The Buddha (BC 623- BC 543)
ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရား နွင့္ ဗုဒၶဘာသာ အပိုင္း (၁) Part
1
Researched by-Myoma
Myint Kywe
ၿမိဳ ႔မ ျမင့္ၾကြယ္
ဗုဒၶ
ဆိုေသာေ၀ါဟာရမွာ ဉာဏ္အလင္းရသူ (Enlightened)
သို႔မဟုတ္ စိတ္အာ႐ံု ႏိုးၾကားေနသူ (Mentally awakened) ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက ဒုကၡ ၿငိမ္းရာ လြတ္ေျမာက္ရာကို
ညႊန္ျပခဲ့ပါသည္။ အမွန္တရားေလးပါး (သစၥာေလးပါး) ကို ကိုယ္ေတာ္တိုင္
ကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္ျဖင့္ ထိုးထြင္း၍သိျမင္ေသာ အျမင့္ျမတ္ဆုံး ပုဂၢိဳလ္ဟု ခ်မ္းေျမ့ဆရာေတာ္
အရွင္ဇနကာ ဘိဝံသ က အဓိပၸါယ္ဖြင့္သည္။
သရဏံဂံုသံုးပါးသည္ ဗုဒၶဘာသာဝင္တစ္ဦးျဖစ္ျခင္း၏ မူလအစျဖစ္သည္။ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာတြင္ ဗုဒၶ
တရားေတာ္မ်ားကို ၀ိနည္းပိဋကတ္၊ သုတၱန္ပိဋကတ္၊ အဘိဓမၼာပိဋကတ္ ဟူ၍ ပိဋကတ္သံုးပံုအျဖစ္ ခြဲျခား
ထားပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ဆိုသည္မွာ ျမတ္ဗုဒၶ၏အဆံုးအမမ်ားေပၚတြင္တည္သူ တစ္နည္းအားျဖင့္ ျမတ္
ဗုဒၶ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ တရားမ်ား
အဆံုးအမမ်ားကို လိုက္နာက်င့္သံုးသူ ကိုေခၚေ၀ၚသည္။ ‘ဗုဒၶ’‘ဓမၼ’‘သံဃ’ သရဏံဂံုသံုးပါးသည္ ဗုဒၶဘာသာဝင္တစ္ဦးျဖစ္ျခင္း၏ မူလအစျဖစ္သည္။ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာတြင္ ဗုဒၶ
တရားေတာ္မ်ားကို ၀ိနည္းပိဋကတ္၊ သုတၱန္ပိဋကတ္၊ အဘိဓမၼာပိဋကတ္ ဟူ၍ ပိဋကတ္သံုးပံုအျဖစ္ ခြဲျခား
ထားပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ဆိုသည္မွာ ျမတ္ဗုဒၶ၏အဆံုးအမမ်ားေပၚတြင္တည္သူ တစ္နည္းအားျဖင့္ ျမတ္
ေခၚတဲ့ ရတနာသံုးပါးသည္ အားကိုးရာ၊ အားထားရာ ကိုးကြယ္ရာအေနနဲ႔ ယံုၾကည္ ဆည္းကပ္ထိုက္တဲ့ ‘သရဏ’ မ်ား ျဖစ္၏။
ယံုၾကည္ဆည္းကပ္ထိုက္တဲ့ ရတနာသံုးပါးသည္ ကိေလသာဆင္းရဲ
ဝဋ္ဆင္းရဲ ခပ္သိမ္း ၿငိမ္းလိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တို႔ရဲ႕ အားကိုးရာ အားထားရာ မွီခိုရာ ကိုးကြယ္ရာ ‘သရဏ’ ေတြပဲ ျဖစ္၏။
ယံုၾကည္ဆည္းကပ္စိတ္သည္ သရဏဂံု ျဖစ္၏။ ထိုရတနာသံုးပါးကို အားကိုး အားထားရာ ကိုးကြယ္ရာမွီခိုရာပဲလို႔ ယံုၾကည္ ဆည္းကပ္တဲ့ စိတ္ကို ‘သရဏဂံု’လို႔ ေခၚသည္။ သရဏဂံုဆိုသည္မွာ အားကိုး အားထားရာ ကိုးကြယ္ရာဟု ယံုၾကည္ ဆည္းကပ္ေသာ စိတ္ျဖစ္သည္။
ဘုရား ကို သရဏဂံု လို႔ မေခၚပါ။
တရား ကို သရဏဂံု လို႔ မေခၚပါ။
သံဃာ ကို သရဏဂံု လို႔ မေခၚပါ။
‘ဘုရား’ ‘တရား’ ‘သံဃာ’ ကို ‘သရဏ’ လို႔သာ ဆိုႏိုင္သည္။
‘သရဏဂံု’ လို႔ မဆိုႏိုင္ပါ။
သရဏဂံု ဆိုသည္မွာ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာကို ယံုၾကည္ ဆည္းကပ္တဲ့
စိတ္ျဖစ္ပါ
သည္။
ဘယ္သူ႔ကို ယံုၾကည္ ဆည္းကပ္တာလဲ?
သည္။
ဘယ္သူ႔ကို ယံုၾကည္ ဆည္းကပ္တာလဲ?
ဗုဒၶ - ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရား ကို
ယံုၾကည္ ဆည္းကပ္သည္။
ဓမၼ - တရားေတာ္ ကို ယံုၾကည္ ဆည္းကပ္သည္။
သံဃ - သံဃာေတာ္ ကို ယံုၾကည္ ဆည္းကပ္သည္။
ဓမၼ - တရားေတာ္ ကို ယံုၾကည္ ဆည္းကပ္သည္။
သံဃ - သံဃာေတာ္ ကို ယံုၾကည္ ဆည္းကပ္သည္။
သုိ႔ပါ၍ ‘ဘုရား’ ‘တရား’ ‘သံဃာ’ ရတနာသံုးပါးသည္ အားကိုး အားထားရာျဖစ္တဲ့ ‘သရဏ’ မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ထို ယံုၾကည္ထိုက္၊ ကိုးကြယ္ထိုက္၊ ဆည္းကပ္ထိုက္တဲ့ ‘ဘုရား’ ‘တရား’ ‘သံဃာ’ ကို ယံုၾကည္တဲ့ စိတ္၊
ဆည္းကပ္ ကိုးကြယ္တဲ့ စိတ္က ‘သရဏဂံု’ ျဖစ္ ေတာ္မူပါသည္။
ပါေမာကၡခ်ဳပ္
ဆရာေတာ္ အရွင္သီလာနႏၵာဘိဝံသ က "သရဏဂံု တည္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး ဗုဒၶဘာသာလို႔
မွတ္ရမယ္။ ဥပါသက (ဥပါသကာ) လို႔ ေခၚတယ္။ ‘ဥပါသက’ဆိုတာ ‘ဘုရား တရား သံဃာကို ကိုးကြယ္ ဆည္းကပ္တဲ့
ပုဂၢိဳလ္’ကို ‘ဥပါသက’လို႔ ဆိုတယ္။ ရတနာသံုးပါး ကိုးကြယ္ ဆည္းကပ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္-သရဏဂံု တည္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး ဥပါသက
ဥပါသကာ လို႔ ေခၚတယ္။ အမ်ိဳးသားကို ဥပါသကာ၊ အမ်ိဳးသမီးကို ဥပါသိကာ လို႔
ဒီလို ခြဲေခၚတယ္။" ဟု မိန္႔ၾကားခဲ့ေတာ္မူပါသည္။
သရဏဂံု သံုးပါး
ဗုဒၶံသရဏံဂစၧာမိ
I take refuge in the Buddha.
ဓမၼံသရဏံဂစၧာမိ
I take refuge in the Dharma.
သံဃံသရဏံဂစၧာမိ
I take refuge in the Sangha.
To become a Buddhist is to take
refuge in the Three Jewels, also called the Three Treasures.
The Three Jewels are the Buddha, the Dharma, and the
Sangha.
ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ စင္စစ္သည္ သစၥာေလးပါး ကုိ
အေျချပဳေသာတရားသာလွ်င္ျဖစ္ေပသည္။ ၃၈ျဖာ
ေသာ မဂၤလာ တရားေတာ္သည္ ေလာကီေရးရာအျဖာျဖာအတြက္ အေကာင္းဆုံးေသာ ဘ၀ေနနည္း လမ္းညႊန္ျဖစ္ေပသည္။ ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ျခင္းထက္ လုိက္နာက်င့္သုံးႏုိင္ပါက အဖုိးျဖတ္ျခင္းငွာ၊ တန္ဖုိးျဖတ္ရန္မထုိက္ေသာ ဘ၀အတြက္က်င့္စဥ္ေကာင္းတစ္ခုျဖစ္ေပသည္။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား၏ သစၥာေလးပါးတရားသည္ လြန္စြာထင္ရွား၏။
ေသာ မဂၤလာ တရားေတာ္သည္ ေလာကီေရးရာအျဖာျဖာအတြက္ အေကာင္းဆုံးေသာ ဘ၀ေနနည္း လမ္းညႊန္ျဖစ္ေပသည္။ ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ျခင္းထက္ လုိက္နာက်င့္သုံးႏုိင္ပါက အဖုိးျဖတ္ျခင္းငွာ၊ တန္ဖုိးျဖတ္ရန္မထုိက္ေသာ ဘ၀အတြက္က်င့္စဥ္ေကာင္းတစ္ခုျဖစ္ေပသည္။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား၏ သစၥာေလးပါးတရားသည္ လြန္စြာထင္ရွား၏။
သစၥာေလးပါး
(၁) ဒုကၡသစၥာ The truth of
suffering.
