ့ (ခနၱီစ
ေသာဝစႆတာ၊သမဏာနဉၥ ဒႆနံ၊ကာေလန ဓမၼသာကစၦာ၊ ဧတံ မဂၤလာ မုတၱမံ) " ဟူ၍ ဗုဒၶ
ျမတ္စြာဘုရား ကမိန့္ဆိုခဲ့သည္။
မဂၤလာ သုတ္ သည္ ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရား ၏ လူမႈက်င့္ဝတ္မ်ားဆိုင္ရာ
သေဘာထားမ်ားကို ေလ့လာလိုလွ်င္ ခ်န္လွပ္ထားခဲ့၍ မျဖစ္နိုင္ေသာ သုတၱန္ လည္းျဖစ္သည္။ မဂၤလာ
သုတ္ပါဠိေတာ္သည္ ဘုန္းေတာ္ျကီးသင္ ပညာေရးစနစ္၌ သင္ပုန္းျကီးျပီးလွ်င္ျပီးခ်င္း
မျဖစ္မေနသင္ယူရေသာ သင္ခန္းစာလည္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံ တြင္
ေနြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္မ်ား၌ အေျခခံပညာေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ဘုန္းျကီးေက်ာင္းမ်ား၌
ျဖစ္ေစ၊ ဗုဒၶကလ်ာဏယုဝအသင္း အစရွိေသာ ဘာသာေရးအသင္းမ်ားမွဦးစီးဖြင့္လွစ္သည့္သင္တန္းမ်ားမွာျဖစ္ေစ
ေလ့လာသင္ယူျကသည္။
မဂၤလာ တရား ၃၈-ပါး တြင္ ခနၱီစ မဂၤလာ - ေနရာတိုင္း၌ သည္းခံရျခင္း သည္ မဂၤလာ တရားျဖစ္ေျကာင္း
ပါဝင္သည္။ မဂၤလာ တရား (၃၈) ပါးကို ဗုဒၶျမတ္စြာအား သျကားမင္းက မထင္မရွား
နတ္သားအသြင္ကို ေဆာင္ယူလွ်က္ သဝတၳိျပည္ ၊ ေဇတဝန္ ေက်ာင္းေတာ္၌္ အကာလ ည အခါတြင္
ေတာင္းပန္ ေလွ်ာက္ထားမႈ ေျကာင့္ လူ ၊ နတ္ ၊ ျဗဟၼာ Gods တို့၏ အက်ိုးငွာ ေဟာျကားေတာ္ မူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ လူသားတိုင္း သည္းခံျခင္းတရား
ျပည့္စံုနိုင္ေစရန္ လူသားတိုင္း ေမတၱာ တရားတို့ကို ျဖည့္ဆည္းထားရန္ လိုအပ္ ပါသည္၊
ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရား နွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ၏ ပါရမီဆယ္ပါး တြင္ ခနၱီ ပါရမီ
(သည္းခံခြင့္လွြတ္မႈကို ျဖည့္က်င့္ျခင္း) ပါဝင္သည္၊ နာယက ျပုလုပ္သူတို့
လိုက္နာရမည့္ နာယကဂုဏ္ ၆-ပါး နွင့္ မင္းက်င့္တရား (၁၀)ပါး တြင္ သည္းခံျခင္း(ေခၚ)
ခနၱီတရားမ်ား ထားရွိရျခင္းပါဝင္သည္။
မဂၤလသုတ္
ရြတ္ဖတ္ရျခင္းအက်ဳိး
မဂၤလသုတ္ကို မျပတ္ရြတ္ဖတ္သရဇၩာယ္၍ လိုက္နာက်င့္ၾကံလွ်င္ မည္သည့္ ေနရာမွာ ေနသည္ျဖစ္ေစ ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းသည္။ ရန္သူတို႔က မိမိအား မေအာင္ျမင္ႏိုင္။ မိမိ၏ ဘဝအဆင့္အတန္းသည္လည္း တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ တိုးတက္ခ်မ္းသာလာမည္ျဖစ္ေပသည္။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ရန္ကင္းသည္၊ သူတစ္ ပါး မေကာင္းမၾကံႏိုင္၊ ဘဝအေျခအေန ႀကီးပြားတိုးတက္ေစသည္။ မဂ္ဉာဏ္ ဖိုလ္ဉာဏ္သည္ပင္ မဂၤလာရွိေသာ မိမိ၏ စိတ္သႏၲန္မွာ ေပၚလာႏိုင္ေပသည္။
၁။ ယံ မဂၤလံ ဒြါဒသဟိ၊ စိႏၲယႎသု သေဒဝကာ။
ေသာတၳာနံ နာဓိဂစၧႏၲိ၊ အ႒တႎၱသဥၥ မဂၤလံ။
၁။ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကို လိုခ်င္ေတာင့္တ ႏွစ္သက္ၾကကုန္ေသာ နတ္လူအေပါင္း တို႔သည္ တစ္ဆယ့္ႏွစ္ႏွစ္တို႔ ကာလပတ္လံုး သတၱဝါအမ်ား ႀကီးပြားခ်မ္းသာ ေၾကာင္းျဖစ္ေသာ မဂၤလာတရားေတာ္ကို ၾကံစည္ၾကေလကုန္၏၊ ထိုသို႔ၾကံစည္ ၾကေလကုန္ေသာ္လည္း သံုးဆယ္ရွစ္ပါး အျပားရွိေသာ မဂၤလာတရားေတာ္ကို မသိႏိုင္ၾကကုန္။
၂။ ေဒသိတံ ေဒဝေဒေဝန၊ သဗၺပါပဝိနာသနံ။
သဗၺေလာကဟိတတၳာယ၊ မဂၤလံ တံ ဘဏာမ ေဟ။
၂။ နတ္တကာတို႔၏ ဥကၠဌ္ ဝိသုဒၶိနတ္ ျဖစ္ေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရားသည္ အလံုးစံုေသာ သတၱေလာက၏ အက်ဳိးစီးပြားအလို႔ငွာ ထိုမဂၤလာတရားေတာ္ကို ေဟာၾကားေတာ္မူ၏၊ သတၱဝါအမ်ား ႀကီးပြားခ်မ္းသာေၾကာင္းလည္းျဖစ္၏၊ ခပ္သိမ္းေသာ မေကာင္းမႈတို႔ကိုလည္း ဖ်က္စီးပယ္ေဖ်ာက္တတ္၏။
အို- သူေတာ္ေကာင္းအေပါင္းတို႔-
ထိုမဂၤလာတရားေတာ္ကို ငါတို႔ရြတ္ဖတ္ၾကပါကုန္စို႔။
၃။ ဧဝံ ေမ သုတံ-
ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတၴိယံ ဝိဟရတိ ေဇတဝေန အနာထပိ႑ိကႆ အာရာေမ။ အထ ေခါ အညတရာ ေဒဝတာ အဘိကၠႏၲာယ ရတိၱယာ အဘိကၠႏၲဝဏၰာ ေကဝလကပၸံ ေဇတဝနံ ၾသဘာေသတြာ ေယန ဘဂဝါ ေတႏုပသကၤမိ၊ ဥပသကၤမိတြာ၊ ဘဂဝႏၲံ အဘိဝါေဒတြာ၊ ဧကမႏၲံ အ႒ာသိ။ ဧကမႏၲံ ဌိတာ ေခါ သာ ေဒဝတာ ဘဂဝႏၲံ ဂါထာယ အဇၩဘာသိ။
၃။ အရွင္ဘုရား မဟာကႆပ တပည့္ေတာ္ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶထံမွ ဤသို႔ ၾကားနာ လိုက္္ရပါ၏-
အခါတစ္ပါး၌ ျမတ္စြာဘုရားသည္ သာဝတၳိျမိဳ႕အနီး အနာထပိဏ္သူေ႒း ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းအပ္ေသာ ေဇတဝန္ေက်ာင္းတိုက္ႀကီး၌ သီတင္းသံုးေန ေတာ္မူ၏။ ထိုအခါ အမ်ဳိးအမည္အားျဖင့္ မထင္မရွား အလြန္ႏွစ္လိုဖြယ္ အဆင္း ရွိေသာ နတ္သားတစ္ေယာက္သည္ ညဥ့္ဦးယံ လြန္ၿပီးေသာ သန္းေခါင္ယံအခါ၌ အလံုးစံုေသာ ေဇတဝန္ေက်ာင္းတိုက္ကို ကိုယ္ေရာင္ ကိုယ္ဝါျဖင့္ ထြန္းလင္းေစ ၿပီးလွ်င္ ျမတ္စြာဘုရား ရွိေတာ္မူရာသို႔ ခ်ဥ္းကပ္ေလ၏၊ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီးေသာအခါ ျမတ္စြာဘုရား ကို အလြန္႐ိုေသစြာရွိခိုး၍ သင့္တင့္ ေလ်ာက္ပတ္ေသာ ေနရာ၌ ရပ္ေလ၏၊ ရပ္ၿပီးလတ္ေသာ္ ထိုနတ္သားသည္ ျမတ္စြာဘုရားကို ဤသို႔ ေလွ်ာက္ထားေတာင္းပန္၏။
၄။ ဗဟူ ေဒဝါ မႏုႆာ စ၊ မဂၤလာနိ အစိႏၲယံု။
အာကခၤမာနာ ေသာတၴာနံ၊ ျဗဴဟိ မဂၤလ မုတၱမံ။
၄။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေသာ ျမတ္စြာဘုရား-
နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကို လိုခ်င္ေတာင့္တ ႏွစ္သက္ၾကကုန္ေသာ နတ္လူအမ်ားတို႔ သည္ သတၱဝါအမ်ား ႀကီးပြား ခ်မ္းသာေၾကာင္းျဖစ္ေသာ မဂၤလာတရားေတာ္ကို ၾကံစည္ၾကေလကုန္ၿပီ၊ ထိုသို႔ၾကံစည္ၾကကုန္ေသာ္လည္း မသိၾကပါကုန္၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတာ္မူေသာ ရွင္ေတာ္ ျမတ္္ဘုရားသည္ ထိုထူးျမတ္လွေသာ မဂၤလာတရားေတာ္ကို ေဟာၾကားေတာ္မူပါအရွင္ဘုရား။
၅။ အေသဝနာ စ ဗာလာနံ၊ ပ႑ိတာနဥၥ ေသဝနာ။
ပူဇာ စ ပူဇေနယ်ာနံ၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၅။ အို နတ္သား သူမိုက္တို႔ကို မမွီဝဲမဆည္းကပ္ျခင္း၊ ပညာရွိတို႔ကို မွီဝဲဆည္း ကပ္ျခင္း၊ ပူေဇာ္ထိုက္သူတို႔ကို ပူေဇာ္ျခင္း၊ ဤတရားသံုးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၆။ ပတိရူပေဒသဝါေသာ စ၊ ပုေဗၺ စ ကတပုညတာ။
အတၱသမၼာပဏိဓိ စ၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၆။ အို နတ္သား ေလ်ာ္ကန္ သင့္ျမတ္ေသာ အရပ္၌ေနထိုင္ျခင္း၊ ေရွးေရွးဘဝက ျပဳခဲ့ဘူးေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ ရွိသူျဖစ္ျခင္း၊ အက်င့္တရား မပ်က္ျပားေအာင္ မိမိကိုယ္စိတ္ကို ေကာင္းစြာထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ ဤတရားသံုးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၇။ ဗာဟုသစၥဥၥ သိပၸဥၥ၊ ဝိနေယာ စ သုသိကၡိေတာ။
သုဘာသိတာ စ ယာ ဝါစာ၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၇။ အို နတ္သား အၾကားအျမင္မ်ားေသာသူျဖစ္ျခင္း၊ လက္မႈပညာအစရွိေသာ အတတ္တို႔ကို တတ္ေျမာက္ျခင္း၊ ေကာင္းစြာသင္ၾကားၿပီးေသာ ကိုယ္က်င့္ ဝိနည္းတရားရွိျခင္း၊ ေကာင္းစြာေျပာဆိုအပ္ေသာ စကားရွိျခင္း ဤတရားေလးပါး သည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၈။ မာတာပိတု ဥပ႒ာနံ၊ ပုတၱဒါရႆ သဂၤေဟာ။
အနာကုလာ စ ကမၼႏၲာ၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၈။ အို နတ္သား အမိအဘတို႔ကို လုပ္ေကြၽးေမြးျမဴျခင္း၊ သားမယားတို႔ကို ခ်ီးေျမႇာက္ ေထာက္ပံ့ျခင္း၊ လယ္လုပ္ ကုန္သြယ္ ေရာင္းဝယ္ျခင္းစေသာ အေႏွာက္ အယွက္မရွိေသာ အမႈတို႔ကို ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ဤတရားသံုးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၉။ ဒါနဥၥ ဓမၼစရိယာ စ၊ ဉာတကာနဥၥ သဂၤေဟာ။
အနဝဇၨာနိ ကမၼာနိ၊ ဧတံ မဂၤလမုတၱမံ။
၉။ အို နတ္သား ေပးကမ္းစြန္႔ႀကဲ လွဴဒါန္းျခင္း၊ သုစ႐ိုက္တရားဆယ္ပါးတို႔ကို က်င့္သံုးျခင္း၊ အေဆြ အမ်ဳိးတို႔ကို ခ်ီးျမႇင့္ေထာက္ပံ့ျခင္း၊ ဥပုသ္ေစာင့္ျခင္း ေရတြင္း, ေရကန္ တူးျခင္းစေသာ အျပစ္မရွိေသာ အလုပ္တို႔ကို ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ဤတရားေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၁ဝ။ အာရတီ ဝိရတီ ပါပါ၊ မဇၨပါနာ စ သံယေမာ။
အပၸမာေဒါ စ ဓေမၼသု၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၁ဝ။ အို နတ္သား မေကာင္းမႈမွ စိတ္ျဖင့္ ေဝးစြာ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ မေကာင္းမႈမွ ကိုယ္ႏႈတ္တို႔ျဖင့္ အထူးေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ ေသရည္ေသရက္ ေသာက္ျခင္းမွ ေကာင္းစြာေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈတို႔၌ မေမ့မေလ်ာ့ျခင္း၊ ဤတရား ေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၁၁။ ဂါရေဝါ စ နိဝါေတာ စ၊ သႏၲဳ႒ိ စ ကတၫုတာ။
ကာေလန ဓမၼႆဝနံ၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၁၁။ အို နတ္သား ႐ိုေသထိုက္ေသာ သူတို႔ကို ႐ိုေသျခင္း၊ မာန္မာနကို ႏွိမ့္ခ်ျခင္း၊ ရသမွ်ႏွင့္ ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္း၊ သူျပဳဖူးေသာ ေက်းဇူးကိုသိျခင္း၊ သင့္ေလ်ာ္ေသာ အခါ၌ သူေတာ္ေကာင္းတရားကို နာၾကားျခင္း၊ ဤတရားငါးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၁၂။ ခႏၲီ စ ေသာဝစႆတာ၊ သမဏာနဥၥ ဒႆနံ။
ကာေလန ဓမၼသာကစၧာ၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၁၂။ အို နတ္သား သည္းခံျခင္း၊ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ ဆံုးမအပ္ေသာစကားကို နာယူလြယ္ျခင္း၊ ရဟန္းသူျမတ္တို႔ကို ဖူးျမင္ျခင္း၊ သင့္ေလ်ာ္ေသာအခါ၌ တရားစကားကို ေဆြးေႏြးေမးျမန္းျခင္း၊ ဤတရားေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၁၃။ တေပါ စ ျဗဟၼစရိယဥၥ၊ အရိယသစၥာန ဒႆနံ။
နိဗၺာနသစိၧကိရိယာ စ၊ ဧတံ မဂၤလမုတၱမံ။
၁၃။ အို နတ္သား ျခိဳးျခံစြာက်င့္ျခင္း၊ ျမတ္ေသာ အက်င့္ကိုက်င့္ျခင္း၊ အရိယာ သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏ သစၥာေလးပါးတရားကို သိျမင္ျခင္း၊ တဏွာမွထြက္ ေျမာက္ရာ အရဟတၱဖိုလ္တည္းဟူေသာ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳျခင္း၊ ဤ တရားေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၁၄။ ဖု႒ႆ ေလာကဓေမၼဟိ၊ စိတၱံ ယႆ န ကမၸတိ။
အေသာကံ ဝိရဇံ ေခမံ၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၁၄။ အို နတ္သား ေလာကဓံတရားရွစ္ပါးတို႔ႏွင့္ ေတြ႔ၾကံဳေသာ ရဟႏၲာ၏ စိတ္သည္ မတုန္မလႈပ္၊ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကျခင္းလည္းမရွိ၊ ကိေလသာရမၼက္ ဟူ ေသာ ျမဴလည္းမရွိ၊ ေၾကာက္ရြံ႕ထိတ္လန္႔ ေဘးလည္းမရွိ၊ ဤတရားေလးပါး သည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၁၅။ ဧတာဒိသာနိ ကတြာန၊ သဗၺတၴ မပရာဇိတာ။
သဗၺတၳ ေသာတႎၴ ဂစၧႏၲိ၊ တံ ေတသံ မဂၤလ မုတၱမံ။
မဂၤလသုတၱံ နိ႒ိတံ။
မဂၤလသုတ္ကို မျပတ္ရြတ္ဖတ္သရဇၩာယ္၍ လိုက္နာက်င့္ၾကံလွ်င္ မည္သည့္ ေနရာမွာ ေနသည္ျဖစ္ေစ ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းသည္။ ရန္သူတို႔က မိမိအား မေအာင္ျမင္ႏိုင္။ မိမိ၏ ဘဝအဆင့္အတန္းသည္လည္း တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ တိုးတက္ခ်မ္းသာလာမည္ျဖစ္ေပသည္။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ရန္ကင္းသည္၊ သူတစ္ ပါး မေကာင္းမၾကံႏိုင္၊ ဘဝအေျခအေန ႀကီးပြားတိုးတက္ေစသည္။ မဂ္ဉာဏ္ ဖိုလ္ဉာဏ္သည္ပင္ မဂၤလာရွိေသာ မိမိ၏ စိတ္သႏၲန္မွာ ေပၚလာႏိုင္ေပသည္။
၁။ ယံ မဂၤလံ ဒြါဒသဟိ၊ စိႏၲယႎသု သေဒဝကာ။
ေသာတၳာနံ နာဓိဂစၧႏၲိ၊ အ႒တႎၱသဥၥ မဂၤလံ။
၁။ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကို လိုခ်င္ေတာင့္တ ႏွစ္သက္ၾကကုန္ေသာ နတ္လူအေပါင္း တို႔သည္ တစ္ဆယ့္ႏွစ္ႏွစ္တို႔ ကာလပတ္လံုး သတၱဝါအမ်ား ႀကီးပြားခ်မ္းသာ ေၾကာင္းျဖစ္ေသာ မဂၤလာတရားေတာ္ကို ၾကံစည္ၾကေလကုန္၏၊ ထိုသို႔ၾကံစည္ ၾကေလကုန္ေသာ္လည္း သံုးဆယ္ရွစ္ပါး အျပားရွိေသာ မဂၤလာတရားေတာ္ကို မသိႏိုင္ၾကကုန္။
၂။ ေဒသိတံ ေဒဝေဒေဝန၊ သဗၺပါပဝိနာသနံ။
သဗၺေလာကဟိတတၳာယ၊ မဂၤလံ တံ ဘဏာမ ေဟ။
၂။ နတ္တကာတို႔၏ ဥကၠဌ္ ဝိသုဒၶိနတ္ ျဖစ္ေတာ္မူေသာျမတ္စြာဘုရားသည္ အလံုးစံုေသာ သတၱေလာက၏ အက်ဳိးစီးပြားအလို႔ငွာ ထိုမဂၤလာတရားေတာ္ကို ေဟာၾကားေတာ္မူ၏၊ သတၱဝါအမ်ား ႀကီးပြားခ်မ္းသာေၾကာင္းလည္းျဖစ္၏၊ ခပ္သိမ္းေသာ မေကာင္းမႈတို႔ကိုလည္း ဖ်က္စီးပယ္ေဖ်ာက္တတ္၏။
အို- သူေတာ္ေကာင္းအေပါင္းတို႔-
ထိုမဂၤလာတရားေတာ္ကို ငါတို႔ရြတ္ဖတ္ၾကပါကုန္စို႔။
၃။ ဧဝံ ေမ သုတံ-
ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတၴိယံ ဝိဟရတိ ေဇတဝေန အနာထပိ႑ိကႆ အာရာေမ။ အထ ေခါ အညတရာ ေဒဝတာ အဘိကၠႏၲာယ ရတိၱယာ အဘိကၠႏၲဝဏၰာ ေကဝလကပၸံ ေဇတဝနံ ၾသဘာေသတြာ ေယန ဘဂဝါ ေတႏုပသကၤမိ၊ ဥပသကၤမိတြာ၊ ဘဂဝႏၲံ အဘိဝါေဒတြာ၊ ဧကမႏၲံ အ႒ာသိ။ ဧကမႏၲံ ဌိတာ ေခါ သာ ေဒဝတာ ဘဂဝႏၲံ ဂါထာယ အဇၩဘာသိ။
၃။ အရွင္ဘုရား မဟာကႆပ တပည့္ေတာ္ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶထံမွ ဤသို႔ ၾကားနာ လိုက္္ရပါ၏-
အခါတစ္ပါး၌ ျမတ္စြာဘုရားသည္ သာဝတၳိျမိဳ႕အနီး အနာထပိဏ္သူေ႒း ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းအပ္ေသာ ေဇတဝန္ေက်ာင္းတိုက္ႀကီး၌ သီတင္းသံုးေန ေတာ္မူ၏။ ထိုအခါ အမ်ဳိးအမည္အားျဖင့္ မထင္မရွား အလြန္ႏွစ္လိုဖြယ္ အဆင္း ရွိေသာ နတ္သားတစ္ေယာက္သည္ ညဥ့္ဦးယံ လြန္ၿပီးေသာ သန္းေခါင္ယံအခါ၌ အလံုးစံုေသာ ေဇတဝန္ေက်ာင္းတိုက္ကို ကိုယ္ေရာင္ ကိုယ္ဝါျဖင့္ ထြန္းလင္းေစ ၿပီးလွ်င္ ျမတ္စြာဘုရား ရွိေတာ္မူရာသို႔ ခ်ဥ္းကပ္ေလ၏၊ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီးေသာအခါ ျမတ္စြာဘုရား ကို အလြန္႐ိုေသစြာရွိခိုး၍ သင့္တင့္ ေလ်ာက္ပတ္ေသာ ေနရာ၌ ရပ္ေလ၏၊ ရပ္ၿပီးလတ္ေသာ္ ထိုနတ္သားသည္ ျမတ္စြာဘုရားကို ဤသို႔ ေလွ်ာက္ထားေတာင္းပန္၏။