(၂) သမုဒယသစၥာ The truth of origin
of suffering.
(၃) နိေရာဓသစၥာ The truth of the extinction of suffering.
(၄) မဂၢသစၥာ The truth of the
noble 8 fold path leading
to the extinction of
suffering.
(၁) ေလာကတြင္ ႐ွိေသာအရာမ်ားသည္ ဒုကၡ
(ဆင္းရဲျခင္း) ေတြပါလား ဟူေသာ အမွန္တရား
(၂) ဒုကၡေတြ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းမ်ားမွာ အေၾကာင္းေတြ ႐ွိလို႔ပါလား ဟူေသာ အမွန္တရား
(၃) ဒုကၡေတြ လြတ္ေျမာက္ရာ နိဗၺာန္ဆိုတာ ႐ွိပါလား ဟူေသာ အမွန္တရား
(၄) နိဗၺာန္ကို ေရာက္ဖို႔ရာ ေစာင့္ထိန္းက်င့္ႀကံႀကိဳးစားရမယ့္ အမွန္တရား ဟူေသာ မဂၢင္ ၈ ပါး အမွန္တရား နည္းစနစ္ အကုန္လံုး အျပည့္အစံု ရွိသည္။
(၂) ဒုကၡေတြ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းမ်ားမွာ အေၾကာင္းေတြ ႐ွိလို႔ပါလား ဟူေသာ အမွန္တရား
(၃) ဒုကၡေတြ လြတ္ေျမာက္ရာ နိဗၺာန္ဆိုတာ ႐ွိပါလား ဟူေသာ အမွန္တရား
(၄) နိဗၺာန္ကို ေရာက္ဖို႔ရာ ေစာင့္ထိန္းက်င့္ႀကံႀကိဳးစားရမယ့္ အမွန္တရား ဟူေသာ မဂၢင္ ၈ ပါး အမွန္တရား နည္းစနစ္ အကုန္လံုး အျပည့္အစံု ရွိသည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား၏ မဂၢင္ (၈) ပါး တရားသည္ လြန္စြာ ထင္ရွား၏။ မဂၢင္ (၈) ပါး သည္
မဂၢသစၥာ ပင္ ျဖစ္၏။
မဂၢသစၥာ
(The
Noble True of the Path leading to the Cessation of suffering)
မဂၢသစၥာ ဆိုတဲ့ အမွန္တရားကေတာ့ ဒုကၡ၏ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ နိဗၺာန္သို႔ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ကို ဆိုလိုပါသည္။ တနည္းေျပာရရင္ ၃၁ ဘံု က ထြက္ေျမာက္ရာ လမ္းပါပဲ။
မဂၢသစၥာ ဆိုတဲ့ အမွန္တရားကေတာ့ ဒုကၡ၏ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ နိဗၺာန္သို႔ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ကို ဆိုလိုပါသည္။ တနည္းေျပာရရင္ ၃၁ ဘံု က ထြက္ေျမာက္ရာ လမ္းပါပဲ။
သည္က်င့္စဥ္မွာ ပါရွိတဲ့ မဂၢင္ (၈) ပါး လမ္းရွစ္သြယ္ကေတာ့ -
(၁) Right view - ေကာင္းမြန္မွန္ကန္စြာ သိျမင္ျခင္း၊
(၂) Right thought - ေကာင္းမြန္မွန္ကန္စြာ ၾကံစည္ျခင္း၊
(၃) Right speech - ေကာင္းမြန္မွန္ကန္စြာ ေျပာဆိုျခင္း၊
(၄) Right action - ေကာင္းမြန္မွန္ကန္စြာ ျပဳ မူေနထုိင္ျခင္း၊
(၅) Right livelihood - ေကာင္းမြန္မွန္ကန္စြာ အသက္ေမြးျခင္း၊
(၆) Right effort - ေကာင္းမြန္မွန္ကန္စြာ အားထုတ္ျခင္း၊
(၇) Right mindfulness - ေကာင္းမြန္မွန္ကန္စြာ သတိရွိျခင္း ႏွင့္
(၈) Right concentration - ေကာင္းမြန္မွန္ကန္စြာ သမာဓိတည္ၾကည္ျခင္း
တို႔ပဲ ျဖစ္ပါသည္။ မဂၢင္ရွစ္ပါးလို႔လည္းေခၚပါသည္။
တို႔ပဲ ျဖစ္ပါသည္။ မဂၢင္ရွစ္ပါးလို႔လည္းေခၚပါသည္။
မဂၢင္ရွစ္ပါးကို အစု သံုးစု ခြဲလို႔ ရပါသည္။ ပညာ၊ သိကၡာႏွင့္ သမာဓိ ဆိုတဲ့ အစုသံုးစု ျဖစ္ပါသည္။ ပထမအစုမွာ ပါေသာ လမ္းႏွစ္သြယ္ကေတာ့ ေကာင္းစြာသိျမင္ျခင္း၊ ေကာင္းစြာႀကံစည္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။
ဒုတိယအစုမွာ ေကာင္းတာ ေျပာဆိုျခင္း၊ ေကာင္းစြာ ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ေကာင္းစြာ အသက္ေမြးျခင္း ဆိုတဲ့က်င့္စဥ္သံုးမ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္။ တတိယအစုမွာ ေကာင္းစြာ အားထုတ္ျခင္း၊ ေကာင္းစြာ သတိရွိျခင္း၊
ဒုတိယအစုမွာ ေကာင္းတာ ေျပာဆိုျခင္း၊ ေကာင္းစြာ ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ေကာင္းစြာ အသက္ေမြးျခင္း ဆိုတဲ့က်င့္စဥ္သံုးမ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္။ တတိယအစုမွာ ေကာင္းစြာ အားထုတ္ျခင္း၊ ေကာင္းစြာ သတိရွိျခင္း၊
ေကာင္းစြာ သမာဓိတည္ၾကည္ျခင္း ဆိုတဲ့ စူးစိုက္ျခင္း သံုးမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါသည္။
ျမတ္စြာဘုရားသည္ မဂၢင္ရွစ္ပါး က်င့္စဥ္ ရွစ္မ်ိဳးကို အလယ္အလတ္က်င့္စဥ္ noble middle ways ဟူ၍ ညြန္ျပခဲ့သည္။ အလယ္အလတ္ က်င့္စဥ္လို႔ ဆိုရတဲ့ အေၾကာင္းမွာ အဆိုပါ လမ္းစဥ္သည္ အစြန္းႏွစ္ဖက္ကုိ ေရာက္ေအာင္ မသြားဘဲ အစြန္းႏွစ္ဖက္ကိုပယ္ဖို႔ပဲ ျဖစ္သည္။
ျမတ္စြာဘုရားသည္ မဂၢင္ရွစ္ပါး က်င့္စဥ္ ရွစ္မ်ိဳးကို အလယ္အလတ္က်င့္စဥ္ noble middle ways ဟူ၍ ညြန္ျပခဲ့သည္။ အလယ္အလတ္ က်င့္စဥ္လို႔ ဆိုရတဲ့ အေၾကာင္းမွာ အဆိုပါ လမ္းစဥ္သည္ အစြန္းႏွစ္ဖက္ကုိ ေရာက္ေအာင္ မသြားဘဲ အစြန္းႏွစ္ဖက္ကိုပယ္ဖို႔ပဲ ျဖစ္သည္။
အစြန္းတစ္ခုမွာ ေလာကႀကီးရဲ႕ သာယာမႈေတြမွာ နစ္ျမဳပ္ၿပီး သံသရာက
လြတ္ရာလြတ္ေၾကာင္းကိုေမ့ေလ်ာ့ေနျခင္း ဆိုတဲ့ အစြန္းတစ္ဖက္၊ ေနာက္အစြန္းတစ္ခုကေတာ့ မိမိကုိယ္မိမိ အလြန္အက်ဴး ညႇင္းပန္း ႏွိပ္စက္ၿပီး ေလာကႀကီးက စြန္႔ခြာႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ အစြန္း ျဖစ္သည္။
ဒီႏွစ္ပါးမွာ ပထမအစြန္းမွာ ေလာကအာ႐ုံေတြကို အလြန္အက်ဴး
ခင္တြယ္ေနတဲ့အတြက္ ဒီေလာကႀကီးက မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ဘူး။ ကာမခ်မ္းသာကိုသာ အဖန္တလဲလဲ ခံစားျခင္းျဖစ္ၿပီး မွားယြင္းေသာေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရားက ျငင္းပယ္ပါသည္။
ဒုတိယအစြန္းကေတာ့ မိမိကုိယ္၏ ပင္ပန္းျခင္းကို အဖန္တလဲလဲ ျဖစ္ေစတတ္ၿပီး ဒီေလာကႀကီးက လြတ္ေျမာက္ေအာင္ မေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ၿပီး မွားယြင္းေသာေၾကာင့္ ဗုဒၶက ပယ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဒုတိယအစြန္းကေတာ့ မိမိကုိယ္၏ ပင္ပန္းျခင္းကို အဖန္တလဲလဲ ျဖစ္ေစတတ္ၿပီး ဒီေလာကႀကီးက လြတ္ေျမာက္ေအာင္ မေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ၿပီး မွားယြင္းေသာေၾကာင့္ ဗုဒၶက ပယ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ထိုေၾကာင့္ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက အထက္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ မဂၢင္ရွစ္ပါးကို