၄။ ဗဟူ ေဒဝါ မႏုႆာ စ၊ မဂၤလာနိ အစိႏၲယံု။
အာကခၤမာနာ ေသာတၴာနံ၊ ျဗဴဟိ မဂၤလ မုတၱမံ။
၄။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေသာ ျမတ္စြာဘုရား-
နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကို လိုခ်င္ေတာင့္တ ႏွစ္သက္ၾကကုန္ေသာ နတ္လူအမ်ားတို႔ သည္ သတၱဝါအမ်ား ႀကီးပြား ခ်မ္းသာေၾကာင္းျဖစ္ေသာ မဂၤလာတရားေတာ္ကို ၾကံစည္ၾကေလကုန္ၿပီ၊ ထိုသို႔ၾကံစည္ၾကကုန္ေသာ္လည္း မသိၾကပါကုန္၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတာ္မူေသာ ရွင္ေတာ္ ျမတ္္ဘုရားသည္ ထိုထူးျမတ္လွေသာ မဂၤလာတရားေတာ္ကို ေဟာၾကားေတာ္မူပါအရွင္ဘုရား။
၅။ အေသဝနာ စ ဗာလာနံ၊ ပ႑ိတာနဥၥ ေသဝနာ။
ပူဇာ စ ပူဇေနယ်ာနံ၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၅။ အို နတ္သား သူမိုက္တို႔ကို မမွီဝဲမဆည္းကပ္ျခင္း၊ ပညာရွိတို႔ကို မွီဝဲဆည္း ကပ္ျခင္း၊ ပူေဇာ္ထိုက္သူတို႔ကို ပူေဇာ္ျခင္း၊ ဤတရားသံုးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၆။ ပတိရူပေဒသဝါေသာ စ၊ ပုေဗၺ စ ကတပုညတာ။
အတၱသမၼာပဏိဓိ စ၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၆။ အို နတ္သား ေလ်ာ္ကန္ သင့္ျမတ္ေသာ အရပ္၌ေနထိုင္ျခင္း၊ ေရွးေရွးဘဝက ျပဳခဲ့ဘူးေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ ရွိသူျဖစ္ျခင္း၊ အက်င့္တရား မပ်က္ျပားေအာင္ မိမိကိုယ္စိတ္ကို ေကာင္းစြာထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ ဤတရားသံုးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၇။ ဗာဟုသစၥဥၥ သိပၸဥၥ၊ ဝိနေယာ စ သုသိကၡိေတာ။
သုဘာသိတာ စ ယာ ဝါစာ၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၇။ အို နတ္သား အၾကားအျမင္မ်ားေသာသူျဖစ္ျခင္း၊ လက္မႈပညာအစရွိေသာ အတတ္တို႔ကို တတ္ေျမာက္ျခင္း၊ ေကာင္းစြာသင္ၾကားၿပီးေသာ ကိုယ္က်င့္ ဝိနည္းတရားရွိျခင္း၊ ေကာင္းစြာေျပာဆိုအပ္ေသာ စကားရွိျခင္း ဤတရားေလးပါး သည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၈။ မာတာပိတု ဥပ႒ာနံ၊ ပုတၱဒါရႆ သဂၤေဟာ။
အနာကုလာ စ ကမၼႏၲာ၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၈။ အို နတ္သား အမိအဘတို႔ကို လုပ္ေကြၽးေမြးျမဴျခင္း၊ သားမယားတို႔ကို ခ်ီးေျမႇာက္ ေထာက္ပံ့ျခင္း၊ လယ္လုပ္ ကုန္သြယ္ ေရာင္းဝယ္ျခင္းစေသာ အေႏွာက္ အယွက္မရွိေသာ အမႈတို႔ကို ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ဤတရားသံုးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၉။ ဒါနဥၥ ဓမၼစရိယာ စ၊ ဉာတကာနဥၥ သဂၤေဟာ။
အနဝဇၨာနိ ကမၼာနိ၊ ဧတံ မဂၤလမုတၱမံ။
၉။ အို နတ္သား ေပးကမ္းစြန္႔ႀကဲ လွဴဒါန္းျခင္း၊ သုစ႐ိုက္တရားဆယ္ပါးတို႔ကို က်င့္သံုးျခင္း၊ အေဆြ အမ်ဳိးတို႔ကို ခ်ီးျမႇင့္ေထာက္ပံ့ျခင္း၊ ဥပုသ္ေစာင့္ျခင္း ေရတြင္း, ေရကန္ တူးျခင္းစေသာ အျပစ္မရွိေသာ အလုပ္တို႔ကို ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ဤတရားေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၁ဝ။ အာရတီ ဝိရတီ ပါပါ၊ မဇၨပါနာ စ သံယေမာ။
အပၸမာေဒါ စ ဓေမၼသု၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၁ဝ။ အို နတ္သား မေကာင္းမႈမွ စိတ္ျဖင့္ ေဝးစြာ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ မေကာင္းမႈမွ ကိုယ္ႏႈတ္တို႔ျဖင့္ အထူးေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ ေသရည္ေသရက္ ေသာက္ျခင္းမွ ေကာင္းစြာေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈတို႔၌ မေမ့မေလ်ာ့ျခင္း၊ ဤတရား ေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၁၁။ ဂါရေဝါ စ နိဝါေတာ စ၊ သႏၲဳ႒ိ စ ကတၫုတာ။
ကာေလန ဓမၼႆဝနံ၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၁၁။ အို နတ္သား ႐ိုေသထိုက္ေသာ သူတို႔ကို ႐ိုေသျခင္း၊ မာန္မာနကို ႏွိမ့္ခ်ျခင္း၊ ရသမွ်ႏွင့္ ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္း၊ သူျပဳဖူးေသာ ေက်းဇူးကိုသိျခင္း၊ သင့္ေလ်ာ္ေသာ အခါ၌ သူေတာ္ေကာင္းတရားကို နာၾကားျခင္း၊ ဤတရားငါးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၁၂။ ခႏၲီ စ ေသာဝစႆတာ၊ သမဏာနဥၥ ဒႆနံ။
ကာေလန ဓမၼသာကစၧာ၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၁၂။ အို နတ္သား သည္းခံျခင္း၊ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ ဆံုးမအပ္ေသာစကားကို နာယူလြယ္ျခင္း၊ ရဟန္းသူျမတ္တို႔ကို ဖူးျမင္ျခင္း၊ သင့္ေလ်ာ္ေသာအခါ၌ တရားစကားကို ေဆြးေႏြးေမးျမန္းျခင္း၊ ဤတရားေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၁၃။ တေပါ စ ျဗဟၼစရိယဥၥ၊ အရိယသစၥာန ဒႆနံ။
နိဗၺာနသစိၧကိရိယာ စ၊ ဧတံ မဂၤလမုတၱမံ။
၁၃။ အို နတ္သား ျခိဳးျခံစြာက်င့္ျခင္း၊ ျမတ္ေသာ အက်င့္ကိုက်င့္ျခင္း၊ အရိယာ သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏ သစၥာေလးပါးတရားကို သိျမင္ျခင္း၊ တဏွာမွထြက္ ေျမာက္ရာ အရဟတၱဖိုလ္တည္းဟူေသာ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳျခင္း၊ ဤ တရားေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၁၄။ ဖု႒ႆ ေလာကဓေမၼဟိ၊ စိတၱံ ယႆ န ကမၸတိ။
အေသာကံ ဝိရဇံ ေခမံ၊ ဧတံ မဂၤလ မုတၱမံ။
၁၄။ အို နတ္သား ေလာကဓံတရားရွစ္ပါးတို႔ႏွင့္ ေတြ႔ၾကံဳေသာ ရဟႏၲာ၏ စိတ္သည္ မတုန္မလႈပ္၊ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကျခင္းလည္းမရွိ၊ ကိေလသာရမၼက္ ဟူ ေသာ ျမဴလည္းမရွိ၊ ေၾကာက္ရြံ႕ထိတ္လန္႔ ေဘးလည္းမရွိ၊ ဤတရားေလးပါး သည္ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
၁၅။ ဧတာဒိသာနိ ကတြာန၊ သဗၺတၴ မပရာဇိတာ။
သဗၺတၳ ေသာတႎၴ ဂစၧႏၲိ၊ တံ ေတသံ မဂၤလ မုတၱမံ။
မဂၤလသုတၱံ နိ႒ိတံ။
၁၅။ အို နတ္သား
နတ္ႏွင့္တကြေသာ လူတို႔သည္ ဤ သံုးဆယ့္ရွစ္ပါးအျပား ရွိေသာ မဂၤလာတရားေတာ္တို႔ကို သင္ယူ လိုက္နာ က်င့္သံုး အားထုတ္ကုန္ သည္ရွိေသာ္ အလံုးစံုေသာ အရပ္တို႔၌ ရန္သူတို႔သည္
မေအာင္ႏိုင္ ၾကသျဖင့္ ခ်မ္းသာျခင္းသို႔
ေရာက္ၾကရကုန္၏။
အို နတ္သား ထို သံုးဆယ့္ရွစ္ပါး မဂၤလာတရားေတာ္သည္သာလွ်င္ နတ္လူတို႔ ၏ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
မဂၤလသုတ္ေတာ္ ျမန္မာျပန္ ၿပီး၏။
အို နတ္သား ထို သံုးဆယ့္ရွစ္ပါး မဂၤလာတရားေတာ္သည္သာလွ်င္ နတ္လူတို႔ ၏ ျမတ္ေသာ မဂၤလာမည္၏ဟူ၍ မွတ္ေလေလာ့။
မဂၤလသုတ္ေတာ္ ျမန္မာျပန္ ၿပီး၏။
ဘုရား၊
တရား၊ သံဃာသည္ ဗုဒၶဘာသာတြင္ အျမင့္ဆံုးေသာ ရတနာသံုးပါး ျဖစ္သည္။
ရတနာသံုးပါးကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္း၊ သီလေစာင့္ထိန္းျခင္း၊ သမထ ဝိပႆ
နာ ပြားမ်ား
က်င့္ႀကံျခင္းတို႔သည္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေကာင္းတစ္ေယာက္၏ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း ဘဝတစ္သက္တာ က်င့္ႀကံရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ ျဖစ္သည္။
ဘုရား ဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး
က်င့္ႀကံျခင္းတို႔သည္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေကာင္းတစ္ေယာက္၏ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း ဘဝတစ္သက္တာ က်င့္ႀကံရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ ျဖစ္သည္။
ဘုရား ဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး
-အရဟံ
-သမၼာသမၺုေဒၶါ
-ဝိဇၨာစရဏ သမၸေနၷာ
-သုဂေတာ
-ေလာကဝဒူ
-အနုတၱေရာ
ပုရိသဒမၼသာရထိ
-ဗုေဒၶါ
-ဘဂဝါ
ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ အဓိပၸာယ္
၁။ အရဟံ ဂုဏ္ေတာ္
ကိေလသာကင္းစင္၍ အျမတ္ဆံုး ပုဂၢိုျဖစ္ျခင္း၊ လူနတ္ျဗဟၼာတို့၏ ပူေဇာ္အထူးကို ခံထိုက္ျခင္ဂုဏ္။
ကိေလသာကင္းစင္၍ အျမတ္ဆံုး ပုဂၢိုျဖစ္ျခင္း၊ လူနတ္ျဗဟၼာတို့၏ ပူေဇာ္အထူးကို ခံထိုက္ျခင္ဂုဏ္။
၂။ သမၼာသမၺုေဒၶါ ဂုဏ္ေတာ္
တရားအလံုးစံုကို သဗၺညုတဉာဏ္ျဖင့္ အလိုလိုသိျခင္း၊ ဉာဏ္ပညာအျကီး ဆံုးပုဂၢိုလ္ျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။
တရားအလံုးစံုကို သဗၺညုတဉာဏ္ျဖင့္ အလိုလိုသိျခင္း၊ ဉာဏ္ပညာအျကီး ဆံုးပုဂၢိုလ္ျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။
၃။ ဝိဇၨာစရဏ သမၸေနၷာ ဂုဏ္ေတာ္
ဝိဇၨာဉာဏ္ ၃-ပါး(၈ပါး) ၊ စရဏ အက်င့္ ၁၅ ပါးတို့နွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူျခင္း၊ အျကီးဆံုး ဝိဇၨာနွင့္ အေကာင္ဆံုး အက်င့္ရွိသူျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။
ဝိဇၨာဉာဏ္ ၃-ပါး(၈ပါး) ၊ စရဏ အက်င့္ ၁၅ ပါးတို့နွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူျခင္း၊ အျကီးဆံုး ဝိဇၨာနွင့္ အေကာင္ဆံုး အက်င့္ရွိသူျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။
၄။ သုဂေတာ ဂုဏ္ေတာ္
ဟုတ္မွန္ အက်ိုးရွိေသာ စကားကို ေကာင္းစြာဆိုတတ္ျခင္း၊ နိဗၺာန္သို့ ေကာင္းစြာသြားတ္ျခင္း ဂုဏ္။
ဟုတ္မွန္ အက်ိုးရွိေသာ စကားကို ေကာင္းစြာဆိုတတ္ျခင္း၊ နိဗၺာန္သို့ ေကာင္းစြာသြားတ္ျခင္း ဂုဏ္။
၅။ ေလာကဝဒူ ဂုဏ္ေတာ္
သတၱေလာက၊ သခၤါရေလာက၊ ဩကာသေလာက တည္းဟူေသာ ေလာကသံုးပါးကို သိျမင္ျခင္း ဂုဏ္။
သတၱေလာက၊ သခၤါရေလာက၊ ဩကာသေလာက တည္းဟူေသာ ေလာကသံုးပါးကို သိျမင္ျခင္း ဂုဏ္။
၆။ အနုတၱေရာ ပုရိသဒမၼသာရထိ
ဂုဏ္ေတာ္
မယဉ္ေက်းသူတို့ကို ယဉ္ေက်းေအာင္ ဆံုးမရာ၌ အသာလြန္ဆံုးျဖစ္ျခင္း ဂုဏ္။
မယဉ္ေက်းသူတို့ကို ယဉ္ေက်းေအာင္ ဆံုးမရာ၌ အသာလြန္ဆံုးျဖစ္ျခင္း ဂုဏ္။
၇။ သတၱာေဒဝ မနုႆာနံ ဂုဏ္ေတာ္
နတ္လူသတၱဝါအားလံုးတို့၏ ဆရာျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။
နတ္လူသတၱဝါအားလံုးတို့၏ ဆရာျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။
၈။ ဗုေဒၶါ ဂုဏ္ေတာ္
သစၥါေလးပါးကို ကိုယ္တိုင္ သိျမင္၍ သူတစ္ပါးတို့အားလည္း ေဟာျကားညွြန္ျပနိုင္ေသာ ဂုဏ္။
သစၥါေလးပါးကို ကိုယ္တိုင္ သိျမင္၍ သူတစ္ပါးတို့အားလည္း ေဟာျကားညွြန္ျပနိုင္ေသာ ဂုဏ္။
၉။ ဘဂဝါ ဂုဏ္ေတာ္
ဘုန္းေတာ္ ၆-ပါးနွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူျခင္း ဂုဏ္။ ဘုန္းတန္ခိုးအျကီးဆံုးပုဂၢို ျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။
ဘုန္းေတာ္ ၆-ပါးနွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူျခင္း ဂုဏ္။ ဘုန္းတန္ခိုးအျကီးဆံုးပုဂၢို ျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။
တရား ဂုဏ္ေတာ္ ၆-ပါး
-သြာကၡာေတာ ဘဂဝတာ
ဓေမၼာ
-သနၵိဌိေကာ
-အကာလိေကာ
-ဧဟိပသိေကာ
-ဩပေနယ်ိေကာ
-ပစၥတၱံ ေဝဒိတေဗၺာ
ဝိညူဟိ။
တရားဂုဏ္ေတာ္ အဓိပၸာယ္
၁။ သြာကၡာတ ဂုဏ္ေတာ္
ျမတ္စြာဘုရား ေကာင္းစြာ ေဟာထားသည့္တရားျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။
ျမတ္စြာဘုရား ေကာင္းစြာ ေဟာထားသည့္တရားျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။
၂။ သနၵိဌိက ဂုဏ္ေတာ္
ကိုယ္တိုင္က်င့္လွ်င္ ကိုယ္တိုင္သိနိုင္ေသာ
တရားျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။
၃။ အကာလိက ဂုဏ္ေတာ္
အခါမလပ္ အက်ိုးေပးျခင္း၊ မဂ္ရလွ်င္ ဖိုလ္ခ်က္ခ်င္း
ျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။
၄။ ဧဟိပသိေကာ ဂုဏ္ေတာ္
'လာပါ၊ က်င့္စမ္းပါ' ဟု ရဲရဲဝံဝံ
ဖိတ္ေခၚထိုက္ျခင္း၊ အစမ္းသပ္ခံနိုင္ျခင္း ဂုဏ္။
၅။ ဩပေနယ်ိက ဂုဏ္ေတာ္
မိမိစိတ္၌ အျမဲကပ္၍ ေဆာင္ထားသင့္ျခင္းဂုဏ္။
၆။ပစၥတၱံ ေဝဒိတဗၺ ဝညူဟိ ဂုဏ္ေတာ္
အရိယာတို့သည္ နဗၺာန္ခ်မ္းသာကို အသီးသီး လက္ေတြ့ ခံစားနိုင္ျခင္းဂုဏ္။
ဓမၼ (The Teachings Of Buddha) သည္
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား နွင့္ရဟန္း သံဃာ-ဘုန္းေတာ္ျကီး မ်ား မိန့္ျကားခ်မွတ္ခဲ့ေသာ
သီလ၊သမာဓိ၊ပညာ ၊ သစၥာေလးပါး၊ မဂၢင္ ၈ ပါး ၊ ေအာင္ျခင္း ၈ ပါး၊ ကမၼ႒ဌာန္း၊အာနာပါန၊
ဝိပႆနာ ၊ ပိဋကတ္ သံုးပံု ၊ သည္းခံျခင္း(Tolerance) ၊ သတိပဌာန္ေလးပါး နွင့္ ဓမၼစျကာ ၊ ငါးပါးသီလ ... စသည့္တရားေတာ္ျဖစ္သည္။
ထို့ေျကာင့္ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားမိန့္ျကားခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ေမတၱာ
ဝါဒ+မွန္ကန္ေသာယံုျကည္မႈ+မွန္ကန္ေသာအသိတရား+မွန္ကန္ေသာေတြးေခၚေျမာ္ျမင္+အမွန္တရား(real truth) +မွန္ကန္ေသာက်င့္စဉ္တို့သည္ မွန္ကန္ေသာျငိမ္းခ်မ္းေရးဝါဒ
အျဖစ္အေက်ာ္ျကားဆံုး လူသိအမ်ားဆံုးျဖစ္သည္။
လူသားတေယာက္ အေနျဖင့္ စိတ္နွလံုးျဖူစင္ ရိုးသား
ေျဖာင့္မတ္သူ ျဖစ္လာေစရန္ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား၏ တရားဓမၼ ကို ကိုယ္တိုင္
ေလ့လာဆည္းပူးျပီး ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား၏ တရားဓမၼ (Dharma/Dhamma) အတိုင္း တသက္တာလံုး အခ်ိန္မလပ္ က်င့္ျကံအားထုတ္
သြားသင့္ပါသည္၊ ေလာဘ၊ေဒါသ၊ေမာဟ၊မာန၊ဒိ႒ဌိ ( မိစၦာ ဒိ႒ဌိ )
၊ဝိစိကိစၦာ၊ထိနမိဒၶ၊ဥဒၶစၥ ၊အဟိရိက၊အေနာတၱပၸ ကိေလသာ (၁၀)ပါး
တို့ကိုေရွာင္ျကဉ္ရပါမည္။ ေလာဘ-ေဒါသ-ေမာဟ၊ အဝိဇၨာ၊ အညံ့စားဗုဒၶဘာသာဝင္တို့၏လကၡဏာမ်ား၊
အဂတိ ေလးပါး၊ ဥပါဒါန္ေလးပါး၊ ဒုစရိုက္ ၁၀ ပါး၊ နိဝရဏတရားငါးပါး ၊
ဒိဌိျဖစ္ေျကာင္းရွစ္ပါး ...တို့ကိုေရွာင္ျကဉ္ျကရပါမည္။
သံဃဂုဏ္ေတာ္(၉)ပါး