အလယ္အလတ္က်င့္စဥ္လို႔ ညြန္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဒုကၡကို ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေအာင္ ျပဳလုပ္တဲ့နည္းကို လက္ေတြ႕ဥပမာနဲ႔ ေျပာရရင္ အနာေရာဂါတစ္ခုကို ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ေရာဂါရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာၿပီး ဒီေရာဂါနဲ႔ ကိုက္ညီမယ့္ေဆးဝါးကို အသံုးျပဳ ကုသရတဲ့ ဥပမာ ျဖစ္သည္။ ဘာသာျခားတစ္ခ်ိဳ ႔က ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား၏ တရားေတာ္မ်ားသည္ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱဟူေသာ ေမြး (birth) အုိ (old age) နာ (sickness) ေသ (death) လူမႈဒုကၡမ်ား စိတ္ညစ္စရာမ်ားကိုသာ ေဟာေၾကာင္း လြဲမွားစြာ သံုးသပ္ေလ့ရွိသည္။ အမွန္စင္စစ္မွာ ထိုသို႔ မဟုတ္ေခ်။ ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ ဒုကၡျဖစ္ျခင္း၊ ဒုကၡျဖစ္ျခင္းအေၾကာင္းသာ ေဟာၾကားသည္
မဟုတ္။ လူမႈဒုကၡမ်ားမွ အၿပီးအပိုင္ လြတ္ေျမာက္ရာ နိဗၺာန္၊ စိတ္ညစ္စရာမ်ား ဒုကၡမွ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ နိဗၺာန္သို႔လည္းေကာင္း၊ ထိုနိဗၺာန္သို႔ ေရာက္ရွိႏိုင္ေရးအတြက္ က်င့္ရမည့္ လမ္းစဥ္ (သစၥာေလးပါး၊ မဂၢင္ရွစ္ပါး) ကိုလည္းေကာင္း၊ တိတိက်က် ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္ကို မသိ၍သာလ်ွင္ ဤသို႔လြဲမွားစြာ သံုးသပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ယံုၾကည္ျခင္း တစ္ခုထဲသာမက ယံုၾကည္ျခင္း၊ အသိဉာဏ္ႏွင့္ စရဏက်င့္စဥ္တို႔ပါ စနစ္တက် ဖြဲ႔စည္းပါရွိသည္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၏ထူးျခားခ်က္ ျဖစ္သည္။
မဟုတ္။ လူမႈဒုကၡမ်ားမွ အၿပီးအပိုင္ လြတ္ေျမာက္ရာ နိဗၺာန္၊ စိတ္ညစ္စရာမ်ား ဒုကၡမွ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ နိဗၺာန္သို႔လည္းေကာင္း၊ ထိုနိဗၺာန္သို႔ ေရာက္ရွိႏိုင္ေရးအတြက္ က်င့္ရမည့္ လမ္းစဥ္ (သစၥာေလးပါး၊ မဂၢင္ရွစ္ပါး) ကိုလည္းေကာင္း၊ တိတိက်က် ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္ကို မသိ၍သာလ်ွင္ ဤသို႔လြဲမွားစြာ သံုးသပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ယံုၾကည္ျခင္း တစ္ခုထဲသာမက ယံုၾကည္ျခင္း၊ အသိဉာဏ္ႏွင့္ စရဏက်င့္စဥ္တို႔ပါ စနစ္တက် ဖြဲ႔စည္းပါရွိသည္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၏ထူးျခားခ်က္ ျဖစ္သည္။
ဒုကၡသည္ ေရာဂါဆိုလ်ွင္ ေရာဂါျဖစ္ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းကို သိေအာင္ လုပ္ရသလို ဒုကၡျဖစ္ရာျဖစ္ေၾကာင္း၊ တပ္မက္တြယ္တာမႈေတြကို ေတြ႕ေအာင္ ရွာရပါသည္။ သိေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ရပါသည္။ ေတြ႕ၿပီဆိုလ်ွင္ အနာေရာဂါတစ္ခုကို ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္မယ့္ ေဆးကို ရွာေဖြရသလို ေဆးနဲ႔တူတဲ့ နည္းလမ္းကိုရွာၿပီး ကုသရပါမည္။
ေနာက္ဆံုး ထိုေဆးနဲ႔ ေပ်ာက္ေအာင္ ကုရသလို ဒုကၡမွ
လံုးလံုးလ်ားလ်ား လြတ္ေျမာက္ေအာင္ သြားႏိုင္တဲ့ အက်င့္ကို လက္ေတြ႕က်င့္ရပါသည္။ ထိုအက်င့္ကို အထက္က ေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း အလယ္အလတ္ အက်င့္လို႔ ေခၚၿပီး လမ္းရွစ္ပါး ပါဝင္ေၾကာင္း ၫႊန္ျပခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိုမ်ွဆိုရင္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ သတၱဝါမ်ားအေပၚ အဘယ္မွ်ေလာက္ က႐ုဏာ ႀကီးမားေတာ္မူတယ္ဆိုတာ
ဓမၼမိတ္ေဆြတို႔ စဥ္းစားလို႔ ရေလာက္ၿပီ ထင္ပါသည္။
ယခုဘဝကေနၿပီး အဖန္တလဲလဲ ဆင္းရဲက်င္လည္ေနရမယ့္ ဒုကၡသံသရာမွ လြတ္ေျမာက္ရာလမ္းကို ဗုဒၶက ၫႊန္ျပေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ဒုကၡ၊ သမုဒယ၊ နိေရာဓ၊ မဂၢ ဟူေသာ ဓမၼအႏွစ္ေလးခုတုိ႔သည္သမၼာသမၺဳဒၶရွင္ေတာ္မွ လြဲလွ်င္ မည္သည္႔တန္ခုိးရွင္ (God) တုိ႔မွ မည္သည္႔ပညာရွိ (Wise men) တုိ႔မွ မေဟာျပႏုိင္၊ မတည္ထြင္ႏုိင္၊ မသိရွိႏုိင္၊ မဖ်က္ဆီးပစ္ႏုိင္၊ ေျပာင္းျပန္မလွန္ႏုိင္ေအာင္ ပကတိ တည္တည္ခန္႔ခန္႔ အစဥ္အျမဲသာ ေျပာင္းလဲမရွိ မွန္၍ မွန္၍ေနေသာေၾကာင္႔ သစၥာတရားတုိ႔ျဖစ္ၾကပါသည္။
ယခုဘဝကေနၿပီး အဖန္တလဲလဲ ဆင္းရဲက်င္လည္ေနရမယ့္ ဒုကၡသံသရာမွ လြတ္ေျမာက္ရာလမ္းကို ဗုဒၶက ၫႊန္ျပေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ဒုကၡ၊ သမုဒယ၊ နိေရာဓ၊ မဂၢ ဟူေသာ ဓမၼအႏွစ္ေလးခုတုိ႔သည္သမၼာသမၺဳဒၶရွင္ေတာ္မွ လြဲလွ်င္ မည္သည္႔တန္ခုိးရွင္ (God) တုိ႔မွ မည္သည္႔ပညာရွိ (Wise men) တုိ႔မွ မေဟာျပႏုိင္၊ မတည္ထြင္ႏုိင္၊ မသိရွိႏုိင္၊ မဖ်က္ဆီးပစ္ႏုိင္၊ ေျပာင္းျပန္မလွန္ႏုိင္ေအာင္ ပကတိ တည္တည္ခန္႔ခန္႔ အစဥ္အျမဲသာ ေျပာင္းလဲမရွိ မွန္၍ မွန္၍ေနေသာေၾကာင္႔ သစၥာတရားတုိ႔ျဖစ္ၾကပါသည္။
ဤသစၥာတရားတုိ႔၌
သိ ျခင္း၊
ပယ္ ျခင္း၊
ဆုိက္ ေရာက္ ျခင္း၊
ပြား ျခင္း ဟူသည္႔ ကိစၥ (၄)ရပ္ တုိ႔ကုိ အရိယာတုိ႔သာျပဳလုပ္ႏုိင္စြမ္းရွိေသာေၾကာင္႔
(သုိ႔မဟုတ္) ဤကိစၥ (၄)ရပ္တုိ႔ကုိ
တကယ္က်င့္ႀကံအားထုတ္ႏိုင္လွ်င္ အရိယာစစ္စစ္
ဧကန္ပင္ ျဖစ္မည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အရိယာသစၥာ လုိ႔ေခၚပါသည္။
ဗုဒၶ၀ါဒ
(၁) မေကာင္းမႈေရွာင္
To abstain from all evil
(၂) ေကာင္းမႈေဆာင္
To
cultivate good
(၃) ျဖဴ ေအာင္ စိတ္ကိုထား
To purify the mind
ေထရ၀ါဒစင္စစ္သည္ မေကာင္းမႈေရွာင္ ေကာင္းမႈေဆာင္ စိတ္ကုိ ျဖဴ ေအာင္ထား အေျချပဳေသာ အေကာင္းဆုံးေသာ ဘ၀ေနနည္းလမ္းညႊန္တရားသာလွ်င္ျဖစ္ေပသည္။ လုိက္နာက်င့္သုံးႏုိင္ပါက အဖုိးျဖတ္ျခင္းငွာ တန္ဖုိးျဖတ္ရန္မထုိက္ေသာ ဘ၀အတြက္က်င့္စဥ္ေကာင္းတစ္ခုျဖစ္ေပသည္။
ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔၏ အထြတ္အျမတ္မွာ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ဟူေသာ
ရတနာသံုးပါး ျဖစ္၏။
အရာရာတိုင္းသည္ ရတနာသံုးပါးသည္ နတ္၊ လူ၊ ျဗဟၼာ (God) အားလံုး၏ အထက္မွာသာ ရွိၿပီး အျမင့္ျမတ္ဆံုး ျဖစ္သည္။
ရတနာသံုးပါး
The Three Jewels or Triple Gem
ဗုဒၶ (ဘုရား) The Buddha
ဓမၼ (တရား) The Dhamma
သံဃ (သံဃာ) The Sangha
ဘုရား ဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး
The Nine Qualities of the Buddha
အရဟံ ၊ သမၼာသမၺဳေဒၶါ ၊ ဝိဇၨာစရဏသမၸေႏၷာ ၊ သုဂေတာ ၊ ေလာကဝိဒူ ၊ အႏုတၱေရာ ပုရိသ ဓမၼသာရတၳိ ၊ သတၲာေဒဝ မနုသာနံ ၊ ဗုေဒၶါ ၊ ဘဂဝါ ။
(၁) အရဟံ
The Accomplished One (Arahan)
* (က) အရဟံ = လူနတ္ ျဗဟၼာတို႔၏ ပူေဇာ္အထူးကို ခံထိုက္ျခင္း။
* (က) အရဟံ = လူနတ္ ျဗဟၼာတို႔၏ ပူေဇာ္အထူးကို ခံထိုက္ျခင္း။
* (ခ) အရ ဟံ = ကိေလသာရန္သူတို႔ကို
ပယ္သတ္ေတာ္မူၿပီးျဖစ္ျခင္း။
* (ဂ) အ ရဟံ = ဆိတ္ကြယ္ရာ၌ပင္
မေကာင္းမႈ မျပဳျခင္း။
(၂) သမၼာသမဳၺေဒၶါ = အလံုးစံုေသာတရားတို႔ကို ဆရာမရွိပါဘဲ ပါရမီစြမ္းအားျဖင့္သိျခင္း။
(၂) သမၼာသမဳၺေဒၶါ = အလံုးစံုေသာတရားတို႔ကို ဆရာမရွိပါဘဲ ပါရမီစြမ္းအားျဖင့္သိျခင္း။
The Perfectly Enlightened One (Sammasambuddho)
(၃) ၀ိဇၨာစရဏသမၸေႏၷာ = အသိဥာဏ္ (၀ိဇၨာ)၊ အက်င့္တရား (စရဏ) တို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုုျခင္း။
(၃) ၀ိဇၨာစရဏသမၸေႏၷာ = အသိဥာဏ္ (၀ိဇၨာ)၊ အက်င့္တရား (စရဏ) တို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုုျခင္း။
The Endowed One with Knowledge and
Conduct ( Vijjacaranaasampanno)
(၄) သုဂေတာ = ေကာင္းျမတ္ေသာစကား(သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ) ကိုသာေျပာျခင္း
(၄) သုဂေတာ = ေကာင္းျမတ္ေသာစကား(သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ) ကိုသာေျပာျခင္း
The Well-gone One or The Well-spoken
One ( Sugata)
(ေကာင္းေသာလာျခင္း/သြားျခင္း)
(၅) ေလာက၀ိဒူ = ေလာကႀကီးသံုးပါးကို သိျခင္း။ (သတၱ၊ ၾသကာသ၊ သခၤါရ)
(၅) ေလာက၀ိဒူ = ေလာကႀကီးသံုးပါးကို သိျခင္း။ (သတၱ၊ ၾသကာသ၊ သခၤါရ)
The Knower of the Worlds (Lokavidu)
(၆) အႏုတၱေရာပုရိသ ဓမၼသာရတၳိ = ႐ိိုင္းစိုင္းေသာ တိရိစာၦန္၊ လူ၊ နတ္တို႔ကို ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ေအာင္ ဆံုးမျခင္း။
(၆) အႏုတၱေရာပုရိသ ဓမၼသာရတၳိ = ႐ိိုင္းစိုင္းေသာ တိရိစာၦန္၊ လူ၊ နတ္တို႔ကို ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ေအာင္ ဆံုးမျခင္း။
The Incomparable Leader of men to be
Tamed (Anuttaro purisadammasarathi)
(၇) သတၲာေဒဝ မနုသာနံ = လူ နတ္ ျဗဟၼာ သတၱ၀ါ အားလံုးတို႔၏ ဆရာျဖစ္ျခင္း။
The Teacher of Celestial Gods and Human Beings (Sattha devamanussanan)
(၈) ဗုေဒၶါ = အမွန္ (သစၥာ) တရားေလးပါးကို သိျခင္း၊ ေဟာၾကားျပသျခင္း။
(၇) သတၲာေဒဝ မနုသာနံ = လူ နတ္ ျဗဟၼာ သတၱ၀ါ အားလံုးတို႔၏ ဆရာျဖစ္ျခင္း။
The Teacher of Celestial Gods and Human Beings (Sattha devamanussanan)
(၈) ဗုေဒၶါ = အမွန္ (သစၥာ) တရားေလးပါးကို သိျခင္း၊ ေဟာၾကားျပသျခင္း။
The Enlightened One (Buddho)
(၉) ဘဂ၀ါ = ဘုန္းေတာ္ (၆) ပါးႏွင့္ျပည့္စံုုျခင္း။
(၉) ဘဂ၀ါ = ဘုန္းေတာ္ (၆) ပါးႏွင့္ျပည့္စံုုျခင္း။
The Blessed One (Bhagava)
(ဂဂၤါ ၀ါလု သဲစုမက ပြင့္ေတာ္မူျပီး ၾကကုန္ေသာ
ျမတ္စြာဘုရားရွင္တို႔အား ရွိိခိုးပူေဇာ္ ကန္ေတာ့ပါ၏)
တရားဂုဏ္ေတာ္ (၆) ပါး
The Six Qualities of The Dhamma (Dharma)
(၁) သြာကၡာေတာ ဘဂဝတာ ဓေမၼာ။
Svakkhato: The Dhamma
is not a speculative philosophy, but is the Universal Law found through
enlightenment and is preached precisely. Therefore it is Excellent in the beginning (Sila: Moral principles), Excellent in the middle
(Samadhi: Concentration) and Excellent in the end (Panna:
Wisdom),
(၂) သႏိၵ႒ိေကာ။
(၂) သႏိၵ႒ိေကာ။
Sanditthiko: The Dhamma
is testable by practice and known by direct experience,
(၃) အကာလိေကာ။
Akaliko: The Dhamma is able to
bestow timeless and immediate results here and now, for which
there is no need to wait until the future or next existence
(၄) ဧဟိပသိေကာ
(၄) ဧဟိပသိေကာ
Ehipassiko: The Dhamma welcomes
all beings to put it to the test and to experience it for themselves.
(၅) ၾသပေနယ်ိေကာ။
Opaneyiko: The Dhamma
is capable of being entered upon and therefore it is worthy to be
followed as a part of one's life.
(၆) ပစၥတၱံ ေဝဒိတေဗၺာ ဝိညဴ ဟိ။
(၆) ပစၥတၱံ ေဝဒိတေဗၺာ ဝိညဴ ဟိ။
Paccattam veditabbo vinnunhi: The Dhamma
may be perfectly realized only by the noble disciples who have matured
and enlightened enough in supreme wisdom.