သုပၸဋိပေနၷာ ဘဂဝေတာ သာဝကသံေဃာ၊ ဥဇုပၸဋိပေနၷာ ဘဂဝေတာ
သာဝကသံေဃာ၊ ဉာယပၸဋိပေနၷာ ဘဂဝေတာ သာဝကသံေဃာ၊ သာမီစိပၸဋိပေနၷာ ဘဂဝေတာ သာဝကသံေဃာ၊
ယိဒိဒံ စတၱာရိ ပုရိသယုဂါနိ အ႒ဌ ပုရိသပုဂၢလာ ဧသ ဘဂဝေတာ သာဝကသံေဃာ၊ အာဟုေနေယ်ာ၊
ပါဟုေနေယ်ာ၊ ဒကၡိေဏေယ်ာ၊ အဉၨလိကရဏီေယ်ာ၊ အနုတၱရံ ပုညေကၡတၱံ ေလာကႆ ။ (ပါဠိ)
၁။ သုပၸဋိပေနၷ ဂုဏ္ေတာ္ = လြန္ေကာင္းျမတ္ေသာ အက်င့္ဂုဏ္ေတာ္၊
၂။ ဥဇုပၸဋိပေနၷ ဂုဏ္ေတာ္ = လြန္ေျဖာင့္မတ္ေသာ
အက်င့္ဂုဏ္၊
၃။ ဉာယပၸဋိပေနၷ ဂုဏ္ေတာ္ = လြန္သင့္ျမတ္ေသာ
အက်င့္ဂုဏ္၊
၄။ သာမီစိပၸဋိပေနၷ ဂုဏ္ေတာ္ = ရိုေသအပ္ေသာ
အက်င့္ဂုဏ္၊
၅။ အာဟုေနေယ် ဂုဏ္ေတာ္ = ဧည့္သည္ရည္မႈ၊
အလႉဝတၳုကို ခံယူထိုက္ေသာဂုဏ္၊
၆။ ပါဟုေနေယ် ဂုဏ္ေတာ္ = လက္ေဆာင္ယူျငား
အလႉဝတၳုမ်ားကို ခံယူထိုက္ေသာဂုဏ္၊
၇။ ဒကၡိေဏေယ် ဂုဏ္ေတာ္ = ျမတ္ေသာအလႉ
ခံယူထိုက္ေသာဂုဏ္၊
၈။ အဉၨလိကရဏီေယ် ဂုဏ္ေတာ္ = လက္အုပ္ခ်ီမိုး
ရွိခိုးထိုက္ေသာဂုဏ္၊
၉။ အနုတၱရံ ပုညေကၡတၱ ဂုဏ္ေတာ္ =
လယ္ယာေျမေကာင္းနွင့္ တူေသာဂုဏ္။
(၁) အဓိသီလ၊ အဓိစိတၱ၊ အဓိပညာသိကၡာသံုးပါးကိုေကာင္းစြာက်င့္ျခင္း၊
(၂)အဓိသီလ၊ အဓိစိတၱ၊
အဓိပညာသိကၡာသံုးပါးကိုေျဖာင့္မတ္စြာက်င့္ျခင္း၊
(၃)အဓိသီလ၊ အဓိစိတၱ၊
အဓိပညာသိကၡာသံုးပါးကိုသင့္ေလ်ာ္စြာက်င့္ျခင္း၊
(၄)အဓိသီလ၊ အဓိစိတၱ၊
အဓိပညာသိကၡာသံုးပါးကိုရိုေသစြာက်င့္ျခင္း၊
(၅)ဧည့္သည္အတြက္ထားေသာအလႉဝတၳုကို ခံယူထိုက္ျခင္း၊
(၆)လက္ေဆာင္အတြက္ထားေသာအလႉဝတၳုကို ခံယူထိုက္ျခင္း၊
(၇)တမလြန္က်ိုးအတြက္ျပုအပ္ေသာျမတ္ေသာ အလႉဝတၳုကို
ခံယူထိုက္ျခင္း၊
(၈)လူမင္း၊ နတ္မင္း၊ ျဗဟၼာမင္းတို့လက္အုပ္ခ်ီမိုး
ရွိခိုးျခင္းကိုခံယူထိုက္ျခင္း၊
(၉)အတုမရွိျမတ္ေသာေကာင္းမႈ၏စိုက္ပ်ိုးရာ လယ္ယာေျမေကာင္းသဖြယ္ျဖစ္ျခင္း
ဟူ၍သံဃဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါးရွိေလသည္။
ပုဗၺေစတနာ
အလွဴတစ္မ်ဳိးကုိ လွဴဒါန္းရာ၌ ပုဗၺေစတနာ ၊ မုဥၥေစတနာ ၊ အပရေစတနာ ဟု ၃ မ်ဳိးရႏူိင္၏ ။
ထုိ႔တြင္ အလွဴေပးမည္ဟု ၾကံစည္ကာ ထုိအလွဴႏွင္႔ဆုိင္ေသာ ပစၥည္းမ်ားကို ရွာေဖြစုေဆာင္း ေနေသာ အခါမွစ၍ မလွဴမီ ေ႔ရွအဖုိ႔၌
ျဖစ္သမွ်ကုသုိလ္ေစတနာေတြသည္ ပုဗၺေစတနာ မည္၏ ။ ထုိသုိ႔ ပုဗၺေစတနာ နယ္အတြင္း၌ ဤအလွဴဒါနကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍
အလွဴ ႔ဒကာ အလွဴ ႔ဒကာမ ၊ ေက်ာင္းဒကာ ၊ ေက်ာင္းအမ စသည္ျဖင္႔ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေစလုိေသာစိတ္ ၊ ေက်ာ္ေစာလုိေသာစိတ္ ၊
မိမိလွဴႏူိင္ေၾကာင္း ၾကြားလုိေသာစိတ္မ်ား မျဖစ္ေစရပါ ။ လွဴဖုိ႔ရာ ပစၥည္းစုခုိက္ အိမ္သားအခ်င္းခ်င္း အလွဴႏွင္႔ စပ္၍ မေက်မနပ္ ေဒါသ
မာန စေသာ အကုသုိလ္မ်ား ၊ အလွဴကို လွဴမည္ဟု ၾကံခဲ႔ၿပီးမွ တစ္စုံတစ္ခုအတြက္ စိတ္ပ်က္ၿပီး တြန္းဆုတ္ေသာ မလွဴလိုေသာ စိတ္မ်ား
မျဖစ္ေစရ ။ ထုိသုိ႔ မျဖစ္ေစဘဲ ေပ်ာ္ရႊင္၀မ္းေျမာက္စြာ အရာရာေက်နပ္လ်က္ လွဴဖြယ္ အရပ္ရပ္တုိ႔ကုိ စီမံႏူိင္လွ်င္ “ပုဗၺေစတနာ ေတြ
အလြန္စင္ၾကယ္စြာ ျဖစ္ေနၿပီ” ဟုမွတ္ပါ ။
မုဥၥေစတနာ
မုဥၥ - သဒၵါသည္ စြန္႔လြတ္ျခင္း ဟူေသာ အနက္ကုိ ေဟာ၏ ။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ စြန္႔လြတ္ လွဴဒါန္းေနတုန္း အခိုက္၌ ျဖစ္ေသာ ေစတနာသည္
(ဆြမ္းလွဴရာ၌ ဆြမ္းကုိ အလွဴခံ ပုဂၢိဳလ္အား ကပ္လွဴေနတုန္းမွာ ျဖစ္ေသာ ေစတနာႏွင္႔ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ မကပ္ဘဲ ႏႈတ္ျဖင္႔
ေလွ်ာက္ထား၍ လွဴရာ၌ “လွဴပါ၏” ဟု ဆုိခုိက္မွာ ျဖစ္ေသာ ေစတနာသည္) မုဥၥေစတနာ မည္၏ ။ ဤမုဥၥေစတနာ အခုိက္လည္း
ျပခဲ႔ေသာ အကုသုိလ္စိတ္မ်ား မျဖစ္ေစဘဲ ၊ အလွဴခံမည္႔ ပုဂၢိဳလ္ကုိလည္း ကပ္ၿငိတြယ္တာေသာ တဏွာေလာဘစိတ္ မျဖစ္ေစဘဲ ယခု
လွဴဒါန္းလိုက္သည္႔ အတြက္ေၾကာင္႔ ငါ၏ ကိစၥကို ကူညီေဆာင္ရြက္လိမ္႔မည္ဟု တစ္စုံတစ္ခုေသာ ေလာကီအက်ဳိးကုိ မေမွ်ာ္လင္႔ဘဲ
ရက္ရက္ေရာေရာ လွဴဒါန္းႏူိင္ပါလွ်င္ “မုဥၥေစတနာေတြ စင္ၾကယ္စြာ ျဖစ္ၿပီ” ဟု မွတ္ပါ ။
အပရေစတနာ
အလွဴအထေျမာက္ၿပီးေနာက္ ထုိကုသုိလ္ႏွင္႔ စပ္၍ျဖစ္သမွ်ေစတနာကုိ အပရေစတနာ ဟုေခၚ၏ ။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ ဒါနျပဳၿပီးေနာက္ထုိဒါနကုိ
သတိရတုိင္း “အလွဴအထေျမာက္ေပၿပီ ၊ ၀မ္းေျမာက္ဖြယ္ ေကာင္းေပသည္ ။ ေနာက္ထပ္ လွဴခ်င္ေသးသည္” ဟု ၀မ္းေျမာက္ ၀မ္းသာ
ျဖစ္ေနလွ်င္ အပရေစတနာ နယ္၌လည္း ကုသုိလ္ ေစတနာေတြ ထပ္မံတုိးပြားျပန္၏ ။ အလွဴေပးၿပီးေနာက္ ပစၥည္းပ်က္ျပား၍ ျဖစ္ေစ ၊
ေက်ာင္းေဆာက္ ကုိးကြယ္ၿပီးေနာက္ ေက်ာင္းထုိင္ ဘုန္းၾကီးအေပၚ၌ မေက်နပ္၍ ျဖစ္ေစ “ငါလွဴမိတာ မွားေလစြ” ဟု အပရေစတနာ
ပ်က္လွ်င္ အလွဴႏွင္႔စပ္၍ မေက်နပ္ျခင္းဟူေသာ ေဒါသ အကုသုိလ္ပင္ ျဖစ္ပါေသးသည္ ။
သတိထားဖြယ္
ဒါနျပဳရာ၌ ေက်ာင္းေဆာက္မႈ ၊ ဘုရားတည္မႈ ၊ အလွဴၾကီးေပးမႈ စသည္တုိ႔ျဖင္႔ ၾကီးက်ယ္ေသာ ဒါနလည္းရွိ၏ ။ ဆြမ္း ၊ သကၤန္း ၊ ေဆး
အစရွိသည္တုိ႔ျဖင္႔လည္းေကာင္း ၊ မရွိဆင္းရဲသားတုိ႔အား စြန္႔ၾကဲေပးကမ္းမႈ စသည္တုိ႔ျဖင္႔လည္းေကာင္း အနည္းအပါး ဒါနလည္းရွိ၏ ။
ထုိ႔တြင္ ၾကီးက်ယ္ေသာ ဒါနတုိ႔၌ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ အတြက္ျဖစ္ေစ ၊ သူတစ္ပါးတုိ႔လာေရာက္ ေႏွာင္႔ယွက္ေသာေၾကာင္႔ ျဖစ္ေစ
ေစတနာပ်က္ဖြယ္ေတြ (စိတ္ထားမတက္သူ ၊ ဥာဏ္မရွိသူမွာ) မ်ားလွ၏ ။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ ထုိသုိ႔ ဒါန အၾကီးအက်ယ္ လွဴရာ၌ မိမိကိုယ္တုိင္
စြမ္းႏူိင္သမွ် စဥ္းစားရုံသာမကဘဲ မိတ္ေဆြေကာင္းဆရာေကာင္းတုိ႔ႏွင္႔ တုိင္ပင္ကာ ပုဂၢိဳလ္ေကာင္းမ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္၍
ျပဳလုပ္ထုိက္ၾကေပသည္ ။ အနည္းငယ္ျပဳၾကေသာ ဒါနတုိ႔ကားေခြး တိရစၧာန္မ်ားကို ေကြ်းေမြးရျခင္းသည္ပင္ အက်ဳိးမ်ားလွၿပီ
ျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ကုိ မေရြးခ်ယ္ေသာ္လည္း အေရးမၾကီးလွ ၊ အခ်ဳိ ႔အရာ၌ သံဃိတဒါန ေျမာက္ေအာင္ စိတ္ထား၍
အခ်ဳိ ႔အရာ၀ယ္ လွဴဖြယ္၀တၱဳမ်ား၌ မတြယ္တာဘဲ မုတၱစာဂီ ျဖစ္ေအာင္ စြန္႔လႊတ္ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းၾကရမည္ ။ (မုတၱ = မတြယ္တာဘဲ
လြတ္လြတ္ကြ်တ္ကြ်တ္ + စာဂီ = စြန္႔ၾကဲေပးကမ္းေလ႔ရွိသူ ) “အလွဴခံပုဂၢိဳလ္၌လည္း မတြယ္တာ ၊ လွဴဖြယ္ပစၥည္း၌လည္း မတြယ္တာ ၊
ေနာက္ဘ၀၌ လူနတ္စည္းစိမ္ကုိလည္း မတြယ္တာ မေတာင္႔တဘဲ နိဗၺာန္ကုိရည္မွန္းလ်က္ လြတ္လြတ္ကြ်တ္ကြ်တ္ လွဴဒါန္းသူ”ဟုဆုိလုိသည္ ။
ပုဗ ၺ(မလွဴခင္) မုဥၥ (လွဴဆဲ) အပရ (လွဴၿပီး) ေစတနာ ခ်ဳိ႔တဲ့လွ်င္ကား
ထိုဒါနေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အက်ဳိးတရား တို႔ကို မခံစားလိုဘဲ
ေပးလွဴရက်ဳိး မနပ္ပါေပ။ လွဴဒါန္းမ ႈဟု မေခၚဆိုႏိုင္ေပ။
ထို႔ေၾကာင့္ ဒါနအစစ္ မျဖစ္ေပ။ တစ္ပါး ႏွစ္ပါးသာ ခြ်တ္ယြင္းေသာ္ ထိုေစတနာ ခြ်တ္ယြင္းသေလာက္ အက်ဳိးေပးနည္းတတ္၏။
ေပးလွဴေနၾကေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား လွဴတတ္ၾကပါေစ။
ဝိပႆ နာ
(Vipassana Meditation)
ဝိပႆ နာ ဆိုသည္မွာ အရွိကိုအရွိအတိုင္း မွန္ကန္စြာသိျမင္ျခင္းဟု
အဓိပၸါယ္ရရွိသည္။အာနာပါနက်င့္စဉ္သည္ အိနၵိယနိုင္ငံရွိ အလြန္ေရွးက်ေသာ
တရားက်င့္စဉ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ အခ်ိန္ျကာျမင့္စြာက လူေပါင္းမ်ားစြာတို့ထံမွ
ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့သည္။ ေဂါတမဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားသည္ ကမၻာေပၚတြင္ ဝိပႆနာ က်င့္စဉ္ကိုဘီစီ
(၅၈၈) လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္ေပါင္း၂၆၀ဝ-ေက်ာ္တြင္ပထမဆံုးေသာ
စတင္ေတြ့ရွိက်င့္ျကံအားထုတ္ခဲ့သူျဖစ္သည္။
ဝိပႆ နာဆိုသည္မွာ အရွိကိုအရွိအတိုင္း မွန္ကန္စြာသိျမင္ျခင္းဟု အဓိပၸါယ္ရရွိသည္။ မိမိ၏ခနၶာကိုယ္ကို မိမိကိုယ္တိုင္ရႈမွတ္ျခင္းျဖင့္ မိမိ၏ မတင့္တယ္ေသာ စိတ္တို့ကို ျဖူစင္ေစေသာ က်င့္စဉ္ျဖစ္သည္ ။ မိမိ၏ခနၶာကိုယ္ကို မိမိကိုယ္တိုင္ရႈမွတ္ျခင္းျဖင့္ မိမိ၏ မတင့္တယ္ေသာ စိတ္တို့ကို ျဖူစင္ေစေသာ က်င့္စဉ္ျဖစ္သည္ ။ အသင္သည္ ျပန့္လြင့္ေနေသာစိတ္ကို စုစည္းနိုင္ရန္အတြက္ ပံုမွန္အတိုင္း အသက္ရႈမႈကို အာရံုစူးစိုက္ျပီး စတင္ရႈမွတ္ေလ့က်င့္မႈ ျပုလုပ္ျကရသည္။
စိတ္သည္ တည္ျကည္စူးရွမႈရွိျပီး ခနၶာကိုယ္ကို အာရံုစူးစိုက္၍
ရႈမွတ္ျခင္းျဖင့္ ရုပ္သည္လည္းေကာင္း၊ စိတ္သည္လည္းေကာင္း၊ ခဏမစဲ မရပ္မနား
ေျပာင္းလဲေနျကေသာတရား၊ စျကာဝ႒ဌာတစ္ခုလံုး၏ သဘာဝဓမၼ အမွန္တရားကို ေတြ့ရွိလာေသာအခါ
မျမဲျခင္းသဘာဝ(အနိစၥ)၊ ဆင္းရဲျခင္း(ဒုကၡ) နွင့္ အစိုးမရေသာ(အနတၱ) သေဘာသဘာဝ
အမွန္တို့ကို သိရွိျကသည္။ ဤကဲ့သို့ အမွန္တရား ဓမၼလကၡဏာကို ကိုယ္တိုင္ကိုျက
တိုက္ရိုက္သိလာေသာအခါ စိတ္အတြင္း၌ မတင့္တယ္ မစင္ျကယ္မႈမ်ားမွ လြတ္ေျမာက္၍ စိတ္ကို
ျဖူစင္မႈ ျဖစ္ေစေသာ တရားက်င့္စဉ္ျဖစ္သည္။
အနိစၥ ဝိပႆ နာ - ဒုကၡ ဝိပႆ နာ - အနတၱ
ဝိပႆ နာဟူ၍ ဝိပႆ နာတရား အဓိကက်င့္စဥ္ (၃) မ်ိဳး ရွိေၾကာင္း၊ ဝိပႆ နာကို အားထုတ္မည္ဆိုပါက ေရွးဦးပထမ သမထကို ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ အားထုတ္ရ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဝိပႆ နာက်င့္စဉ္၏ ရည္မွန္းခ်က္သည္ စိတ္၏
အထြဋ္အထိပ္သို့ေရာက္ျပီး၊ သံသရာဝဋ္ဆင္းရဲဒုကၡအေပါင္းမွ လြတ္ေျမာက္ျခင္း၊
ပညာ-ဉာဏ္စဉ္အဆံုးတိုင္ ေပါက္ေရာက္ေစရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေတာင္တန္းသာသနာျပဳ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ဦးဥတၱမသာရ က မိန္႔ၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
မဟာစည္ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီး၏ မဟာစည္ ဝိပႆ နာ၊ ေဝဘူ ဝိပႆ နာ၊ လယ္တီမူ
ဝိပႆ နာ၊ စြန္းလြန္း ဝိပႆ နာ၊ သဲအင္းဂူ ဝိပႆ နာ၊ ခ်မ္းေျမ့ ဝိပႆ နာ အစရွိေသာ
ဝိပႆ နာ ရိပ္သာ တရားစခန္းမ်ားတြင္လည္း သမထႏွင့္ ဝိပႆ နာ က်င့္စဥ္တို႔ကို ပူးတြဲအားထုတ္ရေလသည္။
ဝိပႆ နာတရားက်င့္စဥ္ ဉာဏ္စဉ္ ၁၆ ပါး ရွိသည္။ ႀကိဳးစားျပီး ဆက္လက္က်င့္
ႀကံအားထုတ္ပါလွ်င္
အားထုတ္သူ၏ ေန့စဉ္ဆင္းရဲ ပင္ပန္းမႈမ်ားမွ သက္သာေစျပီး ယခင္ အက်င့္ေဟာင္းပံုစံမ်ား၏
တည္ျငိမ္မႈမရွိေသာ တုန့္ျပန္မႈမ်ားတို့ျဖင့္ နွစ္သက္သာယာဖြယ္၊ မနွစ္သက္သာယာဖြယ္
ကိစၥမ်ား ျကံုရေသာအခါ စိတ္ထဲတြင္ ထံုးဖြဲ့ခ်ည္ေနွာင္မႈ၊ ဆင္းရဲမႈ အစိုင္အခဲမ်ားစြာ
ျဖစ္ေပၚျခင္းတို့မွ ေျဖေလ်ာ့ျပီးလွ်င္ ခ်မ္းသာမႈမ်ား ျဖစ္လာပါလိမ့္မည္။
ဝိပႆနာက်င့္စဉ္သည္ ဗုဒၶျမတ္စြာက သင္ျကားေပးခဲ့သည္ မွန္ေသာ္လည္း၊
ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား အတြက္သာ မဟုတ္ပဲ လူအားလံုးနွင့္ သက္ဆိုင္ေသာက်င့္စဉ္ ျဖစ္သည္။
စျကာဝ႒ဌာရွိ အားလံုးေသာလူတို့အတြက္ ဝဋ္ဆင္းရဲမွ လြတ္ေျမာက္ေစေသာ
နည္းလမ္းသာျဖစ္သည္။
မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီး၏ ဝိပႆ နာ
ဉာဏ္သြင္းပံု
"အနတၱ ကို ငါ လို႔ဆိုေနၾက" ႐ုပ္တရားက ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရ က လုပ္ထားတာ၊ ဒီခႏၶာက
ဘယ္အခ်ိန္မဆုိ..ပူလိုက္၊ ေအးလိုက္၊ေဖာက္ျပန္လိုက္၊ ပ်က္စီးလိုက္..ဒီလိုျဖစ္ေနတာဟာ
႐ုပ္၏ ပင္ကိုသေဘာ၊ နာမ္ခႏၶာေလးပါး ကလည္း၊
အာ႐ုံနဲ႔ ဒြါရနဲ႔ ဒြါရကသာ ပိုပါတယ္၊ ခင္ဗ်ားတို႔ လုပ္ထားတာ မဟုတ္ဘူး၊ ခင္ဗ်ာတို႔ၾကားထဲက မပိုင္နဲ႔။
အာ႐ုံနဲ႔ ဒြါရနဲ႔ ဒြါရကသာ ပိုပါတယ္၊ ခင္ဗ်ားတို႔ လုပ္ထားတာ မဟုတ္ဘူး၊ ခင္ဗ်ာတို႔ၾကားထဲက မပိုင္နဲ႔။
နာမ္က အာ႐ုံကို ညြတ္တတ္တဲ့သေဘာ၊ ဆိုင္းဘုတ္ကသာ ေယာက်္ား မိန္းမ ရွိတာက..ရွပ္နာမ္ ျဖစ္ပ်က္ ခင္ဗ်ားတို႔က ခႏၶာငါးပါးကို..ငါ့ကိုယ္ငါ့ဟာ လုပ္ေနတာနဲ႔ သူတို႔က ေဖာက္ျပန္သြားလိုက္တိုင္း ငါပိုင္တယ္ ထင္လို႔..ကိုယ္က်ိဳးႀကီးေတာ့ နည္းပါေပါ့ဆိုၿပီး..ကိုယ္နာစိတ္နာ ေပၚတာ၊ ခႏၶာငါးပါးသည္ ခ်ဳံ႕လိုက္ေတာ့
႐ုပ္နဲ႔ နာမ္..ဉာဏ္မ်က္လံုးနဲ႔ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ျဖစ္ပ်က္ပဲရွိတယ္၊ ျဖစ္ပ်က္ထဲ ငါ ဝင္မ႐ႈပ္ပါနဲ႔ ဘယ္သူမွ မပိုင္ဘူး၊ သူျဖစ္ခ်င္သလို ျဖစ္ၿပီး သူေဖာက္ခ်င္သလုိ ေဖာက္မယ္၊ ဘယ္သူတားဆီးလို႔မွ မရဘူးဆိုၿပီး ေနတဲ့ အနတၱခႏၶာကိုယ္ရယ္ပါ။
သူေပၚတဲ့ေနရာ သူေသတဲ့ေနရာ၊ ေပၚတာကို မိေအာင္ ပိုင္ေအာင္႐ႈ၊ မ႐ႈမိတာနဲ႔ တဏွာလာတာပဲ၊ တဏွာ မကူးခင္ ဉာဏ္ဦးေအာင္ သတ္ၾကပါ၊ ျဖစ္ပ်က္ဆံုးေအာင္ အ႐ႈခိုင္းတာဟာတဏွာအသတ္ခုိင္းေနတာ၊
ခင္ဗ်ားတို႔ တဏွာသတ္ခ်င္ရင္ ေဝဒနာ႐ႈၾက၊ တဏွာသတ္ခုိင္းျခင္းသည္ ခင္ဗ်ားတို႔အား ကၽြန္စာရင္းမွ လြတ္ကင္းေစခ်င္လို႔ မွတ္ပါ။ ျမင္စိတ္ကေလးက ျမင္ၿပီးခ်က္ခ်င္း ပ်က္သြားတာပဲ၊ သူ႔ေနရာမွာ ခ်က္ခ်င္း ေနာက္စိတ္အစားထိုးလို႔သာ ပ်က္သြားတာကို မသိလိုက္တာ၊ျမင္စိတ္ကအေကာင္းအဆိုးမေရြးႏိုင္ဘူး
ဝမ္းထဲေပၚတဲ့ တဏွာကမွ အေကာင္းအဆိုး ေရြးတာ၊ ျမင္လို႔ဘာမွ မျဖစ္ဘူးဆိုရင္ေတာင္..အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ လကၡဏာေတြ မသိလိုက္တဲ့အတြက္ ေမာဟလိႈင္းထတာ၊ျမင္စိတ္ျဖစ္ပ်က္႐ႈရင္..ျမင္လုိခ်င္
ျမင္မုန္းစတာေတြ ေသတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔နဲ႔ ဘာမွမဆိုင္လို႔ ခင္ဗ်ားတို႔မွာ ဘာမွစိတ္နာစရာ မရွိဘူး၊ ကိုယ္နာတိုင္း စိတ္မနာတဲ့ ဉာဏ္မ်က္လံုး မရရင္..တစ္သံသရာလံုး ကိုယ္က်ိဳးနည္းလာေတာ့မယ္။
ဒီခႏၶာႀကီးကေတာ့ အားမထုတ္လည္း ေသရြာသြားမွာပဲ၊ အားထုတ္လည္း ေသရြာသြားမွာပဲ၊ ပုထုဇဥ္ အျဖစ္နဲ႔ေသရင္..လူတစ္သိန္းေသလို႔ သူဂတိ တစ္ေယာက္မေရာက္ဘူး၊ အကုန္ အပါယ္ခ်ည္းသြားၾကတာပဲ။ ယေန႔ စၾကၤာဝေတးမင္း မနက္ျဖန္ ဒယ္အိုးထဲ ေရာက္ႏိုင္ေသးတယ္၊ အပါယ္ မိုးႀကိဳးပစ္တာကို..
လွဴဒါန္းတာေလာက္နဲ႔ ထန္းလက္နဲ႔ကာလို႔ မရဘူး။ ဝိပႆနာနဲ႔ ကာကြယ္မွ ရမယ္၊ အေသဘက္ကို ေျပးေနတဲ့ ခႏၶာကိုယ္က..ေနာက္ဆြဲထုတ္လို႔ မရဘူး၊ ဒီေတာ့ ေျပးရင္း လႊားရင္းပဲ သစၥာသိတဲ့အလုပ္ျမန္ျမန္လုပ္၊ သုႆ န္ သြားရင္း လုပ္ရမွာ၊ အပါယ္သြားတတ္တဲ့သံေယာဇဥ္ေလာက္ေတာ့..ခင္ဗ်ားတို႔
ျဖတ္ထားဖို႔သင့္ၿပီး၊ သံေယာဇဥ္ျဖတ္ဆိုတာနဲ႔..ရွိတဲ့ပစၥည္းေတြ အကုန္စြန္႔မွ ဒီလုိမမွတ္ပါနဲ႔၊ ဘာဝတ္ဝတ္ ဘာစားစား..ေဝဒနာနဲ႔ တဏွာအၾကား "မဂ္"ဝင္ဖို႔ပဲအေရးႀကီးတယ္။
တရား လုပ္ခ်ိန္မရေသးရင္လည္း၊ သတိထား ပညာနဲ႔ ျဖစ္ပ်က္႐ႈဆိုတာေလး..ဂ႐ုစိုက္ပါ၊ ဝိပႆနာ မလုပ္ျဖစ္ေသးတာျဖင့္..ေသရတာ အားမရေသးလို႔လားလို႔ေမးဖို႔ရွိတယ္၊ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကို..အင္မတန္ ကိုယ္က်ိဳးႀကီးနည္းမွာ စိုးလို႔သာ အလုပ္ခုိင္းေနတာ မွတ္ပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ မသိလို႔သာ ေအးေအးေနေနၾကတာ..ေတာ္ၾကာ ခင္ဗ်ားတို႔ေတြ႔ရမယ္ ဒုကၡက မေသးဘူးေနာ္၊ဆုေတာင္းျပည့္ဘုရားမကယ္ႏိုင္ဘူး၊
ငါေသရင္ ဘာမ်ားျဖစ္ဦးမွာလဲလို႔ ဘယ္ေတာ့မွ သြားမေတြနဲ႔..ကိုယ့္ခႏၶာထဲေပၚသေရြ႕ကို ဒုကၡသစၥာေတြပဲလို႔သိၿပီးမ်ားေသရင္၊ေသတာနဲ႔တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းဆိုသလုိ..နတ္ျပည့္ေရာက္ၿပီး ေသာတာပန္တည္တယ္လို႔ ဆိုတာ..တစ္ခါတည္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ထားလိုက္၊ နတ္ရြာသုဂတိနဲ႔ နိဗၺာန္မွလြဲလို႔ ဘယ္မွ..မေရာက္ႏိုင္လို႔..ငါေသရင္ ဆြမ္းမသြမ္နဲ႔လို႔ မွာခဲ့။
ဝိပႆ နာ႐ႈတဲ့အခါ၊ အတိတ္႐ုပ္နာမ္ေတြက..ျဖစ္ၿပီး ေပ်ာက္ပ်က္ကုန္ၿပီမို႔ ႐ႈစရာမလို႔ဘူး၊ အနာဂတ္ ႐ုပ္နာမ္ေတြက မျဖစ္ၾကေသးလို႔ ႐ႈစရာမဟုတ္ဘူး၊ အခု ခႏၶာကိုယ္ေပၚမွာ ေပၚဆဲျဖစ္ဆဲျဖစ္တဲ့၊ ႐ုပ္နာမ္ ေပၚမွာသာ ပစၥဳပၸန္တည့္ေအာင္ ႐ႈမွတ္ရမွာ၊ အခုေသတာအခုၾကည္ညခိုင္းတာ။ ၾကားစိတ္ကေလးေပၚလာတယ္ဆိုရင္..ေဝဒနာ..သညာ..
သခၤါရႏွင့္တကြ..ခႏၶာငါးပါးစလံုး
တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းပါလာၾကတယ္၊ ဒီအထဲမွာ ထက္ျမက္တာ တစ္ခုကို႐ႈရမွာ၊ အမ်ားမလိုဘူး
တစ္ခုတည္း ျပ႒ာန္းရာကို ႐ႈဖို႔ပဲ။
သိ႐ုံတင္ဆုိ ဝိဉာဏ္႐ႈ၊ ေကာင္းမေကာင္းဆို ေဝဒနာ႐ႈ၊ ခႏၶာငါးပါးစလံုး..တျဖဳတ္ျဖဳတ္နဲ႔ ပ်က္စီးေျပာင္းလဲြေနၾကတာပဲ၊ ယခု ပစၥဳပၸန္ေပၚလာတဲ့ မိမိခႏၶာငါးပါး..အစေပ်ာက္ မသာျဖစ္သြားတာကို မိမိဉာဏ္နဲ႔ျမင္ရမွာ၊ ဉာဏ္က ခႏၶာကို သူစိမ္းသေဘာထားၿပီး ၾကည့္ပါ၊ ခႏၶာငါးပါးက သူစိမ္း၊ သူစိမ္းလို႔ ပီပီျမင္တာ..အရိယာမ်က္လံုးပဲ။
ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ..႐ုပ္နာမ္ဓမၼေတြ ခဏခဏေသပြဲဝင္ ေျပာင္းလဲေနတာေတြကို၊ ဉာဏ္နဲ႔ျမင္ေအာင္ၾကည့္ရတာပဲ၊ ႐ႈၾကည့္တဲ့အခါ ေပၚလာၿပီး မရွိတာကို သိေစရမယ္၊ ခႏၶာမရွိတာ သိတာဟာ ဝိပႆနာ ပဲ။ ဘယ္ခႏၶာလာလာ မရွိတာ သိရမယ္၊ ခႏၶာမရွိ ျမင္တာသည္္ခဏနိဗၺာန္၊ခႏၶာအၿမဲမရွိတာသည္ အၿမဲနိဗၺာန္၊ ဒီလို မရွိတာျမင္တဲ့အသိမ်ိဳး တာရွည္ေနၿပီဆိုရင္..နိဗၺာန္နားကပ္ေနၿပီ၊ ေရွ႕အေသကို အစားထိုးတဲဲ့ေနာက္အေနကေန ၾကည့္ေနတာ ခႏၶာထဲဘယ္အခ်ိန္ ၾကည္လိုက္ ၾကည္လိုက္ ေသမွာနဲ႕ေသတာေတြ႔ပါေစ၊ ႐ုပ္နာမ္ခြဲေနစရာ မလိုပါဘူး၊ ဘာေပၚေပၚ ႐ုပ္ေပၚမွာ နာမ္ေပၚေသာေၾကာင့္..႐ုပ္ နာမ္ေပၚတာပဲ၊ ႐ုပ္နာမ္ရဲ႕ ျဖစ္ပ်က္ျမင္ရင္..ဒုကၡျမင္ၿပီ။ ေရယူခဲ့ပါဆိုရင္ ခြက္ပါပါသလို..စိတ္တစ္ခုကို ႐ႈရင္ ခႏၶာငါးပါး ပါတယ္၊ ကိုယ့္ခႏၶာထဲ ထင္ထင္ရွားရွား ေပၚလာတာဟူသေရြ႕ျဖစ္ပ်က္ျမန္ျမန္႐ႈခ်၊ သြက္ပေလ့ေစ မသြက္ရင္..တဏွာ ဥပါဒါန္ ကံ ဇာတိ ဇရာ မရဏနိယ်ာမတရားႀကီးက..သြက္သြားလိမ့္မယ္။ ျဖစ္ပ်က္မုန္းရင္..ဒုကၡမုန္းၿပီ။ ျဖစ္ပ်က္ဆံုးရင္..ဒုကၡဆံုးၿပီသာမွတ္ေပေတာ့။ဒုကၡဆံုးရင္--ဒါနိဗၺာန္ပဲ။ ။
သိ႐ုံတင္ဆုိ ဝိဉာဏ္႐ႈ၊ ေကာင္းမေကာင္းဆို ေဝဒနာ႐ႈ၊ ခႏၶာငါးပါးစလံုး..တျဖဳတ္ျဖဳတ္နဲ႔ ပ်က္စီးေျပာင္းလဲြေနၾကတာပဲ၊ ယခု ပစၥဳပၸန္ေပၚလာတဲ့ မိမိခႏၶာငါးပါး..အစေပ်ာက္ မသာျဖစ္သြားတာကို မိမိဉာဏ္နဲ႔ျမင္ရမွာ၊ ဉာဏ္က ခႏၶာကို သူစိမ္းသေဘာထားၿပီး ၾကည့္ပါ၊ ခႏၶာငါးပါးက သူစိမ္း၊ သူစိမ္းလို႔ ပီပီျမင္တာ..အရိယာမ်က္လံုးပဲ။
ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ..႐ုပ္နာမ္ဓမၼေတြ ခဏခဏေသပြဲဝင္ ေျပာင္းလဲေနတာေတြကို၊ ဉာဏ္နဲ႔ျမင္ေအာင္ၾကည့္ရတာပဲ၊ ႐ႈၾကည့္တဲ့အခါ ေပၚလာၿပီး မရွိတာကို သိေစရမယ္၊ ခႏၶာမရွိတာ သိတာဟာ ဝိပႆနာ ပဲ။ ဘယ္ခႏၶာလာလာ မရွိတာ သိရမယ္၊ ခႏၶာမရွိ ျမင္တာသည္္ခဏနိဗၺာန္၊ခႏၶာအၿမဲမရွိတာသည္ အၿမဲနိဗၺာန္၊ ဒီလို မရွိတာျမင္တဲ့အသိမ်ိဳး တာရွည္ေနၿပီဆိုရင္..နိဗၺာန္နားကပ္ေနၿပီ၊ ေရွ႕အေသကို အစားထိုးတဲဲ့ေနာက္အေနကေန ၾကည့္ေနတာ ခႏၶာထဲဘယ္အခ်ိန္ ၾကည္လိုက္ ၾကည္လိုက္ ေသမွာနဲ႕ေသတာေတြ႔ပါေစ၊ ႐ုပ္နာမ္ခြဲေနစရာ မလိုပါဘူး၊ ဘာေပၚေပၚ ႐ုပ္ေပၚမွာ နာမ္ေပၚေသာေၾကာင့္..႐ုပ္ နာမ္ေပၚတာပဲ၊ ႐ုပ္နာမ္ရဲ႕ ျဖစ္ပ်က္ျမင္ရင္..ဒုကၡျမင္ၿပီ။ ေရယူခဲ့ပါဆိုရင္ ခြက္ပါပါသလို..စိတ္တစ္ခုကို ႐ႈရင္ ခႏၶာငါးပါး ပါတယ္၊ ကိုယ့္ခႏၶာထဲ ထင္ထင္ရွားရွား ေပၚလာတာဟူသေရြ႕ျဖစ္ပ်က္ျမန္ျမန္႐ႈခ်၊ သြက္ပေလ့ေစ မသြက္ရင္..တဏွာ ဥပါဒါန္ ကံ ဇာတိ ဇရာ မရဏနိယ်ာမတရားႀကီးက..သြက္သြားလိမ့္မယ္။ ျဖစ္ပ်က္မုန္းရင္..ဒုကၡမုန္းၿပီ။ ျဖစ္ပ်က္ဆံုးရင္..ဒုကၡဆံုးၿပီသာမွတ္ေပေတာ့။ဒုကၡဆံုးရင္--ဒါနိဗၺာန္ပဲ။ ။
ေညာင္ေလးပင္ ေတာရဆရာေတာ္ ၏ ဝိပႆ နာ ဉာဏ္စဥ္ ၁၆-ပါး
၁။ ‘နာမ႐ူပပရိေစၧဒ’ စေသာ ဉာဏ္စဥ္ ၁၆-ပါး ျဖစ္ပံုကား -
အဆင္းျမင္ေသာအခါ အဆင္းႏွင့္မ်က္စိသည္ ဥပါဒါ႐ုပ္ မည္၏။
မဟာဘုတ္ကို မွီ၏။
ဥပါဒါ႐ုပ္ႏွင့္ မဟာဘုတ္သည္ ေဖာက္ျပန္တတ္ေသာ ႐ုပ္အစု မည္၏။
ထို အဆင္းကို သိျခင္း၊ ခံစားျခင္း၊ မွတ္ျခင္း၊ ၾကံစည္ျခင္း
စသည္သည္ အာ႐ုံသို႔ ၫြတ္တတ္ေသာ နာမ္အစု မည္၏။
အဆင္းျမင္ရာ၌ ႐ုပ္အစု နာမ္အစုမွတပါး ဘာမွ် မရွိ။ ငါ, သူတပါး, ေယာက်္ား, မိန္းမ စသည္ မရွိ။
ျမင္သူမွ်ပင္ မရွိ။
အသံၾကားရာ၌လည္း ႐ုပ္အစု နာမ္အစု၊
အနံ႔ယူရာ, အရသာစားရာ, အေတြ႕ထိရာ, အသိ-သိရာ၌၊ (ဝါ)
စိတ္ကူးကူးရာ၌လည္း ႐ုပ္အစု နာမ္အစု၊
ေလာဘျဖစ္ရာ,
ေဒါသျဖစ္ရာ၌လည္း ႐ုပ္အစု နာမ္အစု၊
သဒၶါျဖစ္ရာ, ပညာျဖစ္ရာ၌လည္း
႐ုပ္အစု နာမ္အစု၊
ဝမ္းနည္းစရာ, ဝမ္းသာစရာ၌လည္း
႐ုပ္အစု နာမ္အစု၊
ခ်စ္စရာ, မုန္းစရာ၌လည္း
႐ုပ္အစု နာမ္အစု။
လွည္းအိမ္, ဝင္႐ိုး, လွည္းဘီး စေသာ အေပါင္းကို လွည္းဟု အေခၚသာရွိသည္။ လွည္းမရွိ။
႐ုပ္နာမ္အေပါင္းကို ေယာက်္ားကိုယ္ေကာင္, မိန္းမကိုယ္ေကာင္ဟု အေခၚသာရွိသည္။ ေယာက်္ား မိန္းမ မရွိ။
ကန္းသူက သြားခ်င္၊ ျမင္သူက အက်ိဳး
ေက်ာတြင္ပိုး၍၊ အက်ိဳးၫႊန္လမ္း
သြားပံုဆန္းသို႔၊ ႐ုပ္ကန္းနာမ္က်ိဳး
ေက်ာကပ္ပိုး၏။
ေက်ာပိုးနာမ္႐ုပ္ ငါမဟုတ္။
ထန္းျမစ္ထက္ျခမ္း ႐ုပ္နာမ္ျခမ္းလွ်င္ ထက္ျခမ္းကြဲနာမ္႐ုပ္
မဟုတ္သူငါ
ျမင္ေသာအခါ သကၠာယဒိိ႒ိကြာ၏။ အတၱဒိ႒ိအစြဲျပဳတ္၏။
ကလ်ာဏပုထုဇဥ္ျဖစ္၏။
ဤတြင္ ဒိ႒ိဝိသုဒၶိ
ၿပီး၏။ (ဝါ) နာမ႐ူပပရိေစၧဒဉာဏ္ ၿပီး၏။
၂။ ပစၥယပရိဂၢဟဉာဏ္ ျဖစ္ပံုကား -
အနာေတြ႕လွ်င္ အေၾကာင္းရွာရသည္။
သူငယ္ေတြ႕လွ်င္ မိခင္ရွာရသည္။
႐ုပ္နာမ္ေတြ႕လွ်င္ အနာသဖြယ္ သူငယ္အလား ႏွလံုးထား၍
ျဖစ္ေၾကာင္းရွာရသည္။
႐ုပ္အေၾကာင္းကား - ‘အဝိဇၨာ’, ‘တဏွာ’, ‘ဥပါဒါန္’, ‘ကံ’, ‘အာဟာရ’ - ငါးပါးျဖစ္သည္။
‘အဝိဇၨာ’, ‘တဏွာ’, ‘ဥပါဒါန္’ - အမိေၾကာင့္
႐ုပ္ျဖစ္သည္။
‘ကံ’
- အဘေၾကာင့္ ႐ုပ္ျဖစ္သည္။
‘အာဟာရ’ - ႏို႔ထိန္းေထာက္ပံ့ျခင္းေၾကာင့္
႐ုပ္ျဖစ္သည္။
နာမ္အေၾကာင္းကား မ်ားျပား၏။
ပသာဒ, ႏွလံုးသြင္း
ကိုယ္တြင္းအေၾကာင္းေၾကာင့္ နာမ္ျဖစ္သည္။
အာ႐ုံ, အလင္းေရာင္ စေသာ
ကိုယ္ပအေၾကာင္းေၾကာင့္ နာမ္ျဖစ္သည္။
ဤ႐ုပ္,နာမ္သည္ အဝိဇၨာစေသာ
အေၾကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး, ျဖစ္ဆဲ, ျဖစ္လတၱံ႕။
ကာလသံုးပါးလံုး အေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ အက်ိဳးတရား ႐ုပ္နာမ္သာ
ျဖစ္ၿပီး, ျဖစ္ဆဲ, ျဖစ္လတၱံ႕။
သူ႔ေၾကာင့္, ငါ့ေၾကာင့္, ငါျဖစ္ၿပီး, သူျဖစ္ၿပီး
မရွိ၊ ငါျဖစ္ဆဲ,
သူျဖစ္ဆဲ မရွိ၊ ငါျဖစ္လတၱံ႕, သူျဖစ္လတၱံ႕ မရွိ။
အေၾကာင္းမကင္းေသာ ႐ုပ္နာမ္အစုသာ ျဖစ္ၿပီး, ျဖစ္ဆဲ, ျဖစ္လတၱံ႕။
သူ႔အေၾကာင္းႏွင့္သူ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ငါ့အလိုလိုက္ေအာင္
ျပဳ၍မရ။
ဘဝအဆက္ဆက္ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္၍ ႐ုပ္နာမ္အဆက္ဆက္သည္ ျဖစ္ရာ၌ပင္
ေနရာမေ႐ြ႕ ခ်ဳပ္၏။
တဘဝမွ တဘဝသို႔ ႐ုပ္နာမ္မေ႐ြ႕။
ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္၍ မွန္ထဲ၌ မ်က္ႏွာရိပ္ထင္သည္။ မ်က္ႏွာမေ႐ြ႕။
စိတ္အစဥ္ျဖစ္ရာ၌ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္၍ ေရွ႕စိတ္ခ်ဳပ္လွ်င္
ေနာက္စိတ္ျဖစ္သည္။
ေရွ႕ဘဝစုတိစိတ္ခ်ဳပ္လွ်င္ ေနာက္ဘဝ ပဋိသေႏၶစိတ္ျဖစ္သည္။
ေရွ႕စိတ္မေ႐ြ႕။
ဤသို႔ ကာလသံုးပါးလံုး ေၾကာင္းက်ိဳးသိလွ်င္ ယံုမွားျခင္း
ကင္း၏။
ဤသို႔ ဆက္သြယ္၍ သစၥာေလးပါးသိလွ်င္ မဂ္ဖိုလ္ရ၏။
မဂ္ဖိုလ္မရလွ်င္ သုဂတိၿမဲ၏။ စူဠေသာတာပန္ ျဖစ္၏။
ဤတြင္ ကခၤါဝိတရဏဝိသုဒၶိ ၿပီး၏။ (ဝါ) ပစၥယပရိဂၢဟဉာဏ္ ၿပီး၏။
၃။ သမၼသနဉာဏ္ ျဖစ္ပံုကား -
ေတဘူမက ႐ုပ္နာမ္ဟူသမွ်သည္ ျဖစ္ၿပီးလွ်င္ ပ်က္စီးတတ္ေသာေၾကာင့္
အနိစၥ၊
ဇရာ မရဏျဖင့္ ေဖာက္ျပန္တတ္ေသာေၾကာင့္ အနိစၥ၊
တခဏမွ်သာ တည္တတ္ေသာေၾကာင့္ အနိစၥ၊
ၿမဲသည္ကို ပယ္တတ္ေသာေၾကာင့္ အနိစၥ။ (ေလးနက္)
ေတဘူမက ႐ုပ္နာမ္ဟူသမွ်သည္ ဥပါဒ္အျခားမဲ့၌ ဌီသို႔ ေရာက္၏။
ဌီ၌ အိုမင္း ရင့္ေရာ္၏။ ပင္ပန္း၏။ မခၽြတ္ ပ်က္စီး၏။
ထိုသို႔ မျပတ္ ႏွိပ္စက္တိုင္း ခံရေသာေၾကာင့္ ဒုကၡ၊
သည္းခံႏိုင္ခဲေသာေၾကာင့္ ဒုကၡ၊
ဒုကၡအမ်ိဳးမ်ိဳး၏ တည္ရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဒုကၡ၊
သုခကို ပယ္တတ္ေသာေၾကာင့္ ဒုကၡ။ (ေလးနက္)
ေတဘူမက ႐ုုပ္နာမ္ဟူသမွ်သည္ ဥပါဒ္အျခားမဲ့၌ ဌီသို႔
မေရာက္ပါေစလင့္ဟု
ေတာင့္တ၍ မရ။ ဌီသို႔ေရာက္လွ်င္ မရင့္ေရာ္ပါေစလင့္ဟု
ေတာင့္တ၍ မရ၊
ရင့္ေရာ္လွ်င္ မပ်က္ပါေစလင့္ဟု ေတာင့္တ၍ မရ။ ျပဳသူ, ခံစားသူ မရွိ။
အလိုလိုက္ျခင္းမွလည္း ဆိတ္၏။
ထိုသို႔ ျပဳသူ, ခံစားသူမွ
ဆိတ္ေသာေၾကာင့္ အနတၱ၊
စိုးပိုင္ေသာ သခင္မရွိေသာေၾကာင့္ အနတၱ
အလိုလိုက္ေအာင္ ျပဳ၍ မရေသာေၾကာင့္ အနတၱ၊
တိတၳိတို႔ ၾကံဆေသာ အတၱအျဖစ္ကို ပယ္တတ္ေသာေၾကာင့္ အနတၱ။
(ေလးနက္)
ထိုအနက္တို႔ကို မွတ္သားရမည္။
တဘဝအတြင္း ႐ုပ္နာမ္သည္ မေသမီ ခ်ဳပ္၏။
အနိစၥ, ဒုကၡ, အနတၱ။
ပဌမအ႐ြယ္ ႐ုပ္နာမ္သည္ မဇၥ်ိမအ႐ြယ္သို႔ မေရာက္မီ ခ်ဳပ္၏။
မဇၥ်ိမအ႐ြယ္ ႐ုပ္နာမ္သည္ ပစၧိမအ႐ြယ္သို႔ မေရာက္မီ ခ်ဳပ္၏။
ပစၧိမအ႐ြယ္ ႐ုပ္နာမ္သည္ မေသမီ ခ်ဳပ္၏။
အနိစၥ, ဒုကၡ, အနတၱ။
၄။ ဥဒယဗၺယဉာဏ္ ျဖစ္ပံုကား -
အေၾကာင္းမကင္းေသာ ႐ုပ္နာမ္တို႔၏ ျဖစ္စ-ဥပါဒ္သည္ ဥဒယ မည္၏။
႐ုပ္နာမ္တို႔၏ ပ်က္တတ္ေသာ ဘင္သည္ ဝယ မည္၏။
ျဖစ္၍ ပ်က္၏။
တဘို႔မွ တဘို႔ မေရာက္။ အဆက္အစပ္ အပိုင္းအျပတ္ ျဖစ္၏။
တဖ်စ္ဖ်စ္မည္ဆူ အိုးကင္းပူထက္ ႏွမ္းေစ့က်က္သကဲ့သို႔
တျဖစ္တည္း ျဖစ္၍ တပ်က္တည္း ပ်က္ေသာ ႐ုပ္နာမ္ပါတကား။
၅။ ဘဂၤဉာဏ္ ျဖစ္ပံုကား -
႐ုပ္နာမ္ သခၤါရတရားအစုသည္ ျဖစ္ေလသမွ် ခ်ဳပ္ပ်က္ေလစြတကား။
လွ်ပ္စစ္ပံုဟန္ အပ်က္ျမန္ေလစြတကား။
အိုးခြက္ကြဲအတူ အိုးကင္းပူႏွမ္းက်က္ တပ်က္တည္း
ပ်က္ေလစြတကား။
ပရမ္းပတာႀကဲေသာ ျမဴႏုသေဘာ အေတာမသတ္ ပ်က္ေလစြ။
မိုဃ္း႐ြာစဥ္ ေရျပင္၌ ေရပြက္အေပါင္း ဥေဗာင္းပံုဟန္
အပ်က္ျမန္ေလစြ။
ဦးေခါင္းမီးေလာင္လွ်င္ မီးသတ္ရန္ လက္မေႏွးေစရ။
မေသလိုလွ်င္ ဘဂၤဉာဏ္ လက္မေႏွးေစရ။
၆။ ဘယဉာဏ္ ျဖစ္ပံုကား -
႐ုပ္နာမ္ သခၤါရတို႔၏ ပ်က္ျခင္းသည္ ေၾကာက္ဖြယ္ေကာင္းေလစြ။
ျခေသၤ့အလား ေႁမြက်ားဆင္ဆိုး မိုဃ္းႀကိဳးစက္ကြင္း
ရွားမီးတြင္းပမာ
စစ္တလင္းကုန္း သင္းခ်ိဳင္းကုန္းအသြင္ ေနခ်င္စရာမရွိ ေဘးအတိစုေပါင္းေလစြတကား။
၇။ အာဒီနဝဉာဏ္ ျဖစ္ပံုကား -
ဘံုသံုးပါးသည္ မီးက်ီးတြင္း သံုးခုႏွင့္ တူေလစြ။
ဓာတ္ႀကီးေလးပါးသည္ ေႁမြဆိုးႀကီးေလးေကာင္ႏွင့္ တူေလစြ။
ခႏၶာငါးပါးသည္ သံလ်က္မိုးေသာ သူသတ္ေယာက္်ား ငါးဦးႏွင့္
တူေလစြ။
၈။ နိဗၺိဒါဉာဏ္ ျဖစ္ပံုုကား -
ေ႐ႊဟသၤာသည္ ဒြန္းစ႑ားအိုင္၌ မေမြ႕။ ဟိမဝႏၲာအိုင္ႀကီး
ခုနစ္အိုင္၌ ေမြ႕သည္။
ျခေသၤ့မင္းသည္ ေ႐ႊခ်ိဳင့္၌ မေမြ႕။ ဟိမဝႏၲာေတာသံုးေထာင္၌
ေမြ႕သည္။