(ဂဂၤါ ၀ါလု သဲစုမက ပြင့္ေတာ္မူျပီး ၾကကုန္ေသာ
ျမတ္စြာဘုရားရွင္တို႔၏ တရားေတာ္မ်ားအား ရွိိခိုးပူေဇာ္ ကန္ေတာ့ပါ၏)
(၁) ေဟာ = ဘုရားကိုယ္တိုင္ေဟာျခင္း။
(၂) ကိုယ္ = က်င့္ၾကံသူအတြက္ မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ပင္ ကိုယ္တိုင္႐ႈျမင္ႏိုင္ျခင္း။
(၃) ဆိုင္း = ႐ႈပြားသူအတြက္ မဂ္ၿပီးလွ်င္ ဖိုလ္အခ်ိန္မဆိုင္းဘဲျဖစ္ျခင္း။
(၄) ဖိတ္ = တရားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ဖိတ္ေခၚရဲျခင္း။
(၅) ကပ္ = မိမိသႏၲာန္၌ အစဥ္ကပ္၍ ေဆာင္ထားသင့္ျခင္း။
(၆) လက္ = မဂ္၊ ဖိုလ္၊ နိဗၺာန္ ဓမၼရသကိုလက္ေတြ႕ခံစားႏိုင္ျခင္း။
(၂) ကိုယ္ = က်င့္ၾကံသူအတြက္ မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ပင္ ကိုယ္တိုင္႐ႈျမင္ႏိုင္ျခင္း။
(၃) ဆိုင္း = ႐ႈပြားသူအတြက္ မဂ္ၿပီးလွ်င္ ဖိုလ္အခ်ိန္မဆိုင္းဘဲျဖစ္ျခင္း။
(၄) ဖိတ္ = တရားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ဖိတ္ေခၚရဲျခင္း။
(၅) ကပ္ = မိမိသႏၲာန္၌ အစဥ္ကပ္၍ ေဆာင္ထားသင့္ျခင္း။
(၆) လက္ = မဂ္၊ ဖိုလ္၊ နိဗၺာန္ ဓမၼရသကိုလက္ေတြ႕ခံစားႏိုင္ျခင္း။
သံဃာ ဂုဏ္ေတာ္ (၉) ပါး
The Nine Qualities of The Sangha
(Monks)
၁။ သုပၸဋိပေႏၷာ-ေလာဘ ေဒါသ ေမာဟ ကင္းေၾကာင္း (သီလ
သမာဓိ ပညာ အက်င့္ေကာင္းကို) ေကာင္းစြာ က်င့္ေတာ္မူေသာ သံဃာေတာ္ ျမတ္ပါေပတကား။
supatipanno (practising the good way)
၂။ ဥဇုပၸဋိပေႏၷာ-ကိုယ္ႏႈတ္စိတ္ထား
အေကာက္ သံုးပါးကင္းရန္ ေျဖာင့္မွန္စြာ က်င့္ေတာ္မူေသာ သံဃာေတာ္ ျမတ္ပါေပတကား။
ujupatipanno (practising the upright way)
၃။ ဥာယပၸဋိပေႏၷာ-
ဆင္းရဲၿငိမ္းရန္ နိဗၺာန္အလို႔ငွါ သင့္ေလ်ာ္စြာ က်င့္ေတာ္မူေသာ
သံဃာေတာ္ျမတ္ပါေပတကား။
naya patipanno (practising the knowledgeable or logical way)
၄။ သာမီစိပၸဋိပေႏၷာ-
သူမ်ားကျပဳသည့္ ႐ိုေသမႈႏွင့္ သင့္တင့္ထိုက္တန္ေအာင္ က်င့္ႀကံေတာ္မူေသာ သံဃာေတာ္
ျမတ္ပါေပတကား။
samicipatipanno (practising the proper way)
ယဒိဒံ စတၱာရိ ပုရသာယုဂါနိ အ႒ပုရိသပုဂၢလာ ဧသာ ဘဂ၀ေတာ၊ ယဒိိဒံ-
ယာနိဣမာနိ စတၱာရိ ပုရသာယုဂါနိ၊ အၾကင္ေလးေယာက္ေသာ ေယာက်္ားအစံုတို႔သည္။ ယဒိိဒံ-
ေယဣေမ အ႒ပုရိသပုဂၢလာ၊ အၾကင္အသီးအသီး ရွစ္ေယာက္ေသာ ေယာက်္ားျမတ္ ပဂၢိဳလ္တို႔သည္။
yadidam cattari purisayugani,
attha purisapuggal, esa bhagavato savakasamgho;
that is, the four pairs of persons, the
eight types of individuals - This Sangha of the Blessed One's disciples is:
၅။ အာဟုေနေယ်ာ-အရပ္ေဝးမွေသာ္လည္း
ေဆာင္လာ၍ ေပးလႉပူေဇာ္ထိုက္ ေပးလႉသည္ကို ခံယူေတာ္မူထိုက္ေသာ သံဃာေတာ္ ျမတ္ပါေပတကား။
ahuneyyo (worthy of gifts)
၆။ ပါဟုေနေယ်ာ-
ခ်စ္ျမတ္ႏိုးအပ္သည့္ ဧည့္သည္မ်ားအတြက္ အထူးျပဳျပင္ထားေသာ
စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္ကိုေသာ္လည္း ေပးလႉပူေဇာ္ထိုက္ ခံယူေတာ္မူထိုက္ေသာ
သံဃာေတာ္ျမတ္ပါေပတကား။
pahuneyyo (worthy of
hospitality)
၇။ ဒကိၡေဏေယ်ာ-ေနာင္တမလြန္ေလာက၌
ေကာင္းက်ိဳးရမည္ဟု ယံုၾကည္၍ ေပးလႉသည္ကို ခံယူေတာ္မူထိုက္ေသာ သံဃာေတာ္
ျမတ္ပါေပတကား။
dakkhineyyo (worthy of offerings)
၈။ အဥၥလိကရဏီေယာ- ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ မွန္စြာရမည္ဟု ယံုၾကည္ေမွ်ာ္ကိုးလ်က္ လက္အုပ္မိုး၍
႐ွိခိုးထိုက္ေသာ သံဃာေတာ္ ျမတ္ပါေပတကား။
anjalikaraniyo (worthy of reverential salutation)
၉။ အႏုတၲရံ ပုညေကၡတံၲ
ေလာကႆ- ေကာင္းမႈမ်ိဳးကို စိုက္ပ်ိဳးရန္အလို႔ငွါ သတၲဝါအေပါင္း၏
အေကာင္းဆံုး လယ္ယာေျမ ျဖစ္ေတာ္မူေသာ သံဃာေတာ္ျမတ္ပါေပတကား။
anuttaram punnakkhettam lokassati (the
unsurpassed field of merit for the world)
(၁) ေကာင္း = ေကာင္းေသာအက်င့္ရွိျခင္း။
(၂) ေျဖာင့္ = ေျဖာင့္မတ္စြာက်င့္ၾကံျခင္း။
(၃) နိဗ္ = နိဗၺာန္ေရာက္ေရးက်င့္ျခင္း။
(၄) ေလာ = ေလာကုတၱရာတရားနဲ႔ အညီက်င့္ျခင္း။
(၅) ေ၀း = အေ၀းကသယ္ေဆာင္လာသည့္ ပစၥည္းကိုပင္ ခံယူထိုက္ျခင္း။
(၆) ဧည့္ = ဧည့္သည္အတြက္ အထူးစီမံထားသည့္ပစၥည္းကိုပင္ အလွဴခံထိုက္ျခင္း။
(၇) ျမင့္ = ျမင့္ျမတ္ေသာအလွဴကို ခံထိုက္ျခင္း။
(၈) လက္ = လက္အုပ္ခ်ီမိုး ရွိခိုးျခင္းကို ခံထိုက္ျခင္း။
(၉) လယ္ = သတၱ၀ါအေပါင္းတို႔၏ ဒါနမ်ဳိးေစ့ စိုက္ပ်ဳိးရာ လယ္ေျမ ေကာင္းျဖစ္ျခင္း။
(၂) ေျဖာင့္ = ေျဖာင့္မတ္စြာက်င့္ၾကံျခင္း။
(၃) နိဗ္ = နိဗၺာန္ေရာက္ေရးက်င့္ျခင္း။
(၄) ေလာ = ေလာကုတၱရာတရားနဲ႔ အညီက်င့္ျခင္း။
(၅) ေ၀း = အေ၀းကသယ္ေဆာင္လာသည့္ ပစၥည္းကိုပင္ ခံယူထိုက္ျခင္း။
(၆) ဧည့္ = ဧည့္သည္အတြက္ အထူးစီမံထားသည့္ပစၥည္းကိုပင္ အလွဴခံထိုက္ျခင္း။
(၇) ျမင့္ = ျမင့္ျမတ္ေသာအလွဴကို ခံထိုက္ျခင္း။
(၈) လက္ = လက္အုပ္ခ်ီမိုး ရွိခိုးျခင္းကို ခံထိုက္ျခင္း။
(၉) လယ္ = သတၱ၀ါအေပါင္းတို႔၏ ဒါနမ်ဳိးေစ့ စိုက္ပ်ဳိးရာ လယ္ေျမ ေကာင္းျဖစ္ျခင္း။
ဂဂၤါ ၀ါလု သဲစုမက ပြင့္ေတာ္မူျပီး ၾကကုန္ေသာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္တို႔၏
သံဃာေတာ္ျမတ္အေပါင္းတို ့အား ရွိခိုးပူေဇာ္ ကုန္ေတာ့ပါ၏။
ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဆိုသည္မွာ ျမတ္ဗုဒၶ
၏အဆံုးအမမ်ားတြင္ လိုက္နာသူ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ျမတ္ဗုဒၶ
ေဟာၾကားခဲ့ေသာ တရားမ်ား အဆံုးအမမ်ားကို လိုက္နာက်င့္သံုးသူ၊ ကံ-ကံ၏အက်ိဳး လိုက္နာက်င့္သံုးသူ ကို ေခၚေ၀ၚသည္။ ဘာသာတရားတိုင္းသည္ သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔သူ လူသားမ်ားအက်ိဳးစီးပြားအတြက္
ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ေစေသာ အဆံုးအမမ်ား ကိုယ္စီ ပါရွိၾကသည္ကို နားလည္ရပါမည္။ ငါနဲ႔မတူ-ငါ့ရန္သူ ဟူ၍ ဘာသာတစ္ခုႏွင့္တစ္ခု၊ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးႏွင့္တစ္မ်ိဳး ပဋိပကၡ အသြင္မေဆာင္သင့္ပါ။ အမုန္းတရားမ်ား၊ အမုန္း
စကားမ်ား ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါသည္။ အမုန္းတရားမ်ားႏွင့္ အမုန္းစကားမ်ားကို ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားမွ စတင္ၿပီး
ေျပာၾကားေလ့မရွိပါ။ မေကာင္းတဲ့သူ တစ္ဦးေၾကာင့္ ထိုသူ၏ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာကို သိမ္းႀကံဳး ပုတ္ခတ္
ေစာ္ကားျခင္းကို မည္သူမွ မလုပ္သင့္ေခ်။ လူသတ္ျခင္း၊ မုဒိန္းက်င့္ျခင္း၊ ဘာသာကို ေစာ္ကားျခင္းႏွင့္ သေဘာေကာင္း၍ သည္းခံျခင္းကို ကမ္းတက္ၿပီး ထပ္တလဲလဲေစာ္ကားက်ဴ းလြန္သည့္ ယုတ္မာပက္စက္
သည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ိဳးဆိုရင္လည္း ဥပေဒေၾကာင္းအရ မည္သူ႔ကိုမဆို ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူသင့္သည္။
တိုက္ပြဲ ၁၀၀ကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ တိုက္ခိုက္ႏိုင္ျခင္းသည္ အကၽြမ္းအက်င္ဆံုး မဟုတ္ပါ၊ ရန္သူကို မတိုက္ခိုက္ပဲနဲ႔ ေအာင္ႏိုင္ျခင္းသည္သာ အားလံုးထဲတြင္ အကၽြမ္းဆံုးျဖစ္သည္ ("For to win one hundred victories in one hundred battles is not the acme of skill. To subdue the enemy without fighting is the acme of skill." -- Sun Tzu) ဟူေသာ ဆြန္ဇူး၏ အဆိုအမိန္႔ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ အရာရာကို ေမတၱာ (Metta - Pure Love) ႏွင့္ ေျဖရွင္းႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။
ေဟာၾကားခဲ့ေသာ တရားမ်ား အဆံုးအမမ်ားကို လိုက္နာက်င့္သံုးသူ၊ ကံ-ကံ၏အက်ိဳး လိုက္နာက်င့္သံုးသူ ကို ေခၚေ၀ၚသည္။ ဘာသာတရားတိုင္းသည္ သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔သူ လူသားမ်ားအက်ိဳးစီးပြားအတြက္
ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ေစေသာ အဆံုးအမမ်ား ကိုယ္စီ ပါရွိၾကသည္ကို နားလည္ရပါမည္။ ငါနဲ႔မတူ-ငါ့ရန္သူ ဟူ၍ ဘာသာတစ္ခုႏွင့္တစ္ခု၊ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးႏွင့္တစ္မ်ိဳး ပဋိပကၡ အသြင္မေဆာင္သင့္ပါ။ အမုန္းတရားမ်ား၊ အမုန္း
စကားမ်ား ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါသည္။ အမုန္းတရားမ်ားႏွင့္ အမုန္းစကားမ်ားကို ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားမွ စတင္ၿပီး
ေျပာၾကားေလ့မရွိပါ။ မေကာင္းတဲ့သူ တစ္ဦးေၾကာင့္ ထိုသူ၏ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာကို သိမ္းႀကံဳး ပုတ္ခတ္
ေစာ္ကားျခင္းကို မည္သူမွ မလုပ္သင့္ေခ်။ လူသတ္ျခင္း၊ မုဒိန္းက်င့္ျခင္း၊ ဘာသာကို ေစာ္ကားျခင္းႏွင့္ သေဘာေကာင္း၍ သည္းခံျခင္းကို ကမ္းတက္ၿပီး ထပ္တလဲလဲေစာ္ကားက်ဴ းလြန္သည့္ ယုတ္မာပက္စက္
သည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ိဳးဆိုရင္လည္း ဥပေဒေၾကာင္းအရ မည္သူ႔ကိုမဆို ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူသင့္သည္။
တိုက္ပြဲ ၁၀၀ကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ တိုက္ခိုက္ႏိုင္ျခင္းသည္ အကၽြမ္းအက်င္ဆံုး မဟုတ္ပါ၊ ရန္သူကို မတိုက္ခိုက္ပဲနဲ႔ ေအာင္ႏိုင္ျခင္းသည္သာ အားလံုးထဲတြင္ အကၽြမ္းဆံုးျဖစ္သည္ ("For to win one hundred victories in one hundred battles is not the acme of skill. To subdue the enemy without fighting is the acme of skill." -- Sun Tzu) ဟူေသာ ဆြန္ဇူး၏ အဆိုအမိန္႔ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ အရာရာကို ေမတၱာ (Metta - Pure Love) ႏွင့္ ေျဖရွင္းႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔၏ ေမတၱာတရားႏွင့္
သည္းခံျခင္းသည္ ကမၻာတြင္ လြန္စြာထင္ရွား
လွသည္။ ေယရႈ ခရစ္ေတာ္ (Jesus Christ) ၏ ေမတၱာတရားႏွင့္ ခြင့္လႊတ္ျခင္းသည္လည္း သူ႔နည္း
သူ႔ဟန္နဲ႔သူ ေရပန္းစားသည္။ Holy Bible ရွင္လုကာ အခန္းႀကီး (၆) (Luke 6:27-36) သည္ ေမတၱာ
ႏွင့္ သည္းခံျခင္းထင္ရွားလွသည္။
လွသည္။ ေယရႈ ခရစ္ေတာ္ (Jesus Christ) ၏ ေမတၱာတရားႏွင့္ ခြင့္လႊတ္ျခင္းသည္လည္း သူ႔နည္း
သူ႔ဟန္နဲ႔သူ ေရပန္းစားသည္။ Holy Bible ရွင္လုကာ အခန္းႀကီး (၆) (Luke 6:27-36) သည္ ေမတၱာ
ႏွင့္ သည္းခံျခင္းထင္ရွားလွသည္။
ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔ ယံုၾကည္ျခင္းသည္ ရတနာသံုးပါးကိုသာ အဓိက
အထြတ္အျမတ္ထားသည္။ ကံကံ၏
အက်ိဳးကို ယံုၾကည္ၾကသည္။ ဗုဒၶဘာသာသည္
ဖီေလာ္ေဆာ္ဖီကဲ့သို႔ အေတြးအေခၚတစ္ခုထဲကိုသာ အေျခခံျခင္းမဟုတ္သကဲ့သို႔ ယံုၾကည္မႈ
တစ္ခုတည္းကိုသာ တည္ေဆာက္ထားေသာ ဘာသာလည္း
မဟုတ္ေခ်။
မဟုတ္ေခ်။
မွန္ကန္ေသာ အေတြးအေခၚ၊ မွန္ကန္ေသာ ယံုၾကည္ခ်က္ ႏွင့္
မွန္ကန္ေသာ အသိတရားအေပၚ အေျခခံၿပီး မွန္ကန္ေသာ လက္ေတြ႔က်င့္စဥ္ (practice) မ်ား စုစည္းေပါင္းစပ္ဖြဲ႔စည္းထားေသာ အမွန္တရားက်င့္စဥ္ (ထာဝရအမွန္တရား-Universal real truth) သည္ ဗုဒၺဘာသာ-သာသနာတြင္၌သာ ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ေၾကာင္း၊
ႏိုင္ငံတကာ သိပၸံ၊ ဝိဇၨာပညာရွင္မ်ားက အခိုင္အမာ မွတ္ခ်က္ျပဳ ၾကသည္။ ဗုဒၶဘာသာတြင္ ဘုရားသခင္/ ကယ္တင္ရွင္/ ဖန္ဆင္းရွင္ God ပါဝင္ဖြဲ႔စည္းထားျခင္းမရွိ။ ယံုၾကည္ျခင္းလည္း မရွိေခ် ။ (All Buddhists don't believe in creator God.)
ႏိုင္ငံတကာ သိပၸံ၊ ဝိဇၨာပညာရွင္မ်ားက အခိုင္အမာ မွတ္ခ်က္ျပဳ ၾကသည္။ ဗုဒၶဘာသာတြင္ ဘုရားသခင္/ ကယ္တင္ရွင္/ ဖန္ဆင္းရွင္ God ပါဝင္ဖြဲ႔စည္းထားျခင္းမရွိ။ ယံုၾကည္ျခင္းလည္း မရွိေခ် ။ (All Buddhists don't believe in creator God.)