ဘံုသံုးပါးသည္ ဒြန္းစ႑ားအိုင္ႀကီး, ေ႐ႊခ်ိဳင့္ႏွင့္ တူလွ၏။ ေမြ႕စရာမဟုတ္။ အနိစၥ, ဒုကၡ, အနတၱဟု ႐ႈေသာ
အိုင္ႀကီးသာ။
အႏုပႆနာ ေတာသံုးေထာင္သာ ေမြ႕ေလ်ာ္ဖြယ္ ေကာင္းေလစြ။
၉။ မုစၥိတုကမ်တာဉာဏ္ ျဖစ္ပံုကား -
ဘံုသံုးပါး၌ အိုေဘး, နာေဘး, ေသေဘးအၾကား က်င္လည္ရျခင္းသည္ ပိုက္ကြန္မိေသာ ငါး၊ ဂဠဳန္လက္တြင္း နဂါး၊ ေႁမြခံတြင္း ဖားႏွင့္ တူလွ၏။
ယခုလြတ္မူ
ေကာင္းေလစြ။
၁၀။ ပဋိသခၤါဉာဏ္ ျဖစ္ပံုကား -
႐ုပ္နာမ္သည္ အနိစၥ, ဒုကၡ, အနတၱဟု မဂ္ဖိုလ္မရမခ်င္း ျပန္၍ သိမ္းဆည္းစရာတို႔ပါတကား။
၁၁။ သခၤါ႐ုေပကၡာဉာဏ္ ျဖစ္ပံုကား -
ဤကိုယ္ ႐ုပ္နာမ္ သခၤါရသည္ ငါ့ကိုယ္အတၱမွလည္း ဆိတ္၏။ ကိုယ္၏
ဥစၥာအတၱနိယမွလည္း ဆိတ္၏။
ငါပူစရာ သူမရွိ၊ သူပူစရာ ငါမရွိ။ အဘယ္ေနရာ အဘယ္အခါ
အဘယ္မွာမွ် မရွိ။ သုညအတိ ျဖစ္၏။
၁၂။ အႏုေလာမဉာဏ္
၁၃။ ေဂါၾတဘူဉာဏ္
၁၄။ မဂ္ဉာဏ္
၁၅။ ဖိုလ္ဉာဏ္
၁၆။ ပစၥေဝကၡဏာဉာဏ္တို႔ကား အထူး အားထုတ္ဖြယ္, ဆင္ျခင္ဖြယ္ မရွိ။ ဝင္ေလ ထြက္ေလ ႐ႈသူတို႔သည္ ဤဉာဏ္ ၁၆-ပါးႏွင့္
ျပည့္စံုၾကပါေစကုန္သတည္း။
ထြဋ္ေခါင္ဆရာေတာ္၏ ကမၼ႒ာန္းသံေပါက္လကၤာမ်ား
၁။ သေဗၺသတၱာ၊ ေဝေနယ်ာ၊ သံသာရွည္လွၿပီ။
၂။ အတည္က်က်၊ ဘယ္ဘဝ၊ ရၾကမရွိၿပီ။
၃။ ရအံ့ႏိုးႏိုး၊ ေလာဘမ်ဳိး၊ အက်ဳိးယုတ္လွၿပီ။
၄။ သံုးပါးညီးညီး၊ ေလာင္မီးႀကီး၊ ဖိစီးလွေလၿပီ။
၅။ ေလာင္မွန္းမသိ၊ ေမာဟဖိ၊ မိုက္မိလွေလၿပီ။
၆။ ပိုးဖလံမ်ဳိး၊ မီးကိုတိုး၊ ကိုယ္က်ဳိးနည္းလွၿပီ။
၇။ ကာမဂုဏ္မြဲ၊ သည္မိုက္ခဲ၊ မခြဲႏိုင္ၾကၿပီ။
၈။ မခြဲႏိုင္ၾက၊ လူ႔ဗာလ၊ မိုက္စသိမ္းသင့္ၿပီ။
၉။ ဂဂၤါသဲတူ၊ ပြင့္ေတာ္မူ၊ ဆူဆူမ်ားလွၿပီ။
၁ဝ။ မ်ားအသေခၤ်၊ ရွင္ေစာေတြ၊ ေရွာင္ေသြလြဲခဲ့ၿပီ။
၁၁။ တစ္ဆူမသင့္၊ တစ္ဆူသင့္၊ ဖူးခြင့္ေတြ႔ထိုက္ၿပီ။
၁၂။ မေတာ္မတရား၊ က်င့္ေဖာက္ျပား၊ မိုက္အားႀကီးလွၿပီ။
၁၃။ အလိုမလိုက္၊ သည္အမိုက္၊ ပယ္ထိုက္သင့္လွၿပီ။
၁၄။ မပယ္မခ်ဳိး၊ ဆင္ကန္းတိုး၊ ဟုတ္ႏိုးထင္လွၿပီ။
၁၅။ ဟုတ္ႏိုးသမႈ၊ ထင္တိုင္းျပဳ၊ ယခုတိုင္ခဲ့ၿပီ။
၁၆။ တရားလက္လြတ္၊ ငွက္ေတာင္ကြၽတ္၊ ဝဋ္ႏွင့္မကင္းၿပီ။
၁၇။ မႏုႆတၱ၊ ဒုလႅဘ၊ မရမ်ားေလၿပီ။
၁၈။ အရေတာ္စြ၊ သည္ဘဝ၊ လွလွက်င့္ထိုက္ၿပီ။
၁၉။ ၾကံဳႀကိဳက္ေတာ္စြာ၊ သာသနာ၊ ေရာင္ဝါထြန္းလွၿပီ။
၂ဝ။ သတိရရ၊ ျမတ္ပုည၊ ျပဳရေကာင္းသင့္ၿပီ။
၂၁။ တစ္ေန႔တစ္ေန႔၊ နက္ျဖန္ေရြ႕၊ မေမ့ေကာင္းသင့္ၿပီ။
၂၂။ ငါ့ကိုယ္ငါ့သား၊ ငါ့မယား၊ ထင္မွားလွေလၿပီ။
၂၃။ ထင္မွားတတ္စြာ၊ သကၠာယာ၊ မိစၧာကင္းသင့္ၿပီ။
၂၄။ ငါးခုခႏၶာ၊ ႐ုပ္နာမ္မွာ၊ မွန္စြာမွတ္သင့္ၿပီ။
၂၅။ သမၼသန၊ ဉာဏ္အစ၊ ထင္လွသင့္ၾကၿပီ။
၂၆။ နင္ျဖင့္နင့္ကိုယ္၊ ဆံုးမ, ဆို၊ နင့္ကိုယ္အမႈသည္။
၂၇။ နင္မဆံုးမ၊ နင့္တာပ၊ ဘယ္ကခံလိမ့္မည္။
၂၈။ ႏွလံုးဖံုဖံု၊ ထံုတံုတံု၊ နင့္ပံုေၾကာ့ၾကမ္းသည္။
၂၉။ နင္ႏွင့္နင့္ကံ၊ စီရင္ဖန္၊ အမွန္ျဖစ္ေတာ့သည္။
၃ဝ။ ယခုနင့္ကိုယ္၊ နင့္အလို၊ ဘယ္ကိုျပည့္စံုသည္။
၃၁။ နင့္ကိုယ္နင္ႏွစ္၊ နင့္အျပစ္၊ နင္ျဖစ္ခံရမည္။
၃၂။ နင့္ကိုယ္နင့္အား၊ နင္မသနား၊ နင္မွားရွာေတာ့မည္။
၃၃။ ဒါနသီလာ၊ ဘာဝနာ၊ နင္သာျပဳသင့္သည္။
၃၄။ ဇာတိဇရာ၊ မရဏာ၊ မၾကာနင္ေတြ႕မည္။
၃၅။ မ်က္ေတာင္တစ္ယွက္၊ လွ်ပ္တစ္ျပက္၊ နင့္သက္ေသလိမ့္မည္။
၃၆။ ဘယ္ႏွစ္ဘယ္လ၊ ေရာက္ခါမွ၊ ကာလမေရြးၿပီ။
၃၇။ ႀကီးငယ္မဟူ၊ ကိုယ္ရြယ္တူ၊ ခုမူေသလွၿပီ။
၃၈။ အမွန္ေသ႐ိုး၊ ထိုလူမ်ဳိး၊ ေၾကာက္စိုးရြံ႕သင့္ၿပီ။
၃၉။ မသြင္းႏွလံုး၊ အထင္႐ႈံး၊ ပ်က္ျပံဳးလွေလၿပီ။
၄ဝ။ ခႏၶာေႂကြေလ်ာ္၊ ရွိျပန္ေသာ္၊ ပူေဇာ္ေကာင္းလွၿပီ။
၄၁။ သြားက်ဳိးဆံျဖဴ၊ ရွိပါမူ၊ ဘယ္သူမေၾကာက္ၿပီ။
၄၂။ ဤသည့္မယား၊ ဤသည့္သား၊ မီးပြားမွန္ေတာ့သည္။
၄၃။ ခယဝယ၊ ဘိဇၨန၊ ပ်က္ၾကလွေလၿပီ။
၄၄။ အပၸိေယဟိ၊ ပိေယဟိ၊ ဒုကၡိၾကံဳေလၿပီ။
၄၅။ ဒုကၡအေထြေထြ၊ တေပေပ၊ ခံေနရေလၿပီ။
၄၆။ နိဗၺာန္သာေခါင္၊ ေဘးမဲ့ေသာင္၊ ေရာက္ေအာင္ျပဳသင့္ၿပီ။
၄၇။ မျပဳပါဘဲ၊ နင္ေရွာင္လြဲ၊ နင္ပဲမိုက္လွသည္။
၄၈။ ယုတၱိယုတၱာ၊ နင္ဆင္ကာ၊ ဟန္သာနင္မ်ားသည္။
၄၉။ ဘုးရားသြားသြား၊ ေက်ာင္းသြားသြား၊ စိတ္ထားနင္မၾကည္။
၅ဝ။ ဒါနသီလာ၊ နင္ျပဳခါ၊ ေစတနာေဇာမၾကည္။
၅၁။ သို႔ပင္ျပဳလို၊ နင့္ကုသိုလ္၊ ဘယ္ကိုသြားလိမ့္မည္။
၅၂။ ေလာကုတၱရာ၊ ၿမိဳက္ၾသဇာ၊ နင္သာေဝးလွသည္။
၅၃။ ေဇာစိတ္သန္သန္၊ ကုသိုလ္မွန္၊ နင္ၾကံျပဳရမည္။
၅၄။ သို႔ျပဳမွသာ၊ သည့္ေခမာ၊ နင္သာနီးရမည္။
၅၅။ ဤသို႔စံုေစ့၊ ျပန္လွန္၍၊ ေစ့ေစ့ႏွလံုးတည္။
၅၆။ အနမတဂၢ၊ သံသာရ၊ ၾကာလွေလကုန္ၿပီ။
၅၇။ ဂဂၤါဝါဠဳ၊ ပမာျပဳ၊ သဲစုမကၿပီ။
၅၈။ တဏွာ၏ေနာက္၊ တေကာက္ေကာက္၊ လိုက္ေထာက္မသင့္ၿပီ။
၅၉။ တဏွာျမစ္မ၊ ပင္လယ္ဝ၊ နစ္ၾကေလကုန္ၿပီ။
၆ဝ။ တဏွာလည္းပြား၊ ဒုကၡမ်ား၊ သြား၍မဆံုးၿပီ။
၆၁။ တဏွာပို႔တင္၊ ပါယ္ေလးခြင္၊ လ်င္စြာေရာက္ေလၿပီ။
၆၂။ ေသမင္းႏိုင္ငံ၊ အဖန္ဖန္၊ လိုက္ျပန္ရေလၿပီ။
၆၃။ ေဝဘူေတာင္မွ်၊ ပမာျပ၊ အ႐ိုးမကၿပီ။
၆၄။ နစ္တံုေပၚတံု၊ သံုးပါးဘံု၊ ၾကံဳျပန္ရေလၿပီ။
၆၅။ ခ်မ္းသာမေငြ႕၊ ဆင္းရဲေတြ႕၊ ၿငီးေငြ႕သင့္လွၿပီ။
၆၆။ အဝိဇၨႏၶ၊ သည္ေမာဟ၊ ညႇဥ္းဆဲလွေပၿပီ။
၆၇။ နီဝရဏ၊ ဆီးတားၾက၊ လမ္းစမဆံုးၿပီ။
၆၈။ ဂတိငါးပါး၊ ဆံုလည္ႏြား၊ သြား၍မဆံုးၿပီ။
၆၉။ ဘဝတိုင္းေသ၊ သခၤ်ဳိင္းေျမ၊ ပြားေစလွေလၿပီ။
၇ဝ။ လမ္းေကာက္လည္းသြား၊ လူအမ်ား၊ အမွားႀကိဳက္ခဲ့ၿပီ။
၇၁။ လမ္းေၾကာင္းမမွန္၊ ျမတ္နိဗၺာန္၊ ဧကန္လြဲခဲ့ၿပီ။
၇၂။ ဘဝမဆံုး၊ ဒုကၡတံုး၊ လံုးလံုးခံရၿပီ။
၇၃။ ေလာကမ်က္႐ႈ၊ သဗၺညဳ၊ ယခုရွိရဲ႕မင္း။
၇၄။ ဘုရားျဖစ္ခါ၊ သာသနာ၊ ေရာင္ဝါတဝင္းဝင္း။
၇၅။ မႏုႆတၱ၊ ဒုလႅဘ၊ ရေအာင္ခဲၾကမင္း။
၇၆။ ျဗဟၼာ့ျပည္က၊ အပ္ကိုခ်၊ ေျမကအပ္တစ္စင္း။
၇၇။ အပ္သြားျခင္းသာ၊ ထိဖြယ္ရာ၊ ပမာမွတ္ၾကမင္း။
၇၈။ နိယ်ာနိက၊ ျမတ္ဓမၼ၊ ၾကားရခဲ၏မင္း။
၇၉။ သဒၶါဗလဝ၊ ဒုလႅဘ၊ ရေအာင္ခဲၾကမင္း။
၈ဝ။ အရေတာ္ခိုက္၊ လူတစ္သိုက္၊ ခဲလိုက္ၾကကုန္မင္း။
၈၁။ ကိုယ့္ဖို႔မရ၊ သည္ေနာင္တ၊ ျဖစ္တတ္ၾက၏မင္း။
၈၂။ ဤသို႔ဘဝ၊ ျဖစ္သမွ်၊ ရမည္ခဲ၏မင္း။
၈၃။ ထူးျမတ္စြာလွ၊ လူ႕ဘဝ၊ ႏွေျမာၾကကုန္မင္း။
၈၄။ ျမတ္သည္ကိုမွ၊ မသိၾက၊ ဗာလႏွလံုးသြင္း။
၈၅။ ဗာလျဖစ္က၊ လူ႔ပါပ၊ ၾကာၾကကုန္ၿပီမင္း။
၈၆။ လူျဖစ္က်ဳိးမွ၊ မခံရ၊ ႐ႈံးလွေခ်၏မင္း။
၈၇။ ဘဝတိုင္း႐ႈံး၊ လူ႔ေက်ာက္တံုး၊ စုန္းစုန္းျမဳပ္၏မင္း။
၈၈။ စုန္းစုန္းျမဳပ္ခါ၊ မေပၚလွာ၊ ၾကမၼာေမွာက္၏မင္း။
၈၉။ နိဗၺာန္လမ္းစ၊ ဤသို႔ျပ၊ မွတ္ၾကႏွလံုးသြင္း။
၉ဝ။ ကလ်ာဏမိတၱ၊ ပ႑ိတ၊ ေပါင္းေဖၚရ၏မင္း။
၉၁။ ထိုကလ်ာဏ၊ ဆိုဆံုးမ၊ လိုက္နာရ၏မင္း။
၉၂။ ေယာနိေသာမန၊ သိကာရ၊ ေန႔ညႏွလံုးသြင္း။
၉၃။ သီလဓုတင္၊ ေဆာက္တည္လွ်င္၊ သည္တြင္အစမင္း။
၉၄။ အေလာဘ အေဒါသ အေမာဟ နိကၡမ ဝိေဝက နိႆရဏ၊
ဤေျခာက္ဝ၊ အလိုရွိၾကမင္း။
၉၅။ ေရႊျပည္သနစ္၊ သာသည့္ေခတ္၊ စိစစ္ၾကကုန္မင္း။
၉၆။ ေရႊျပည္ခ်မ္းသာ၊ စံခ်င္ရွာ၊ ဆိတ္ၿငိမ္ရာသို႔ခ်ဥ္း။
၉၇။ အနိစၥေကာင္၊ ဒုကၡေကာင္၊ အနတၱေကာင္၊
အသုဘေကာင္၊ ထင္ေအာင္ႏွလံုးသြင္း။
၉၈။ အနိစၥတံုး၊ ဒုကၡတံုး၊ အနတၱတံုး၊ အသုဘတံုး၊ လံုးလံုးႏွလံုးသြင္း။
၉၉။ ဤသို႔ထင္မွ၊ မဂ္လမ္းစ၊ ရမည္မွတ္စင္းစင္း။
၁ဝဝ။ မဂၢင္ေဖါင္ႀကီး၊ တက္၍စီးမွ၊ ျပည္ႀကီးအမတ၊ နိေရာဓ၊ ရမည္မွတ္ၾကမင္း။
၁ဝ၁။ ယခုဘဝ၊ မသိၾကမူ၊ အမတမည္ေခၚ၊ ေရႊျပည္ေတာ္၊ အေစာ္မနံလွ်င္း။
၁။ သေဗၺသတၱာ၊ ေဝေနယ်ာ၊ သံသာရွည္လွၿပီ။
၂။ အတည္က်က်၊ ဘယ္ဘဝ၊ ရၾကမရွိၿပီ။
၃။ ရအံ့ႏိုးႏိုး၊ ေလာဘမ်ဳိး၊ အက်ဳိးယုတ္လွၿပီ။
၄။ သံုးပါးညီးညီး၊ ေလာင္မီးႀကီး၊ ဖိစီးလွေလၿပီ။
၅။ ေလာင္မွန္းမသိ၊ ေမာဟဖိ၊ မိုက္မိလွေလၿပီ။
၆။ ပိုးဖလံမ်ဳိး၊ မီးကိုတိုး၊ ကိုယ္က်ဳိးနည္းလွၿပီ။
၇။ ကာမဂုဏ္မြဲ၊ သည္မိုက္ခဲ၊ မခြဲႏိုင္ၾကၿပီ။
၈။ မခြဲႏိုင္ၾက၊ လူ႔ဗာလ၊ မိုက္စသိမ္းသင့္ၿပီ။
၉။ ဂဂၤါသဲတူ၊ ပြင့္ေတာ္မူ၊ ဆူဆူမ်ားလွၿပီ။
၁ဝ။ မ်ားအသေခၤ်၊ ရွင္ေစာေတြ၊ ေရွာင္ေသြလြဲခဲ့ၿပီ။
၁၁။ တစ္ဆူမသင့္၊ တစ္ဆူသင့္၊ ဖူးခြင့္ေတြ႔ထိုက္ၿပီ။
၁၂။ မေတာ္မတရား၊ က်င့္ေဖာက္ျပား၊ မိုက္အားႀကီးလွၿပီ။
၁၃။ အလိုမလိုက္၊ သည္အမိုက္၊ ပယ္ထိုက္သင့္လွၿပီ။
၁၄။ မပယ္မခ်ဳိး၊ ဆင္ကန္းတိုး၊ ဟုတ္ႏိုးထင္လွၿပီ။
၁၅။ ဟုတ္ႏိုးသမႈ၊ ထင္တိုင္းျပဳ၊ ယခုတိုင္ခဲ့ၿပီ။
၁၆။ တရားလက္လြတ္၊ ငွက္ေတာင္ကြၽတ္၊ ဝဋ္ႏွင့္မကင္းၿပီ။
၁၇။ မႏုႆတၱ၊ ဒုလႅဘ၊ မရမ်ားေလၿပီ။
၁၈။ အရေတာ္စြ၊ သည္ဘဝ၊ လွလွက်င့္ထိုက္ၿပီ။
၁၉။ ၾကံဳႀကိဳက္ေတာ္စြာ၊ သာသနာ၊ ေရာင္ဝါထြန္းလွၿပီ။
၂ဝ။ သတိရရ၊ ျမတ္ပုည၊ ျပဳရေကာင္းသင့္ၿပီ။
၂၁။ တစ္ေန႔တစ္ေန႔၊ နက္ျဖန္ေရြ႕၊ မေမ့ေကာင္းသင့္ၿပီ။
၂၂။ ငါ့ကိုယ္ငါ့သား၊ ငါ့မယား၊ ထင္မွားလွေလၿပီ။
၂၃။ ထင္မွားတတ္စြာ၊ သကၠာယာ၊ မိစၧာကင္းသင့္ၿပီ။
၂၄။ ငါးခုခႏၶာ၊ ႐ုပ္နာမ္မွာ၊ မွန္စြာမွတ္သင့္ၿပီ။
၂၅။ သမၼသန၊ ဉာဏ္အစ၊ ထင္လွသင့္ၾကၿပီ။
၂၆။ နင္ျဖင့္နင့္ကိုယ္၊ ဆံုးမ, ဆို၊ နင့္ကိုယ္အမႈသည္။
၂၇။ နင္မဆံုးမ၊ နင့္တာပ၊ ဘယ္ကခံလိမ့္မည္။
၂၈။ ႏွလံုးဖံုဖံု၊ ထံုတံုတံု၊ နင့္ပံုေၾကာ့ၾကမ္းသည္။
၂၉။ နင္ႏွင့္နင့္ကံ၊ စီရင္ဖန္၊ အမွန္ျဖစ္ေတာ့သည္။
၃ဝ။ ယခုနင့္ကိုယ္၊ နင့္အလို၊ ဘယ္ကိုျပည့္စံုသည္။
၃၁။ နင့္ကိုယ္နင္ႏွစ္၊ နင့္အျပစ္၊ နင္ျဖစ္ခံရမည္။
၃၂။ နင့္ကိုယ္နင့္အား၊ နင္မသနား၊ နင္မွားရွာေတာ့မည္။
၃၃။ ဒါနသီလာ၊ ဘာဝနာ၊ နင္သာျပဳသင့္သည္။
၃၄။ ဇာတိဇရာ၊ မရဏာ၊ မၾကာနင္ေတြ႕မည္။
၃၅။ မ်က္ေတာင္တစ္ယွက္၊ လွ်ပ္တစ္ျပက္၊ နင့္သက္ေသလိမ့္မည္။
၃၆။ ဘယ္ႏွစ္ဘယ္လ၊ ေရာက္ခါမွ၊ ကာလမေရြးၿပီ။
၃၇။ ႀကီးငယ္မဟူ၊ ကိုယ္ရြယ္တူ၊ ခုမူေသလွၿပီ။
၃၈။ အမွန္ေသ႐ိုး၊ ထိုလူမ်ဳိး၊ ေၾကာက္စိုးရြံ႕သင့္ၿပီ။
၃၉။ မသြင္းႏွလံုး၊ အထင္႐ႈံး၊ ပ်က္ျပံဳးလွေလၿပီ။
၄ဝ။ ခႏၶာေႂကြေလ်ာ္၊ ရွိျပန္ေသာ္၊ ပူေဇာ္ေကာင္းလွၿပီ။
၄၁။ သြားက်ဳိးဆံျဖဴ၊ ရွိပါမူ၊ ဘယ္သူမေၾကာက္ၿပီ။
၄၂။ ဤသည့္မယား၊ ဤသည့္သား၊ မီးပြားမွန္ေတာ့သည္။
၄၃။ ခယဝယ၊ ဘိဇၨန၊ ပ်က္ၾကလွေလၿပီ။
၄၄။ အပၸိေယဟိ၊ ပိေယဟိ၊ ဒုကၡိၾကံဳေလၿပီ။
၄၅။ ဒုကၡအေထြေထြ၊ တေပေပ၊ ခံေနရေလၿပီ။
၄၆။ နိဗၺာန္သာေခါင္၊ ေဘးမဲ့ေသာင္၊ ေရာက္ေအာင္ျပဳသင့္ၿပီ။
၄၇။ မျပဳပါဘဲ၊ နင္ေရွာင္လြဲ၊ နင္ပဲမိုက္လွသည္။
၄၈။ ယုတၱိယုတၱာ၊ နင္ဆင္ကာ၊ ဟန္သာနင္မ်ားသည္။
၄၉။ ဘုးရားသြားသြား၊ ေက်ာင္းသြားသြား၊ စိတ္ထားနင္မၾကည္။
၅ဝ။ ဒါနသီလာ၊ နင္ျပဳခါ၊ ေစတနာေဇာမၾကည္။
၅၁။ သို႔ပင္ျပဳလို၊ နင့္ကုသိုလ္၊ ဘယ္ကိုသြားလိမ့္မည္။
၅၂။ ေလာကုတၱရာ၊ ၿမိဳက္ၾသဇာ၊ နင္သာေဝးလွသည္။
၅၃။ ေဇာစိတ္သန္သန္၊ ကုသိုလ္မွန္၊ နင္ၾကံျပဳရမည္။
၅၄။ သို႔ျပဳမွသာ၊ သည့္ေခမာ၊ နင္သာနီးရမည္။
၅၅။ ဤသို႔စံုေစ့၊ ျပန္လွန္၍၊ ေစ့ေစ့ႏွလံုးတည္။
၅၆။ အနမတဂၢ၊ သံသာရ၊ ၾကာလွေလကုန္ၿပီ။
၅၇။ ဂဂၤါဝါဠဳ၊ ပမာျပဳ၊ သဲစုမကၿပီ။
၅၈။ တဏွာ၏ေနာက္၊ တေကာက္ေကာက္၊ လိုက္ေထာက္မသင့္ၿပီ။
၅၉။ တဏွာျမစ္မ၊ ပင္လယ္ဝ၊ နစ္ၾကေလကုန္ၿပီ။
၆ဝ။ တဏွာလည္းပြား၊ ဒုကၡမ်ား၊ သြား၍မဆံုးၿပီ။
၆၁။ တဏွာပို႔တင္၊ ပါယ္ေလးခြင္၊ လ်င္စြာေရာက္ေလၿပီ။
၆၂။ ေသမင္းႏိုင္ငံ၊ အဖန္ဖန္၊ လိုက္ျပန္ရေလၿပီ။
၆၃။ ေဝဘူေတာင္မွ်၊ ပမာျပ၊ အ႐ိုးမကၿပီ။
၆၄။ နစ္တံုေပၚတံု၊ သံုးပါးဘံု၊ ၾကံဳျပန္ရေလၿပီ။
၆၅။ ခ်မ္းသာမေငြ႕၊ ဆင္းရဲေတြ႕၊ ၿငီးေငြ႕သင့္လွၿပီ။
၆၆။ အဝိဇၨႏၶ၊ သည္ေမာဟ၊ ညႇဥ္းဆဲလွေပၿပီ။
၆၇။ နီဝရဏ၊ ဆီးတားၾက၊ လမ္းစမဆံုးၿပီ။
၆၈။ ဂတိငါးပါး၊ ဆံုလည္ႏြား၊ သြား၍မဆံုးၿပီ။
၆၉။ ဘဝတိုင္းေသ၊ သခၤ်ဳိင္းေျမ၊ ပြားေစလွေလၿပီ။
၇ဝ။ လမ္းေကာက္လည္းသြား၊ လူအမ်ား၊ အမွားႀကိဳက္ခဲ့ၿပီ။
၇၁။ လမ္းေၾကာင္းမမွန္၊ ျမတ္နိဗၺာန္၊ ဧကန္လြဲခဲ့ၿပီ။
၇၂။ ဘဝမဆံုး၊ ဒုကၡတံုး၊ လံုးလံုးခံရၿပီ။
၇၃။ ေလာကမ်က္႐ႈ၊ သဗၺညဳ၊ ယခုရွိရဲ႕မင္း။
၇၄။ ဘုရားျဖစ္ခါ၊ သာသနာ၊ ေရာင္ဝါတဝင္းဝင္း။
၇၅။ မႏုႆတၱ၊ ဒုလႅဘ၊ ရေအာင္ခဲၾကမင္း။
၇၆။ ျဗဟၼာ့ျပည္က၊ အပ္ကိုခ်၊ ေျမကအပ္တစ္စင္း။
၇၇။ အပ္သြားျခင္းသာ၊ ထိဖြယ္ရာ၊ ပမာမွတ္ၾကမင္း။
၇၈။ နိယ်ာနိက၊ ျမတ္ဓမၼ၊ ၾကားရခဲ၏မင္း။
၇၉။ သဒၶါဗလဝ၊ ဒုလႅဘ၊ ရေအာင္ခဲၾကမင္း။
၈ဝ။ အရေတာ္ခိုက္၊ လူတစ္သိုက္၊ ခဲလိုက္ၾကကုန္မင္း။
၈၁။ ကိုယ့္ဖို႔မရ၊ သည္ေနာင္တ၊ ျဖစ္တတ္ၾက၏မင္း။
၈၂။ ဤသို႔ဘဝ၊ ျဖစ္သမွ်၊ ရမည္ခဲ၏မင္း။
၈၃။ ထူးျမတ္စြာလွ၊ လူ႕ဘဝ၊ ႏွေျမာၾကကုန္မင္း။
၈၄။ ျမတ္သည္ကိုမွ၊ မသိၾက၊ ဗာလႏွလံုးသြင္း။
၈၅။ ဗာလျဖစ္က၊ လူ႔ပါပ၊ ၾကာၾကကုန္ၿပီမင္း။
၈၆။ လူျဖစ္က်ဳိးမွ၊ မခံရ၊ ႐ႈံးလွေခ်၏မင္း။
၈၇။ ဘဝတိုင္း႐ႈံး၊ လူ႔ေက်ာက္တံုး၊ စုန္းစုန္းျမဳပ္၏မင္း။
၈၈။ စုန္းစုန္းျမဳပ္ခါ၊ မေပၚလွာ၊ ၾကမၼာေမွာက္၏မင္း။
၈၉။ နိဗၺာန္လမ္းစ၊ ဤသို႔ျပ၊ မွတ္ၾကႏွလံုးသြင္း။
၉ဝ။ ကလ်ာဏမိတၱ၊ ပ႑ိတ၊ ေပါင္းေဖၚရ၏မင္း။
၉၁။ ထိုကလ်ာဏ၊ ဆိုဆံုးမ၊ လိုက္နာရ၏မင္း။
၉၂။ ေယာနိေသာမန၊ သိကာရ၊ ေန႔ညႏွလံုးသြင္း။
၉၃။ သီလဓုတင္၊ ေဆာက္တည္လွ်င္၊ သည္တြင္အစမင္း။
၉၄။ အေလာဘ အေဒါသ အေမာဟ နိကၡမ ဝိေဝက နိႆရဏ၊
ဤေျခာက္ဝ၊ အလိုရွိၾကမင္း။
၉၅။ ေရႊျပည္သနစ္၊ သာသည့္ေခတ္၊ စိစစ္ၾကကုန္မင္း။
၉၆။ ေရႊျပည္ခ်မ္းသာ၊ စံခ်င္ရွာ၊ ဆိတ္ၿငိမ္ရာသို႔ခ်ဥ္း။
၉၇။ အနိစၥေကာင္၊ ဒုကၡေကာင္၊ အနတၱေကာင္၊
အသုဘေကာင္၊ ထင္ေအာင္ႏွလံုးသြင္း။
၉၈။ အနိစၥတံုး၊ ဒုကၡတံုး၊ အနတၱတံုး၊ အသုဘတံုး၊ လံုးလံုးႏွလံုးသြင္း။
၉၉။ ဤသို႔ထင္မွ၊ မဂ္လမ္းစ၊ ရမည္မွတ္စင္းစင္း။
၁ဝဝ။ မဂၢင္ေဖါင္ႀကီး၊ တက္၍စီးမွ၊ ျပည္ႀကီးအမတ၊ နိေရာဓ၊ ရမည္မွတ္ၾကမင္း။
၁ဝ၁။ ယခုဘဝ၊ မသိၾကမူ၊ အမတမည္ေခၚ၊ ေရႊျပည္ေတာ္၊ အေစာ္မနံလွ်င္း။
တကယ့္ အမွန္တရား ဝါဒ
ဗုဒၶဘုရားရွင္ ရဲ႕ ဝါဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘုရားရွင္ရဲ႕ ဝါဒဟာ ကံ-ကံရဲ႕အက်ိဳးအျပစ္ကုိ ေဟာၾကားေတာ္မူတဲ့ ကမၼဝါဒ၊ အေၾကာင္းအက်ိဳးကုိ ေထာက္ျပတဲ့ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္မႈ ဝါဒ၊ အမွားအမွန္ကုိ စိစစ္ေဝဘန္ လက္ခံေစတဲ့ ဝိဘဇၨဝါဒ၊ အစြန္းမေရာက္တဲ့ အလယ္အလတ္ လမ္းစဥ္ကုိ က်င့္သုံးတဲ့ မဇၥ်ိမပဋိပဒါ ဝါဒ (The Way of Righteousness) ၊ အရာအားလုံးမွာ အတၱ ဆုိတာ မရွိဘဲ အစုိးမရျခင္း အနတၱ သေဘာသာ ရွိတယ္ဆုိတဲ့ အနတၱဝါဒ စသျဖင့္ အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဖြင့္ဆုိေျပာၾကားႏုိင္ေပမယ့္ အားလုံးကုိ ၿခဳံၿပီးေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဘုရားရွင္ရဲ႕ ေဟာေျပာပုိ႔ခ်ခ်က္ အယူဝါဒဟာ တကယ့္အမွန္တရားျဖစ္တဲ့ အမွန္တကယ္ဝါဒ (Realism and universal real Truth) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘုရားေဟာ တရားေတြဟာ အမွန္တရားအစစ္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအမွန္တရားဟာလည္း ဘုရားေဟာလုိက္လုိ႔ မွန္တာမဟုတ္ပါဘူး။ မွန္လုိ႔ ဘုရားေဟာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကုိ စာလုိေျပာေတာ့ သစၥာတရားလုိ႔ ေျပာၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအမွန္တရားဟာလည္း ဘုရားေဟာလုိက္လုိ႔ မွန္တာမဟုတ္ပါဘူး။ မွန္လုိ႔ ဘုရားေဟာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကုိ စာလုိေျပာေတာ့ သစၥာတရားလုိ႔ ေျပာၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶရဲ႕အဆုံးအမျဖစ္တဲ့
ဗုဒၶဘာသာကုိ အမွန္တကယ္ဝါဒ၊ အမွန္တကယ္ဘာသာလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ေဟာၾကားခ်က္ဟာ အမွန္တကယ္ဝါဒလုိ႔ ဆုိရတာလဲဆုိရင္ ႐ုပ္နာမ္မ်ားနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ သတၱဝါ အားလုံးမွာ အမွန္တကယ္ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အရာေတြပဲ ျဖစ္ေနလုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားေဟာ တရားေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အတြက္သာမွန္ၿပီး တျခားဘာသာဝင္ေတြအတြက္ မမွန္ဘူးဆိုတာ မရွိပါဘူး။ နာမ္႐ုပ္မ်ားနဲ႔ ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ သတၱဝါအားလုံးမွာ အကုန္မွန္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ေဟာၾကားခ်က္ဟာ အမွန္တကယ္ဝါဒလုိ႔ ဆုိရတာလဲဆုိရင္ ႐ုပ္နာမ္မ်ားနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ သတၱဝါ အားလုံးမွာ အမွန္တကယ္ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အရာေတြပဲ ျဖစ္ေနလုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားေဟာ တရားေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အတြက္သာမွန္ၿပီး တျခားဘာသာဝင္ေတြအတြက္ မမွန္ဘူးဆိုတာ မရွိပါဘူး။ နာမ္႐ုပ္မ်ားနဲ႔ ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ သတၱဝါအားလုံးမွာ အကုန္မွန္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶရဲ႕ သစၥာေလးပါး အမွန္တရားမွာ ဒုကၡသစၥာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘုရားရွင္က “ပဋိသေႏၶေနရတာ ဒုကၡ၊ အုိရတာဒုကၡ၊ နာရတာ ဒုကၡ၊ ေသရတာဒုကၡ၊
မခ်စ္မႏွစ္သက္ဖြယ္ေတြနဲ႔ အတူယွဥ္တြဲေနရာတာ ဒုကၡ၊ ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ဖြယ္ေတြနဲ႔ ေကြကြင္းရတာ ဒုကၡ၊ အလုိရွိတဲ့ အရာကုိ မရတာဒုကၡ၊ အက်ဥ္းအားျဖင့္ ဒီခႏၶာႀကီးကပင္
ဒုကၡ” လုိ႔ ဖြင့္ဆုိေဟာေျပာျပပါတယ္။
ဒီေဟာၾကားခ်က္ကုိၾကည့္ရင္ ခႏၶာရွိေနတဲ့သူမွန္သမွ် ဘယ္ႏုိင္ငံ၊ ဘယ္လူမ်ိဳး၊ ဘယ္သတၱဝါမွာ မဆုိ ဒီဒုကၡက ရွိေနၾကမွာ
အမွန္ပဲ
ျဖစ္ပါတယ္။
ဒုကၡ ဟာ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္တာလဲဆုိတဲ့ အေၾကာင္းတရားကုိရွာေတာ့ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ သမုဒယေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကုိ ဗုဒၶက သမုဒယသစၥာ ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္း အမွန္တရား တစ္ခုအေနနဲ႔ ထပ္ၿပီးရွင္းေတာ္မူပါတယ္။ အေၾကာင္းရွိရင္ အက်ိဳးရွိတတ္သလုိ အေၾကာင္းခ်ဳပ္ရင္လည္း အက်ိဳးခ်ဳပ္တတ္တဲ့ သေဘာရွိတဲ့အတြက္ ဒီလုိဒုကၡရွိရင္ ဒုကၡခ်ဳပ္ေၾကာင္းလည္း ရွိမွာအမွန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶဘုရားရွင္က နိေရာဓလုိ႔ေခၚတဲ့ နိဗၺာန္ကုိဆုိက္ရင္ ဒီဒုကၡလည္း ခ်ဳပ္ၿပီလုိ႔ဆုိကာ နိေရာဓသစၥာ ဒုကၡခ်ဳပ္ေၾကာင္း အမွန္တရားကုိ ေဟာေတာ္မူျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိဆုိေတာ့ ဒီဒုကၡခ်ဳပ္ရာကုိ သြားဖုိ႔အတြက္ က်င့္ႀကံအားထုတ္ရမယ့္ လမ္းလည္းရွိဖုိ႔ လုိလာျပန္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ဘုရားရွင္က မွန္ကန္တဲ့ မဂၢင္ရွစ္ပါးလမ္းစဥ္ကုိ ရွင္းလင္းျပသကာ မဂၢသစၥာျဖစ္တဲ့ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာသုိ႔ ေလွ်ာက္လမ္းရာ လမ္းမွန္ကုိ ျပသေတာ္မူျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
သစၥာေလးပါး အဖြင့္ကုိၾကည့္ရင္
အားလုံးအတြက္ အမွန္ေတြပဲ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခႏၶာရွိေနတဲ့ သတၱဝါမွန္သမွ် ဒီသစၥာတရားအတုိင္း
လဲြမွားျခင္းမရွိ
မွန္ကန္ေနတဲ့အတြက္ ဘုရားေဟာ တရားေတာ္၊ ဘုရားရွင္ရဲ႕
အယူအဆေတာ္၊
ဗုဒၶရဲ႕ဝါဒေတာ္ကုိ အမွန္တကယ္ဝါဒ၊ အမွန္တကယ္ဘာသာ၊
အမွန္သစၥာတရားလုိ႔
ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာေခၚ ဗုဒၶရဲ႕အဆုံးအမနဲ႔
ပတ္သက္ၿပီး ဒီေလာက္ေလး သိထားရင္ကုိပဲ
မဆုိဘူးလုိ႔ ဆုိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သိထားသင့္တာေလးေတြကုိ ေျပာျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ဆုိတာ အလြယ္ေျပာေတာ့
ဗုဒၶဘုရားရဲ႕
အယူဝါဒ ေဟာၾကားခ်က္မ်ားကုိ လက္ခံလုိက္နာ က်င့္သုံးၾကတဲ့
သူေတြကုိ
ဗုဒၶဘာသာဝင္လုိ႔ ေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။ တိတိက်က် ေျပာရမယ္ဆုိရင္
ဘယ္သူ႔ပေယာဂ၊
ဘယ္သူ႔စည္း႐ုံးလႈံ႔ေဆာ္မႈမွ မပါဘဲ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္
ေက်နပ္လက္ခံလုိ႔ “ ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစၧာမိ “ - ဘုရားရွင္ကုိ ကုိးကြယ္ရာဟူ၍
ဆည္းကပ္ပါ၏၊ “ ဓမၼံ သရဏံ ဂစၧာမိ “ - တရားေတာ္ကုိ ကုိးကြယ္ရာဟူ၍ ဆည္းကပ္ပါ၏၊ “သံဃံ သရဏံ ဂစၧာမိ “ - သံဃာေတာ္ကုိ ကုိးကြယ္ရာဟူ၍ ဆည္းကပ္ပါ၏” လုိ႔ဆုိကာ သရဏဂုံတည္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာအျဖစ္ ခံယူထားၾကသူေတြကုိ ဗုဒၶဘာသာဝင္လုိ႔ ေျပာဆုိၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ရတနာသုံးပါးကုိ ကုိးကြယ္ပါ၏လုိ႔
သရဏဂုံကုိ
ခံယူေဆာက္တည္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္လာတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အေနနဲ႔
ဘာေၾကာင့္
ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ရတနာသုံးပါးကုိ သရဏလုိ႔ ဆုိတာလဲ၊
ဘာေၾကာင့္
ရတနာသုံးပါးဟာ ကုိးကြယ္ခံထုိက္တာလဲလုိ႔ ေမးလာခဲ့မယ္ဆုိရင္ “သတၱဝါေတြရဲ႕ ေဘးဒုကၡကုိ
ပယ္ေဖ်ာက္ဖ်က္ဆီးတတ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ရတနာသုံးပါးဟာ သရဏ အမည္ရေၾကာင္း၊ ရတနာသုံးပါးကုိ ကုိးကြယ္တာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔
ဘုရားရွင္ဟာ
သတၱဝါေတြကုိ ႀကီးပြားခ်မ္းသာေၾကာင္း နည္းလမ္းကုိ ျဖစ္ေစ၊
မႀကီးပြား
မခ်မ္းသာေၾကာင္း မေကာင္းတဲ့ နည္းလမ္းေတြကေန ပယ္ခြါေစ၊
အျပစ္ကင္းၿပီး
ဂုဏ္ေက်းဇူးအေပါင္းနဲ႔ ျပည့္စုံေစတဲ့အတြက္
ကုိးကြယ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ တရားေတာ္ဟာလည္း
က်င့္ႀကံလုိက္နာသူေတြကုိ ဘဝသံသရာ ခရီးမွ ဆဲြထုတ္ကယ္တင္ႏုိင္ျခင္း၊ က်င့္စဲအခုိက္ႏွင့္ က်င့္ၿပီးေနာက္မွာလည္း သက္သာၿငိမ္းခ်မ္းမႈကုိ ျဖစ္ေစျခင္းႏွင့္ သတၱဝါေတြရဲ႕
ေဘးဒုကၡကုိ
ပယ္ေဖ်ာက္ဖ်က္စီး ေစႏုိင္ျခင္း စတာေတြေၾကာင့္
ကုိးကြယ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ သံဃာေတာ္ဟာလည္း
ေကာင္းမႈကုသုိလ္ကုိ ႀကီးက်ယ္မ်ားျပာေစ၊ ေဘးဒုကၡကုိ ပယ္ေဖ်ာက္ဖ်က္စီးေစတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ကုိးကြယ္ျခင္း
ျဖစ္ေၾကာင္း”
စသျဖင့္ ရတနာသုံးပါးကုိ
ကုိးကြယ္ရျခင္း အေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒီေလာက္ေတာ့ သိထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။
သရဏဂုံကုိ ခံယူၿပီး ဗုဒၶဘာသာ တစ္ေယာက္ျဖစ္လာတဲ့ သူတစ္ေယာက္အတြက္ မွန္ကန္တဲ့အယူဝါဒ
သမၼာဒိ႒ိ
ရွိေနဖုိ႔လည္း လုိပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ တစ္ေယာက္ဟာ ရတနာသုံးပါး၊
ကံကံရဲ႕
အက်ိဳးတရား၊ အေၾကာင္းအက်ိဳး ဆက္စပ္မႈနဲ႔ မ်က္ေမွာက္ေလာက
တမလြန္ေလာက
စတာေတြအေပၚမွာ သံသယမရွိ အမွန္သိၿပီး ယုံၾကည္လက္ခံဖုိ႔
လုိပါတယ္။ ဒါမွလည္း ဗုဒၶ အလုိက်
မွန္ကန္တဲ့ အယူရွိသူ ျဖစ္ေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
သရဏဂုံကုိ
ခံယူထားၿပီး ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ တစ္ေယာက္ဟာ ဒီသရဏဂုံ တည္ၿမဲဖုိ႔အေရး၊ မပ်က္စီးေရးအတြက္လည္း ႀကိဳးစားအားထုတ္ဖုိ႔
လုိပါတယ္။
စာေပမွာကေတာ့ သရဏဂုံ ပ်က္စီးတတ္တဲ့ အေၾကာင္း
(၂) မ်ိဳး ရွိတယ္လုိ႔ ဖြင့္ျပပါတယ္။
၁။ ေသသြားရင္ သရဏဂုံ ပ်က္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ေခတ္ ေသသူကုိ သရဏဂုံတင္တယ္ဆုိတဲ့ အသုံးဟာ ဒီမွာ အႀကဳံးမဝင္ပါဘူး။
ေသသူကုိ သရဏဂုံ
တင္လုိ႔လည္း မရပါဘူး။ ေသရင္ သရဏဂုံဟာ အလုိလုိကုိ
ပ်က္သြားပါတယ္။
၂။ မေသေသးေပမယ့္
သရဏဂုံကုိ ခံယူထားတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ တစ္ေယာက္ဟာ ရတနာသုံးပါးထက္ ပုိၿပီး တစ္ျခားအယူဝါဒေတြကုိ လက္ခံယုံၾကည္မယ္၊
ဗုဒၶဘာသာကုိပစ္ၿပီး တစ္ျခားအယူဝါဒကုိ
လက္ခံသြားမယ္ဆုိရင္ ဒါလည္း သရဏဂုံ ပ်က္တဲ့အေၾကာင္းထဲမွာ ပါဝင္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကေတာ့ အသက္ရွင္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာကုိ
သရဏဂုံ
ပ်က္စရာအေၾကာင္း ရွိတဲ့အတြက္ သတိျပဳဖုိ႔ လုိပါတယ္။
တစ္ခါတေလ ေဘးဒုကၡတစ္ခုခု၊ အေၾကာက္တရား တစ္ခုခုေၾကာင့္ စိတ္မပါဘဲ တစ္ျခားအယူဝါဒေတြကုိ လက္ခံလုိက္နာ လုပ္ေနရတာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ကုိယ့္စိတ္က ရတနာသုံးပါးကုိ တကယ္ပစ္လုိတဲ့ သေဘာမဟုတ္တဲ့အတြက္ သရဏဂုံကေတာ့ မပ်က္ပါ။ သရဏဂုံေတာ့ ညစ္ႏြမ္းႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ကုိလည္း သတိျပဳ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကံ-ကံ ရဲ႕ အက်ိဳးအျပစ ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဗုဒၶဘာသာတစ္ေယာက္ ဟာ မေကာင္းမႈ ကုိေရွာင္ၿပီး
ေကာင္းမႈ ကုိ
ေဆာင္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ မေကာင္းမႈဒုစ႐ုိက္အမႈကုိ
မလုပ္ျဖစ္ေအာင္
ေရွာင္ၾကဥ္ၿပီး ေကာင္းမႈသုစ႐ုိက္ကုိ လုပ္ႏုိင္ေအာင္
ႀကိဳးစားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ မေကာင္းမႈ