ထို႔အျပင္ ဗုဒၶဘာသာတြင္ Judgement Day မရွိပါ၊ အယံုအၾကည္လည္း မရွိပါ။
ကယ္တင္ျခင္း၀ါဒ Salvation ကိုလည္း အယံုအၾကည္ မရွိပါ။
ပစၥဳပၸန္တြင္ မိမိ၏ေကာင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈ လုပ္ေဆာင္ျခင္း အရ ပစၥဳပၸန္ႏွင့္
အနာဂတ္တြင္ ေကာင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈ ျဖစ္ျခင္းကိုသာ ယံုၾကည္သည္။
“အျပစ္ရွိရွိ မရွိရွိ ငါ့ကို ယံုၾကည္သူေတြကို
အျပစ္မွ ကင္းလြတ္ခြင့္ေပးမယ္…..ကယ္တင္မယ္ (Salvation လုပ္ေပးမယ္) ခ်မ္းသာခြင့္ေပးမယ္……အျပစ္ရွိရွိ မရွိရွိ မည္သူမဆို ငါ့ကိုမယံုၾကည္လ်ွင္
ငါ့ဘာသာကို မကုိးကြယ္လ်ွင္ punishment အျပစ္ေပးမယ္”
ဟူ၍ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား က ဘယ္ေသာအခါမွ မေျပာခဲ့ေခ်။
မက္လံုးမေပးခဲ့ေခ်။ ဗုဒၶဘုရားသည္ ဘယ္ေသာအခါမွ လူသားေတြကို မၿခိမ္းေျခာက္၊
မရက္စက္ခဲ့ေပ။ မသတ္ျဖတ္ခဲ့ေပ။
ဗုဒၶဘာသာတြင္ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာေ၀ဖန္ခြင့္ (Analysis, self-verification and self critical analysis) ရွိသည္။ တရားေတာ္မ်ားတြင္ မရွင္းလင္းသည့္ အခ်က္မ်ားရွိပါက မည္သူမဆို ႀကိဳက္သလို
လြတ္လပ္စြာ
ေ၀ဖန္ခြင့္ရွိသည္။ ေဆြးေႏြးခြင့္ရွိသည္။ ဗုဒၶဘာသာသည္ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ေဝဖန္စစ္ေဆးေမးျမန္းခံႏိုင္ေသာ Verification လုပ္ခြင့္ရွိေသာ၊ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားျပီးမွ ယံုၾကည္ရေသာ ၀ိဘဇၨ၀ါဒ ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘုရားရွင္၏
ေ၀ဖန္ခြင့္ရွိသည္။ ေဆြးေႏြးခြင့္ရွိသည္။ ဗုဒၶဘာသာသည္ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ေဝဖန္စစ္ေဆးေမးျမန္းခံႏိုင္ေသာ Verification လုပ္ခြင့္ရွိေသာ၊ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားျပီးမွ ယံုၾကည္ရေသာ ၀ိဘဇၨ၀ါဒ ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘုရားရွင္၏
ကာလာမသုတ္ (Kalama Sutta) သည္ ဗုဒၶဘာသာ
တိုင္းျပည္မ်ားတြင္သာမက ကမၻာ့ႏိုင္ငံအသီးသီး
ေတြလည္း ေကာင္းသတင္း ေက်ာ္ေစာသည္။
ဤသည္မွာ
ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရား ၏ ေမတၱာဝါဒ (Metta-Pure Loving Kindness) သည္းခံျခင္း (Tolerance) ႏွင့္
ခြင့္လႊတ္ျခင္း (Forgiveness) အဆံုးအမမ်ားေၾကာင့္ပင္ျဖစ္သည္ဟု အခိုင္အမာေျပာ
ႏိုင္သည္။ Hatred is never subdued by hatred in this world; it is subdued by METTA ဟူ၍ နားလည္ရပါမည္။
ႏိုင္သည္။ Hatred is never subdued by hatred in this world; it is subdued by METTA ဟူ၍ နားလည္ရပါမည္။
လူသားတို႔ ကိုယ္စီ၏ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အတိတ္ကံ ေကာင္းမႈ
မေကာင္းမႈ၊ ယခုဘဝ ျပဳလုပ္လ်က္ရွိေသာ
ေကာင္းမႈ မေကာင္းမႈ ပစၥဳပၸန္ကံ တို႔၏ ရလာဒ္အတိုင္း ကိုယ္စီခံစားရမည္ကို ကံ-ကံ ၏အက်ိဳး (kamma: cause and effect law in Buddhism) အေနျဖင့္ ျမတ္စြာဘုရား က ထည့္သြင္းေဟာၾကားဆံုးမေတာ္
မူခဲ့သည္။
ေကာင္းမႈ မေကာင္းမႈ ပစၥဳပၸန္ကံ တို႔၏ ရလာဒ္အတိုင္း ကိုယ္စီခံစားရမည္ကို ကံ-ကံ ၏အက်ိဳး (kamma: cause and effect law in Buddhism) အေနျဖင့္ ျမတ္စြာဘုရား က ထည့္သြင္းေဟာၾကားဆံုးမေတာ္
မူခဲ့သည္။
လူဆိုသည္မွာ
မိမိသမိုင္းကို မိမိေရး၊ မိမိၾကမၼာကို မိမိဖန္တီး၊ မိမိတရားကို မိမိစီရင္သည္
သာျဖစ္သည္...
မိမိဘဝအတြက္ မိမိသည္သာ ဖန္ဆင္းရွင္ျဖစ္သည္ (You are the creator of your life.) ဟု ျမတ္စြာဘုရားက ထည့္သြင္းေဟာၾကားဆံုးမေတာ္မူခဲ့သည္။
မိမိဘဝအတြက္ မိမိသည္သာ ဖန္ဆင္းရွင္ျဖစ္သည္ (You are the creator of your life.) ဟု ျမတ္စြာဘုရားက ထည့္သြင္းေဟာၾကားဆံုးမေတာ္မူခဲ့သည္။
လူသားတို႔၏ အနာဂတ္ ေကာင္းမြန္ေစေရးအတြက္ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား၏
မွန္ကန္သည့္ အဆံုးအမကို ကိုးကြယ္ ယံုၾကည္ျခင္းျဖစ္သည္။ ပစၥဳပၸန္တြင္ မိမိတို႔၏ ကံ၊
ဉာဏ္၊ ဝိရိယတို႔ကို ရင္းႏွီးအသံုးခ်ႏိုင္ေအာင္ လမ္းျပေပးေသာ ဘဝ၏ ဆရာသခင္ ေက်းဇူးရွင္ဘုရားအျဖစ္ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဖန္ဆင္းရွင္ ထာဝရဘုရား၏ punishment အျပစ္ေပးမွာ ေၾကာက္လို႔
ကိုးကြယ္ရသလိုမ်ိဳး မဟုတ္ပါ။
ဗုဒၶဘာသာတြင္ စိတ္ဓာတ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ Mental Peace and Happiness စိတ္ဓာတ္
ယဥ္ေက်းမႈ Mental
Culture စိတ္ကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္မႈ Mental Cultivation စသည္ျဖင့္ က်င့္စဥ္နည္းလမ္း အျပည့္အစံု ရွိသည္။
ပစၥဳပၸန္ကံ ဆိုသည္မွာ ယခုလက္ရိွ မိမိတုိ႔၏ လူမူေရး
စီးပြားေရး ဘာသာ သာသနာေရး ကိစၥအ၀၀တုိ႔ကို
ျပဳလုပ္ေနဆဲၿဖစ္ေသာ ယခုဘဝအခ်ိန္ကာလေလးတခုကို
ဆိုလိုပါသည္။
ပစၥဳပၸန္ကံထက္ ေကာင္းမြန္ေသာအခြင့္ေရး ဟူသည္ မရွိပါ၊
ထိုအခြင့္ေရးကိုကား ႏွစ္ၾကိမ္ မရေပ၊ အတိတ္ကံ ဆိုသည္မွာ ၿပီးဆံုးခဲ့ၿပီမို႔
ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲလို႔ မရပါ။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ တည္ေဆာက္လို႔ရသည္
ကား ပစၥဳပၸန္ကံသာ ျဖစ္သည္။ အနာဂတ္ ႏွင့္ ပစၥဳပၸန္ ကံတြင္ ပစၥဳပၸန္ ကံ ကသာ အဓိက က်သည္။
ကား ပစၥဳပၸန္ကံသာ ျဖစ္သည္။ အနာဂတ္ ႏွင့္ ပစၥဳပၸန္ ကံတြင္ ပစၥဳပၸန္ ကံ ကသာ အဓိက က်သည္။
အနာဂတ္က ေကာင္းမြန္ေစေရးအတြက္ကို ျပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲဖို႔ ပစၥဳပၸန္ ကံ
ကိုသာ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ေအာင္၊ အမွန္ဆံုးျဖစ္ေအာင္
ဦးစြာၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲေလ့က်င့္ဖို႔ လြန္စြာအေရးႀကီး
လွပါသည္။
လွပါသည္။
ပစၥဳပၸန္ကံ က အနာဂတ္ကို
စတင္ေမြးဖြားခဲ့သည္။
ပစၥဳပၸန္ကံ ေကာင္းရင္ အနာဂတ္ လွပမည္၊ ပစၥဳပၸန္ကံ မေကာင္းရင္ အနာဂတ္မွာ ဆိုး၀ါးေသာ ဒုကၡမ်ားစြာနဲ႔ ၾကံဳေတြ႔ရပါလိမ့္မည္။ ဘာဝနာအတြက္ အတိတ္ ဆိုတာ မရွိပါ။ အနာဂတ္ ဆိုတာ မရွိပါ။ ယခု ပစၥဳပၸန္သာ ရွိ သည္။ ယခု ပစၥဳပၸန္ မွာသာ အခ်ိန္ကာလကို