ဒုစ႐ုိက္ကုိ ေရွာင္ဖုိ႔အတြက္ သီလကုိ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ရပါမယ္။ အနည္းဆုံး ငါးပါးသီလကုိ လုံၿခဳံေအာင္ ေစာင့္ထိန္းထားတဲ့ သူဟာ မေကာင္းမႈ ဒုစ႐ုိက္ကုိလည္း
ေရွာင္ၾကဥ္ၿပီး
ျဖစ္ပါတယ္။
ေကာင္းမႈေဆာင္ ဆုိတာကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာေတြရဲ႕ ေကာင္းမႈလုပ္ျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္က ေနာက္ဆုံးပန္းတုိင္ျဖစ္တဲ့ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳေရးနဲ႔ နိဗၺာန္မရခင္ သံသရာလည္ရတဲ့ အခါမွာလည္း သံသရာခရီးမွာ ခ်မ္းသာေရးအတြက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ပန္းတုိင္ေတြကုိ လွမ္းကုိင္ဖုိ႔အတြက္ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳဖုိ႔ သီလကုိ အေျခခံတဲ့ ဘာဝနာ အလုပ္ကုိ ႀကိဳးစားအားထုတ္ရမွာျဖစ္ၿပီး နိဗၺာန္ မရခင္ သံသရာလည္တဲ့ အခါမွာလည္း ေကာင္းတဲ့သုဂတိ ဘဝေတြမွာျဖစ္ဖုိ႔ သီလကုသုိလ္ကုိ ေကာင္းေကာင္းထိန္းသိမ္းၿပီး ဒါနကုသုိလ္ကုိလည္း စြမ္းႏုိင္သမွ် ျပဳလုပ္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာ တစ္ေယာက္ဟာ ယုံၾကည္မႈနဲ႔ က်င့္ႀကံမႈကုိ လက္ေတြ႕လုိက္နာ က်င့္ႀကံၿပီး ကုိယ္လုပ္ရင္ ကုိယ္ရမယ္၊ ကုိယ္ ျဖစ္ရင္ ကုိယ္ခံရမယ္ဆုိတဲ့ မွန္ကန္ၿပီး အေၾကာင္းအက်ိဳးသင့္တဲ့ အယူဝါဒကုိ သေဘာေပါက္ နားလည္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီထက္နားလည္ခ်င္ရင္ေတာ့ ဒီထက္ပုိၿပီး ေလ့လာက်င့္ႀကံၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေလာက္ဆုိရင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြအတြက္ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သိသင့္သိထုိက္တာေလးေတြကုိ မိတ္ဆက္သေဘာေလာက္ သိႏုိင္မယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ အလြန္ေလးနက္ၿပီး
က်ယ္ျပန္႔လွတဲ့
ဗုဒၶအဆုံးအမေတြကုိ စာမ်က္ႏွာ တစ္ခုႏွစ္ခုေလာက္နဲ႔ေတာ့
ျပည့္စုံေအာင္
တင္ျပဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ အခု တင္ျပခဲ့တာေလးေတြကုိပဲ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလးေလးနက္နက္ ဖတ္မွတ္ထားမယ္ဆုိရင္ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး
တစ္ေယာက္ေယာက္က
ေမးလာခဲ့မယ္ဆုိရင္ ဘာမွမသိတာထက္စာရင္ သိသေလာက္ေတာ့
ေျဖၾကားေပးႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေသခ်ာတာကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာအျဖစ္ ခံယူထားၿပီး ဘာတစ္လုံးမွ မသိဘဲ ျဖစ္ေနတဲ့ သူေတြအတြက္ေတာ့ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူျဖစ္တဲ့
ဗုဒၶဘာသာ
မိတ္ဆက္ေလးဆုိတာ အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ေနၿပီး ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဘာတစ္ခုမွ မသိဘဲ ျဖစ္ေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အေနနဲ႔ ကုိယ္ကုိးကြယ္တဲ့ ဘုရား၊ ကုိယ္ကုိးကြယ္တဲ့ ဘာသာတရားနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ေနတဲ့ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ ယုံၾကည္မႈ တရားေတြကုိ နည္းနည္းေလးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အသိတစ္ခု ရရွိေစဖုိ႔ အခုတင္ျပခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ မိတ္ဆက္ေလးကုိ ေလ့လာၿပီး သိသင့္သိထုိက္တဲ့ အခ်က္ေတြကုိ သိေအာင္ႀကိဳးစားရင္း ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျဖစ္ေနတဲ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အသိအက်င့္ ထပ္တူျဖစ္ေအာင္သာ ေလ့လာက်င့္ႀကံ အားထုတ္ၾကပါလုိ႔ ေစတနာေကာင္းနဲ႔ တုိက္တြန္းလုိက္ရပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ေနၿပီး ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဘာတစ္ခုမွ မသိဘဲ ျဖစ္ေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အေနနဲ႔ ကုိယ္ကုိးကြယ္တဲ့ ဘုရား၊ ကုိယ္ကုိးကြယ္တဲ့ ဘာသာတရားနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ေနတဲ့ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ ယုံၾကည္မႈ တရားေတြကုိ နည္းနည္းေလးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အသိတစ္ခု ရရွိေစဖုိ႔ အခုတင္ျပခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ မိတ္ဆက္ေလးကုိ ေလ့လာၿပီး သိသင့္သိထုိက္တဲ့ အခ်က္ေတြကုိ သိေအာင္ႀကိဳးစားရင္း ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျဖစ္ေနတဲ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အသိအက်င့္ ထပ္တူျဖစ္ေအာင္သာ ေလ့လာက်င့္ႀကံ အားထုတ္ၾကပါလုိ႔ ေစတနာေကာင္းနဲ႔ တုိက္တြန္းလုိက္ရပါတယ္။
ဩကာသ၊ ဩကာသ၊
ဩကာသ၊
ကာယကံ၊ ဝစီကံ၊ မေနာကံ သဗၺေဒါသ ခပ္သိမ္းေသာ အျပစ္တို့ကို
ေပ်ာက္ပါေစျခင္းအက်ိုးငွာ ပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယ၊ တစ္ျကိမ္၊ နွစ္ျကိမ္၊
သံုးျကိမ္တိုင္ေအာင္ ဘုရားရတနာ၊ တရားရတနာ ၊ သံဃာရတနာ ရတနာျမတ္သံုးပါးတို့ကို
အရိုအေသ အေလးအျမတ္ လက္အုပ္မိုး၍ ရွိခိုးပူေဇာ္ ဖူးေျမာ္မာန္ေလ်ာ့ ကန္ေတာ့ပါ၏
အရွင္ဘုရား။ ကန္ေတာ့ရေသာအက်ိုးအားေျကာင့္ အပါယ္(၄)ပါး၊ ကပ္(၃)ပါး၊ ရပ္ျပစ္(၈)ပါး၊
ရန္သူမ်ိုး(၅)ပါး၊ ဝိပၸတိတရား(၄)ပါး၊ ဗ်သနတရား(၅)ပါးတို့မွ အခါခပ္သိမ္း
ကင္းလြတ္ျငိမ္းသည္ျဖစ္၍ မဂ္တရား၊ ဖိုလ္တရား နိဗၺာန္ တရားေတာ္ျမတ္ကို ရပါလို၏
အရွင္ဘုရား။
အနက္ ။ ။ၾသကာသ ၾသကာသ ၊ၾသကာသ - ရွိခိုးပါရေစ အခြင့္ျပဳေတာ္မူပါ (၃)ၾကိမ္။ ကာယကံ ၊၀စီကံ ၊ မေနာကံ သဗၺေဒါသ ခပ္သိမ္းေသာ အျပစ္တို႕ကို ေပ်ာက္ပါေစျခင္းအက်ိဳးငွာ - ကိုယ္ျဖင့္ ျပဳမူျပစ္မွားမိခဲ့ေသာ ကာယအမူ၊ႏႈတ္ျဖင့္ ေျပာဆိုျပစ္မွားမိခဲ့ေသာ ၀စီအမႈ ၊ စိတ္ျဖင့္ၾကံစည္ျပစ္မွားမိခဲ့ေသာ မေနာအမႈ စသည့္ ထိုကံသံုးပါးတြင္ တစ္ပါးပါးေသာ ကံတို႕ျဖင့္ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ၌ လည္းေကာင္း၊ ဆရာသမား မိဘ ဘိုးဘြား အစရွိေသာ လူၾကီးသူမမ်ား၌လည္း ေကာင္း ျပစ္မွားမိခဲ့လွ်င္ ကင္းရွင္းေျပေပ်ာက္ပါေစျခင္း အက်ိဳးငွာ၊ ပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယ၊ တစ္ၾကိမ္၊ႏွစ္ၾကိမ္ ၊ သံုးၾကိမ္ေျမာက္ေအာင္-ပထမက ဒုတိယ၊ ဒုတိယ က တတိယ၊ တစ္ၾကိမ္က ႏွစ္ၾကိမ္၊ ႏွစ္ၾကိမ္က သံုးၾကိမ္တိုင္ေအာင္၊ ဘုရားရတနာ၊ တရားရတနာ ၊ သံဃာရတနာ ရတနာျမတ္သံုးပါးတို႕ကိုအရိုအေသ အေလး အျမတ္ လက္အုပ္မိုး၍- ႏွစ္သက္ေမြ႕ေလ်ာ္ျခင္းကို ျဖစ္ေစတတ္ေသာ၊ အေလး အျမတ္ျပဳအပ္ေသာ ၊ အလြန္ရခဲေသာ၊ ေရွးဘုန္းေရွးကံ ရွိသူတို႔သာ ေတြ႕ၾကံဳခြင့္ ရႏိုင္ေသာ “ဘုရားအျမတ္ဆံုးရတနာ၊ တရားအျမတ္ဆံုးရတနာ၊သံဃာအျမတ္ဆံုး ရတနာ”ဟု ဆိုအပ္ေသာ ရတနာျမတ္သံုးပါးတို႔အား ႐ိုေသျမတ္ ႏိုး လက္အုပ္မိုး၍၊ ရွိခိုးပူေဇာ္ ဖူးေျမာ္မာန္ေလ်ာကန္ေတာ့့ပါ၏အရွွင္ဘုရား- ဟိတ္ဟန္မျပ မာန္မာန ေလ်ာ့ခ်၍ ၾကည့္ရႈဖူးေျမာ္ ကန္ေတာ့ပါ ၏အရွင္ဘုရား။
ကန္ေတာ့ရေသာ အက်ိဳးအားေၾကာင့္- ဤကန္ေတာ့ရေသာ ကုသိိုလ္အက်ိဳးအား အစြမ္းေၾကာင့္၊ အပါယ္ေလးပါး- (၁) ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ မ်ားစြာျပဳခြင့္မရၾကေသာ ငရဲၾကီးမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ (က) အကုလိုလ္ကံ မကုန္ေသးသမွ်တစ္ခါတည္း ေသ ေၾက ေေပ်ာက္ပ်က္မသြားဘဲ ထပ္ခါထပ္ခါ အသက္ရွင္လွ်က္ ငရဲထိန္းတို႕၏ ခုတ္ျဖတ္မႈကိုသာ ျပင္းစြာခံၾကရရွာေသာသိဥၥိဳးငရဲ၊
(ခ) ငရဲသားတို႕ကို ငရဲထိန္း တို႕က သားေကာင္ကို
ေခြးေတြလိုက္သလိုအတင္းလိုက္ၾကျပီး ေမာဟိုက္သြား သည့္အခါ သစ္တံုးၾကီးကို
သစ္ေရြသမားတို႕က ခုတ္ေရြၾကသကဲ့သို႕ က်က်နန မ်ဥ္းၾကိဳးခ်၍
ပက္လက္တစ္မ်ိဳး ၊ ေမွာက္လ်က္တစ္မ်ိဳး ၊ ၀ဲယာတစ္မ်ိဳး ၊ ေရွ႕ေနာက္တစ္မ်ိဳး အားျဖင့္ အကုလိုလ္ကံ မကုန္ေသးသ၍ လြတ္ခြင့္မရႏိုင္ၾကဘဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးခုတ္ေရြခံၾကရသည့္ကာဠသုတ္ငရဲ၊
(ဂ) ေအာက္ေျမအျပင္မွာ မီးလ်ံေတြ ထလွ်က္ အထု (၉) ယူဇနာရွိေသာသံေျမျပင္ၾကီးျဖစ္၌
ငရဲသားတို႕ဟာထန္းပင္ ငုတ္ေလးေတြစိုက္ထားသလို
ခါးထိေအာင္စိုက္ထားျခင္းခံရျပီး အေရွ႕အရပ္မွ လာေသာ သံေတာင္ၾကီးက စားမည္၀ါးမည္ဆိုေနသလို တဒိန္းဒိန္း
တၿခိမ္းၿခိမ္း
ျမည္ဟီးလ်က္ ၾကိတ္ကာၾကိတ္ကာ
အေနာက္အရပ္သို႔သြားျပီးေတာင္အရပ္မွ သံေတာင္ၾကီးက ထိုနည္းအတိုင္းပင္ ၾကိတ္ကာၾကိတ္ကာေျမာက္အရပ္သို႕ သြား ျပီးလွ်င္ အေနာက္အရပ္သို႕
ေရာက္ၿပီးေသာ သံေတာင္ၾကီး ကလည္းအေရွ႕ အရပ္သို႔ ၾကိတ္ကာၾကိတ္ကာျပန္၍လာျခင္းျဖင့္ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာမွ သံေတာင္
ေတြ
သန္းဥတုတ္သလို ဖိႏွိပ္ၾကိတ္ေခ်ေသာ္လည္း အကုသိုလ္ကံမကုန္သမွ်
ငုတ္စုစု
ေပၚထြက္လ်က္ ဆက္ကာဆက္ကာ အၾကိတ္ခံရရွာေသာသံဃာတငရဲ ၊
(ဃ) မီးေေတာက္တို႕သည္ တ၀ုန္း၀ုန္း့ ထလ်က္ငရဲသို႕က်ေရာက္သူတို႕၏ ဒြါရ(၉)ေပါက္မွ အတင္း၀င္ေရာက္ေလာင္ကၽြမ္းသျဖင့္ အလြန္အားငယ္စြာတစာစာ
ေအာ္ၾကရရွာျပီး
ျပင္းစြာငိုေၾကြးျခင္းျဖင့္မီးေတာက္မီးလွ်ံ အေလာင္ခံံေန
ၾကရေသာေရာရုာ၀ငရဲ ၊
(င) မီးခိုးတို႔တစ္ငရဲလံုးဖံုးလႊြမ္းေနျပီး ငရဲသို႕က်ေရာက္
သူတို႕ကို
မီးခိုးတို႕က အတြင္းအျပင္ အတင္း၀င္၍ ႏွဴးႏွပ္ၾကေသာေၾကာင့္ ငရဲသူငရဲသားတို႕မွာ ဘာမွမတတ္ႏိုင္ၾကေတာ့ပဲ သနားစဖြယ္
အားငယ္စြာ
ေအာ္ေနၾကရရွာေသာမဟာေရာရု၀ငရဲ၊
(စ) ငရဲသို႕က်ေရာက္ေသာ သတၱ၀ါမ်ားကို ထန္းလံုးေလာက္ၾကီးမား၍ မီးလွ်ံထေနသည့္သံတံက်င္၌
မလႈပ္ႏိုင္ေအာင္ စိုက္ ထား ျပီးလွ်င္ထိ
သံတံမွထြက္ေသာမီးလွ်ံတို႔က အျမဲပူေလာင္ေစတတ္ေသာ တာပနငရဲ၊
(ဆ) မီးလွ်ံထေနေသာသံေတာင္ၾကီးႏွင့္ ထိုသံေတာင္၏ ေအာက္ေျခ၌
သံတံက်င္
ေတြစိုက္ထူထားျပီးငရဲသူငရဲသားတို႕ကို ငရဲထိန္းတို႔က သံေတာင္
ေပၚသို႔
မတက္တက္ေအာင္ရိုက္ႏွက္၍ တင္ၾကျပီးသံေေတာင္ေပၚသို႔ ေရာက္ေသာ
အခါ
ကံၾကမၼာအေလ်ာက္ ေလမုန္တိုင္းေပၚေပါက္၍ ထိုေလမုန္တိုင္းက
ေတာင္ ေျခ၌
ရွိေသာတံက်င္ေပၚေရာက္ေအာင္တိုက္လႊင့္ခ်လိုက္သျဖင့္
တံက်င္အဖ်ား၌ ကားခနဲ စူး၀င္ျခင္းခံၾကရရွာေသာမဟာတာပနငရဲ၊
(ဇ) မီးေတာက္မီးလွ်ံမ်ားအၾကား မရွိပဲ တစ္ငရဲလံုး မီးလွ်ံမ်ား ဆက္ေနျပီး ငရဲသားခ်င္းလည္း ၀ါးက်ည္ေတာက္
အတြင္း
မုန္ညွင္းေစ့ကေလးေတြျပည့္က်ပ္ေနသကဲ့သို႔ အၾကားမရွိ
ျပည့္က်ပ္ ေနေအာင္
ဆင္းရဲဒုကၡ အၾကားအရွိ၊ ဒုကၡမွ လြတ္ကင္း၍ ခ်မ္းသာခြင့္
လံုး၀မရႏိုင္ဘဲ
မီးလွ်ံ၊ သတၱ၀ါ၊ ဆင္းရဲျခင္း ဒုကၡ
ဤသံုးမ်ိဳးတို႕ဆက္စပ္ေေနေသာ အ၀ီစိငရဲတို႕ႏွင့္
ထို ငရဲတစ္ထပ္တစ္ထပ္၌ဘင္ပုပ္ငရဲ၊ ျပာပူငရဲ ၊ လက္ပံေတာ ငရဲ ၊ သန္လ်က္ရြက္ေတာငရဲ ၊ေ၀တၱရဏီ “သံရည္ျမစ္ငရဲ” တို႔က
တံတိုင္းခတ္
သက႔ဲဲသို႕ ရံပတ္၍ေနေသာငရဲအရပ္၌ က်ေရာက္ရျခင္းလည္းေကာင္း ၊
(၂) ဆင္၊ ျမင္း၊
ကၽြဲ၊ ႏြား ၊ ေခြး၊ ၾကက္၊ ငွက္ ငါးလိပ္စေသာ ကုန္းေန ေရေန
အေျခေလး ေခ်ာင္း၊
အေျခႏွစ္ေခ်ာင္း၊ အေျခအမ်ား သတၱ၀ါတို႕ႏွင့္ေၿမြ
စေသာအေျခမရွိေသာ
သတၱ၀ါမ်ားျဖစ္ၾကသည့္တိရစၧာန္ အျဖစ္ေရာက္ရျခင္းလည္းေကာင္း ၊
(၃) တေစၧ ၊
မွင္စာ၊ သရဲ သဘက္ အစိမ္း ဖုတ္ေကာင္ က်တ္ေကာင္စသည့္ ၿပိတၱာ ျဖစ္ရျခင္းလည္းေကာင္း ၊(၄) ၿပိတၱာအၾကီးစားမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး
ေန႔စံညခံ ၊
ညခံေန႔စံ စသည္ျဖင့္လည္း ခံေနၾကရရွာေသာ အသူတကာယ္အရပ္၌
က်ေရာက္
ရျခင္းလည္းေကာင္း၊
ကပ္သံုးပါး- (၁) တုတ္ ဓါး ေသနတ္ ဗံုး အေျမာက္ စေသာလက္နက္ျဖင့္ ေသေၾကပ်က္စီးရျခင္း(သတၱႏၱရကပ္ ) ၊
(၂) ပလိပ္ေရာဂါ ၊ ကာလေရာဂါ၊ ေက်ာက္ေရာဂါ ၊ အဖ်ားေရာဂါ စသည္ျဖင့္ ကူးစက္ျမန္ေသာေၾကာင့္ ၿမိဳ႕နယ္အႏွံ႔ ေသေၾကပ်က္စီးရျခင္း (ေရာဂႏၱရကပ္)၊
(၃) ၿမိဳ႕နယ္အႏွံ႔အျပားတို႕၌
အစားအေသာက္ျပတ္ငတ္၍ ေသေၾကပ်က္စီးရျခင္း (ဒုဗၻိကၠႏၱရကပ္
)တုိ႔ႏွင့္ ၾကံၾကိဳက္ရျခင္းလည္းေကာင္း၊
ရပ္ျပစ္ရွစ္ပါး- မဂ္ဖိုလ္ရေအာင္ တရားအားထုတ္ခြင့္ မရျခင္းေၾကာင့္ အျပစ္ျဖစ္ေသာ အရပ္ေဒသ မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ (၁၊၂၊၃)ဘုရား ပြင့္ေနဆဲအခါငရဲ၊ တိရစၧာန္၊ ၿပိတၱာစေသာ အပါယ္အရပ္္(အသူတကယ္ကို ၿပိတၱာ မ်ိဳး၌ယူ)၊
ရပ္ျပစ္ရွစ္ပါး- မဂ္ဖိုလ္ရေအာင္ တရားအားထုတ္ခြင့္ မရျခင္းေၾကာင့္ အျပစ္ျဖစ္ေသာ အရပ္ေဒသ မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ (၁၊၂၊၃)ဘုရား ပြင့္ေနဆဲအခါငရဲ၊ တိရစၧာန္၊ ၿပိတၱာစေသာ အပါယ္အရပ္္(အသူတကယ္ကို ၿပိတၱာ မ်ိဳး၌ယူ)၊
(၄) ဘုရားရွင္ပြင့္ဆဲဘုရားရွင္ကို မဖူးေတြ႕ႏိုင္၊ တရားမနာႏိုင္ၾကရွာ ေသာခႏၶာကိုယ္သာရွိ၍
စိတ္၀ိညာဏ္မရွိေသာ
အသညသတ္ျဗဟၼာမ်ားႏွင့္စိတ္ ၀ိ ညာဏ္သာရွိျပီး
ခႏၶာကိုယ္မရွိေသာ
အရူပျဗဟၼာမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဒီဃာယုနတ္ တို႔အရပ္၊
(၅)အစြန္အဖ်ား ေတာေတာင္အၾကား လူရိုင္းမ်ားေနသည့္ ပစၥႏၲရာဇ္ အရပ္ ၊
(၆) ဘုရား ပြင့္ဆဲအခါ မိစၧာဒိ႒ိရွိေနျခင္း ၊
(၇) ဘုရားပြင့္ဆဲအခါ တရားနားလည္ေလာက္ေသာ ဥာဏ္မရွိသူ ၊
(၈) တတ္သိ နားလည္ေလာက္ ေသာဥာဏ္ရွိေသာ္ျငားလည္း ဘုရားမပြင့္ေသာအခါလူ ျဖစ္ရျခင္းလည္းေကာင္း၊
ရန္သူမ်ိဳးငါးပါး- (၁) ေရ၊(၂) မီး၊ (၃) ခိုးသူ ၊(၄) မခ်စ္မႏွစ္သက္ေသာသူ (၅) မင္းဆိုး စသည့္ ေဘးငါးမ်ိဳးႏွင့္ၾကံဳေတြ႕ရျခင္းလည္းေကာင္း၊
၀ိပတၱတရား ေလးပါး- ေဖာက္ျပန္ခ်ိဳ႕ယြင္းျခင္း၊ ပ်က္စီးျခင္းဟုဆိုအပ္ေသာ (၁) မင္းဆိုးမင္း ယုတ္ အုပ္စိုးေသာအခါ ျဖစ္သည့္ကာလ၀ိပတၱိ ၊(၂)အပါယ္ေလးပါးတို႕၌ျဖစ္ရျခင္း စသည့္မေကာင္းေသာ ဂတိိျဖစ္၍ဂတိ၀ိပတၱိ၊(၃) ရုပ္အဆင္းအဂၤါခ်ိဳ႕တဲ့ ျခင္း စတဲ့ ဥပဓိ၀ိပတၱိ၊ (၄)အသိအလိမၼာဥာဏ္ပညာသတိ၀ီရိယမရွိပဲ ျပဳမူ၊ေျပာဆို၊ၾကံစည္ မူပေယာဂ၀ိပတိၱစသည့္မေကာင္းေသာအၿဖစ္ဆိုးတို႕ႏွင့္လည္းေကာင္း၊
ဗ်သနတရား ငါးပါးတို႔မွ- (၁) ေဆြမ်ိဳးပ်က္စီးျခင္း - ဥာတိဗ်သန၊(၂)စည္းစိမ္ဥစၥာပ်က္စီး ျခင္းေဘာဂဗ်သန၊(၃)အနာေရာဂါၿဖစ္ျခင္းေရာဂဗ်သန၊(၄)မွားယြင္းေသာမိစၧာအယူကိုယူျခင္းဒိ႒ိဗ်ႆန၊ (၅)သီလပ်က္ျခင္းသီလဗ်သန စေသာပ်က္စီးျခင္းတို႔ ႏွင့္ၾကံဳေတြ႕ရျခင္းစူေသာ၊
အခါခပ္သိမ္းကင္း လြတ္ၿငိမ္း သည္ျဖစ္၍-
ဤမေကာင္း ေသာတရားတို႕မွအခါခပ္သိမ္းကင္းလြတ္ၿငိမ္းသည္ျဖစ္၍၊ မဂ္တရား- ေသာတာ ပတၱိမဂ္၊ သကဒါဂါမိမဂ္၊အနာဂါမိမဂ္၊အရဟတၱမဂ္၊ ဖိုလ္တရား- ေသာတာပတၱိ ဖိုလ္၊ သကဒါဂါမိဖိုလ္၊အနာဂါမိဖိုလ္၊အရဟတၱဖိုလ္၊ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာ- ခႏၶာအသစ္ တစ္ဖန္မျဖစ္ရာ၊ ေသျခင္းသေဘာလည္းမရွိရာ၊ ဒုကၡအေပါင္းမွလည္း ကင္းေ၀းရာ အျမတ္ဆံုးခ်မ္းသာျဖစ္သည့္ နိဗၺာန ္စေသာ၊ တရားေတာ္ျမတ္ ကိုရပါလို၏ အရွင္ ဘုရား- တရားေတာ္ျမတ္တို႕ကိုသံသရာ၌ ၾကာရွည္စြာမက်င္လည္ရေတာ့ပဲ အျမန္ဆံုးရရပါလို၏ အရွင္ဘုရား။
ဒုတိယအပိုဒ္တြင္ ဆုေတာင္းမ်ားပါရွိပါသည္။ ထိုသို႔ဆုေတာင္းေန႐ံုတစ္ခုတည္းျဖင့္ ေကာင္းက်ိဳးတရားတို႔သည္ အလိုလိုရရွိျခင္းသည္လည္းေကာင္း၊ ဆိုးက်ိဳးတို႔ လြဲေသြရျခင္းလည္းေကာင္း ျဖစ္လာလိမ္႔မည္ မဟုတ္ပါေပ။ မိိမိ၏ ကိုယ္က်င့္ သီလတို႔ကို အပ်က္မခံဘဲ “တရားအားထုတ္၊ ကုသိုလ္လုပ္၊ အဟုတ္မပ်င္းႏွင့္” ဆိုသည့္အတိုင္း ဆုေတာင္းေန႐ံုတင္မဟုတ္ဘဲ လက္ေတြ႔က်င့္ၾကံသြားမွသာလွ်င္ မိမိတို႔အလိုရွိေသာ ေကာင္းက်ိဳးတရားတို႔သည္ ထပ္ခ်ပ္မကြာ ေရာက္ရွိလာေပမည္။
အလံုးစံုေသာ သတၱဝါေတြ...
ေဘးရန္ ကင္းၾကပါေစ...
စိတ္ဆင္းရဲ ကင္းၾကပါေစ...
ကိုယ္ဆင္းရဲ ကင္းၾကပါေစ...
မိမိတို႔ ခႏၶာဝန္ကို ခ်မ္းသာစြာနဲ႔..
ရြက္ေဆာင္ႏိုင္ၾကပါေစ...
ေဘးရန္ ကင္းၾကပါေစ...
စိတ္ဆင္းရဲ ကင္းၾကပါေစ...
ကိုယ္ဆင္းရဲ ကင္းၾကပါေစ...
မိမိတို႔ ခႏၶာဝန္ကို ခ်မ္းသာစြာနဲ႔..
ရြက္ေဆာင္ႏိုင္ၾကပါေစ...
ရည္ညြန္းခ်က္မ်ား
http://books.google.com.au/books?id=rRQa0RuucF8C&pg=PA263&lpg=PA263&dq=august+29+1961+state+religion+burma&source=bl&ots=JQveygc8ho&sig=-GJdh6rkvX1tmuLzprw4_jUxfO4&hl=en&sa=X&ei=LTz7Ufb5DoXyrQeY4YAo&ved=0CFEQ6AEwBzgK#v=onepage&q=august%2029%201961%20state%20religion%20burma&f=false
http://www.worldpopulationstatistics.com/china-population-2013/
http://www.foreignercn.com/index.php?option=com_content&view=article&id=2929:buddhism-in-china&catid=1:history-and-culture&Itemid=114
http://en.wikipedia.org/wiki/Buddhism_by_country#cite_note-40
http://en.wikipedia.org/wiki/Buddhism_by_country
http://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%97%E1%80%AF%E1%80%92%E1%80%B9%E1%80%93%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%AC
http://www.thedhamma.com/buddhists_in_the_world.htm
http://bhikkhu.webs.com/buddhismintheworld.htm
http://en.wikipedia.org/wiki/Hinduism_by_country
http://www.koausa.org/Gods/God3.html
http://www.svetmysli.net/sma.exe?pg=104
http://www.shwemyotaw.com/profiles/blogs/5442636:BlogPost:7893985
http://www.mawluu.com/2010/02/blog-post_09.html
http://www.shwemyotaw.com/profiles/blogs/5442636:BlogPost:1714928
http://www.divinebrahmanda.com/2010/05/gautama-buddha-avatar-ninth-avatar-of.html
http://wisdomquarterly.blogspot.com/2009/07/buddhism-wins-best-religion-award.html
http://www.dhammaweb.net/notes/view.php?id=599
http://blog.beliefnet.com/onecity/2009/07/freedom-from-religion-buddhism-wins-best-religion-in-the-world-award.html#ixzz2fGRnz09Q
http://en.wikipedia.org/wiki/Mett%C4%81
http://www.youtube.com/user/melvin476
http://www.loveshack.org/forums/mind-body-soul/spirituality-religious-beliefs/101472-my-religion-loving-kindness-dalai-lama
https://www.facebook.com/Pending969?hc_location=stream
http://dhammabank.com/index.php?TID=B&SID=1&page_id=0000001&catid=%E1%80%90%E1%80%9B%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8&author_id=00001&Start=60&file_id=216
http://www.burmeseclassic.com/tayar_player.php?id=1713&FMfile=KyarNiKan/ZNiLa110_01.xml
http://www.burmeseclassic.com/tayar_player.php?id=1713&FMfile=KyarNiKan/ZNiLa110_02.xml
http://en.wikipedia.org/wiki/Nirvana
http://en.wikipedia.org/wiki/Lumbini
http://whc.unesco.org/en/list/666
http://redloyalheart.blogspot.com/2013/04/blog-post_28.html
http://www.knowledgerush.com/kr/jsp/db/viewuser.jsp?userId=40228&penname=DOCTRINE+OF+SUPREME+BUDDHA
http://www.buddhanet.net/e-learning/buddhism/lifebuddha/2lbud.htm
http://buddhasutra.com/files/mahapadana_sutta.htm
http://bci.org/prophecy-fulfilled/buddhasa.htm
http://www.sacred-texts.com/bud/lob/lob26.htm
http://www.buddhanet.net/e-learning/buddhism/disciples06.htm
http://sandarthuriya.wordpress.com/2010/05/27/%E1%80%97%E1%80%AF%E1%80%92%E1%81%B6%E1%81%80%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%A5%E1%80%B9%E1%80%B8-2/
http://www.thisismyanmar.com/nibbana/buddha9.htm
https://archive.is/20130617061846/impermanences.blogspot.com/2011/07/blog-post.html
http://www.knowledgerush.com/kr/jsp/db/viewuser.jsp?userId=40228&penname=DOCTRINE+OF+SUPREME+BUDDHA
http://www.abuddhistlibrary.com/Buddhism/B%20-%20Theravada/Ethics/The%20Five%20Precepts%20-%20The%20Buddhist%20Golden%20Rule/five_precepts_the_buddhist_golde.htm
ဗုဒၶေဒသနာေတာ္ေဝါဟာရ အဘိဓာန္
ေရႊတိဂံုသမိုင္းသစ္ (အရွင္အာဒိစၥရံသီ)
http://www.knowledgerush.com/kr/jsp/db/viewuser.jsp?userId=21915&penname=Doctrine+of+Lord+Buddha
http://festivals.iloveindia.com/buddha-purnima/
http://en.wikipedia.org/wiki/Buddhism_by_country
http://www.chinabusinessinterpreter.com/Dasiy/16.aspx
http://www.globalone.tv/profiles/blogs/the-noble-eightfold-path
http://www.budsas.org/ebud/whatbudbeliev/62.htm
http://www.urbandharma.org/udharma3/theramaya.html
လယ္တီဆရာေတာ္ ကမၼ႒ာန္းက်မ္း စာ-၁၉၃
http://www.londonbuddhistvihara.org/fund_topics/eightfold.htm
http://dhammaweb.blogsome.com/2007/12/15/sila-samadhi-panna/
http://mminuae.org/?p=897
ေရႊတိဂံုသမိုင္းသစ္ (အရွင္အာဒိစၥရံသီ)
http://festivals.iloveindia.com/buddha-purnima/
http://www.thisismyanmar.com/nibbana/lhistory.htm
http://english.sina.com/world/p/2012/0307/446893.html
http://blogs.wsj.com/scene/2012/02/22/photos-myanmars-shwedagon-pagoda-turns-2600/tab/slideshow/
http://www.knowledgerush.com/kr/jsp/db/viewuser.jsp?userId=23631&penname=About+Shwedagon+Pagoda
http://www.knowledgerush.com/kr/jsp/db/viewuser.jsp?userId=21915&penname=Doctrine+of+Lord+Buddha
http://parami10.com/MM/Dhamma/1682/1469
http://martikar.pikay.org/2012/10/blog-post_9511.html
http://buddhismworld.ning.com/profiles/blogs/6371237:BlogPost:266945
http://www.budsas.org/ebud/ebdha104.htm
http://www.knowledgerush.com/kr/jsp/db/viewuser.jsp?userId=40228&penname=DOCTRINE+OF+SUPREME+BUDDHA
http://buddhist-meditation-techniques.com/loving-kindness-meditation/
http://dhammamedicine.net/2010/12/01/supreme-buddh/
http://buddhismworld.ning.com/forum/topics/6371237:Topic:19067
http://www.youtube.com/watch?v=Db8M590rcqg
http://www.youtube.com/watch?v=9rOeHASlhHA
http://www.youtube.com/watch?v=C_EfHuMa7_c
ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း၊ အတြဲ (၁၃)
http://en.wikipedia.org/wiki/Buddhism_and_science
http://en.wikipedia.org/wiki/Buddhism_and_science
http://en.wikipedia.org/wiki/Karma_in_Buddhism
http://thetruelordbuddha.blogspot.com/
https://docs.google.com/file/d/0Bwl_hA7bJaAeYWY2OGFkMWYtYjU1MC00MWZkLWEyOGEtM2YzOGFmYWQxY2Vi/edit?pli=1
http://www.sitagu.org/resources/files/Suzan_Hart_&_Sayadaw.pdf
http://www.dhammadownload.com/Dr-MehmTinMon-eBookInEnglish.htm
https://docs.google.com/file/d/0Bwl_hA7bJaAeYWY2OGFkMWYtYjU1MC00MWZkLWEyOGEtM2YzOGFmYWQxY2Vi/edit?pli=1
http://www.chanmyay.org
http://memories-of-mstint.blogspot.com/2011/07/blog-post_21.html
http://memories-of-mstint.blogspot.com/2011/07/blog-post_21.html
http://www.accesstoinsight.org/lib/thai/lee/duties.html
http://myatcetana.blogspot.com/2011/08/blog-post_14.html
http://myatcetana.blogspot.com/2011/08/blog-post_14.html
TAGS:
Myoma Myint Kywe, Myoma Myint Kywe articles 2014, Karate Myint, Buddhism, Buddha BC 623, Buddha articles 2014, Buddhism booksie, Booksie Myoma Myint Kywe,
Myoma Myint Kywe, Myoma Myint Kywe articles 2014, Karate Myint, Buddhism, Buddha BC 623, Buddha articles 2014, Buddhism booksie, Booksie Myoma Myint Kywe,
ၿမိဳ
႔မ-ျမင့္ၾကြယ္
Metta 2014, About Metta 2014, Metta
articles 2014, Metta Is Essential (Metta ist wichtig), มิวม่า มิตร
จอย เมตตา Burmese Buddhism 2014, Burmese Buddhism articles, Theravada
Buddhism articles, Theravada Buddhism 2014, Theravada monks 2014, Metta
in Theravada Buddhism, Buddha and Metta, Metta meditation 2014 article,
What is metta in Buddhism, what is Buddhism 2014, Myint Kywe, Myint
Buddhism, Myoma Myint Kywe 2014, Articles of Myoma Myint Kywe, Buddha
was born in BC 623, Buddhist philosophy 2014, Buddhism logic, 