ျဖတ္ကူးသြားလို႔ ရတဲ့ တံခါးေပါက္ရွိသည္။
ျဖတ္ကူးသြားလို႔ ရတဲ့ တံခါးေပါက္ရွိသည္။
က႐ူးဆိတ္
စစ္ပြဲ (Crusades
wars) ကဲ့သို႔
ဘာသာေရးစစ္ပြဲ (Religious
wars) မ်ားသည္
လြန္စြာ အက်ည္းတန္လွၿပီး လူ႔အသက္မ်ားစြာ ေသဆံုးေစခဲ့သည္။ လူတို႔၏ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊
မာန၊ မွားယြင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈ၏ သေကၤတပင္ ျဖစ္သည္။
ကမၻာ့သမိုင္းအရ
က႐ူးဆိတ္ကဲ့သို႔ ဘာသာေရးစစ္ပြဲ (In
Buddhism never concept any religious wars) ဟူ၍ ဗုဒၶဘာသာတြင္
လံုးဝမရွိေခ်။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ တိုင္းျပည္တို႔မွ စတင္တိုက္ခိုက္ေသာ ကမၻာ့စစ္ပြဲမ်ားလည္း မရွိေခ်။
တစ္စံုတစ္ေယာက္က
မိမိကို ထိခိုက္နာက်င္ေစေသာ ေဒါသ စကားမ်ဳိး၊ မေကာင္းမႈ
အျပဳ အမူမ်ဳိး ျပဳလုပ္ခံ
ရတဲ့အခါ မိမိအလြယ္တကူ ခြင့္လႊတ္သည္းခံႏိုင္ဖို႔ ဆိုတာ အမွန္စဥ္စစ္ မလြယ္ကူေခ်။ သို႔ရာတြင္ တစ္ဦး
ႏွင့္ တစ္ဦး အတတ္ႏိုင္ဆံုး ခြင့္လႊတ္သည္းခံတတ္ေအာင္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္စလံုးက ႀကိဳးစားသင့္ပါသည္။ ခြင့္လႊတ္သည္းခံမႈဆိုတာ မိမိကို ထိခိုက္နာက်င္ေစတဲ့ စကားလံုးမ်ားနဲ႔ အျပဳအမူေတြကို ေမတၱာ ျဖင့္ ေမ့ေပ်ာက္သည္းခံေက်ေအးလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အင္မတန္ပဲ မြန္ျမတ္လွတဲ့ အရည္အခ်င္း တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။
ရတဲ့အခါ မိမိအလြယ္တကူ ခြင့္လႊတ္သည္းခံႏိုင္ဖို႔ ဆိုတာ အမွန္စဥ္စစ္ မလြယ္ကူေခ်။ သို႔ရာတြင္ တစ္ဦး
ႏွင့္ တစ္ဦး အတတ္ႏိုင္ဆံုး ခြင့္လႊတ္သည္းခံတတ္ေအာင္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္စလံုးက ႀကိဳးစားသင့္ပါသည္။ ခြင့္လႊတ္သည္းခံမႈဆိုတာ မိမိကို ထိခိုက္နာက်င္ေစတဲ့ စကားလံုးမ်ားနဲ႔ အျပဳအမူေတြကို ေမတၱာ ျဖင့္ ေမ့ေပ်ာက္သည္းခံေက်ေအးလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အင္မတန္ပဲ မြန္ျမတ္လွတဲ့ အရည္အခ်င္း တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။
တခ်ိဳ ႔လူတို႔သည္ ၄င္းတို႔ အတိတ္က နာက်င္ေစတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကို ျပန္ေျပာင္း ေတြးေတာရင္း အတိတ္
ထဲမွာ မိမိဘ၀တစ္ခုလံုုး ပိတ္မိေနတဲ့ ေဒါသ (Anger)၊ အာဃာတ (Grudge)၊ အမုန္းစကား (Hate speech)၊ မလိုမုန္းထားျခင္း အမုန္းတရား (Hatred) ဆိုိုေသာ မေကာင္းမႈ ၀ဲကယက္မ်ားကေန မိမိတို႔ ရုန္းထြက္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ႏိုင္ရန္ လြန္စြာမွ အေရးႀကီးလွေပသည္။
လူတိုင္းအမွားႏွင့္ မကင္းပါ။ မမွားေသာသူ မရွိသလို ၁၀၀%
မွန္ေသာလူ ဟူ၍လည္းမရွိပါ။ ေဒါသ၊ အာဃာတ၊ အမုန္းတရားမ်ား အတက္ႏိုင္ဆံုး
ေလ်ွာ့ပစ္ႏိုင္ရပါမည္။ အကယ္၍ ေဒါသျဖစ္စရာ၊ နာၾကည္း
စရာမ်ား ရင္ဆိုင္ရသည့္ အခါတြင္ ေလာကပါလတရားမ်ားကို လက္ကိုင္ထား၍ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး အတတ္ႏိုင္ဆံုး သေဘာထားႀကီးစြာျဖင့္ ခြင့္လႊတ္ေျဖရွင္းႏိုင္ရပါမည္။ နာစရာရွိလ်ွင္ တရားႏွင့္ေျဖၿပီး
စရာမ်ား ရင္ဆိုင္ရသည့္ အခါတြင္ ေလာကပါလတရားမ်ားကို လက္ကိုင္ထား၍ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး အတတ္ႏိုင္ဆံုး သေဘာထားႀကီးစြာျဖင့္ ခြင့္လႊတ္ေျဖရွင္းႏိုင္ရပါမည္။ နာစရာရွိလ်ွင္ တရားႏွင့္ေျဖၿပီး
ခြင့္လႊတ္တတ္ရမည္။ ေမတၱာတရား (metta)၊ သည္းခံျခင္း (Tolerance)၊ ခြင့္လႊတ္ျခင္း
(Forgiveness) တို႔သည္ ျမင့္ျမတ္လွေပသည္။
လူ ့ဘဝသက္တမ္းသည္ တိုလြန္း၍ လူ႕ဘဝရခိုက္ ခြင့္လႊတ္ျခင္း
သည္းခံျခင္းကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး အတိုင္းအတာ တစ္ခုထိေတာ့ထားရွိသင့္ပါသည္။ တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး
နားလည္မႈလြဲျခင္းသည္ ေဒါသမီးကို ပိုမိုေတာက္ေလာင္၍ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ က်ဴးလြန္ျခင္းပါ ျဖစ္ပြားေၾကာင္း
သတိျပဳမိပါသည္။
တစ္စံုတစ္ေယာက္က
သူေျပာမိ ျပဳမိတဲ့ မွားယြင္းမႈ အရာအတြက္မိမိကို ေတာင္းပန္တဲ့အခါ သေဘာထား ႀကီးမားစြာနဲ႔ ၿပီးခဲ့တာေတြ
ၿပီးပါေစ (Let by gones, be by gones) သေဘာမ်ိဳးနဲ႔ ခြင့္လႊတ္
ေက်ေအးတတ္ဖို႔လိုပါသည္။ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး look on the bright side အေကာင္းျမင္တတ္ရပါမည္။
ေက်ေအးတတ္ဖို႔လိုပါသည္။ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး look on the bright side အေကာင္းျမင္တတ္ရပါမည္။
သို႔ရာတြင္ မည္သည့္ေနရာအေျခအေနတြင္ ျဖစ္ေစ ႏူးညံ့ျခင္းသည္
ေကာင္းေသာ္လည္းပဲ ေပ်ာ့ညံ့ျခင္း
သည္ မေကာင္းပါ။ ထက္ျမက္ျခင္းသည္
ေကာင္းေသာ္လည္း ႐ိုင္းစိုင္းျခင္းသည္ မေကာင္းပါ။ သည္းခံျခင္း
သည္ ေကာင္းေသာ္လည္း ထပ္တလဲလဲ အႏိုင္က်င့္ ေစာ္ကားျခင္းမ်ားကို ေခါင္းငုပ္ခံ ဒူးေထာက္အ႐ႈံးေပး
ေနျခင္းသည္ မေကာင္းပါ။
သည္ ေကာင္းေသာ္လည္း ထပ္တလဲလဲ အႏိုင္က်င့္ ေစာ္ကားျခင္းမ်ားကို ေခါင္းငုပ္ခံ ဒူးေထာက္အ႐ႈံးေပး
ေနျခင္းသည္ မေကာင္းပါ။
ထို႔ေၾကာင့္ သည္းခံျခင္း၊ သေဘာေကာင္းျခင္းကို အခြင့္ေကာင္းယူကာ
ထပ္ကာထပ္ကာ ေစာ္ကားျခင္း
ကို ေစာ္ကားသူက ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါသည္။ အခြင့္ေရးတစ္ရပ္အေနနဲ႔ ထပ္တလဲလဲ မေစာ္ကားသင့္ပါ။ သည္းခံျခင္း၊ ခြင့္လႊတ္ျခင္းသည္ ေနရာတိုင္း
ရာခိုင္ႏႈန္းျပည့္ ေအာင္ႏိုင္သည္ဟု မဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း ရာခိုင္ႏႈန္းျပည့္နီးပါး ေအာင္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ယံုၾကည္မိပါသည္။
သဗၺပါပႆ အကရဏံ၊
ကုသလႆ ဥပသမၸဒါ။
သစိတၱ ပရိေယာဒပနံ၊
ဧတံ ဗုဒၶါန သာသနံ။ ... တဲ့"
"အဲဒီမွာ ဗုဒၶါန သာသနံ-ဆုိတာ ဗုဒၶသာသနာ-ဆုိတာပါပဲ၊ အဲဒီပါဠိကို ျမန္မာမျပန္ဘဲ ရွစ္လံုးဘြဲ႔နဲ႔ ျပန္ၾကည့္ရေအာင္ပါ။"
အကုသိုလ္စု၊ မျပဳေရွာင္ခြာ၊
ကုသုိလ္အမ်ား၊ ႀကိဳးစားစံုစြာ၊
မိမိစိတ္ရင္း၊ ပြတ္ဝင္းျဖဴငွာ၊
ဤသံုးပါး၊ ဘုရား သာသနာ။ ... တဲ့"
"ဘုရား သာသနာဆုိတာ ဗုဒၶသာသနာ၊ ဗုဒၶ အဆံုးအမကို ေခၚတယ္။ ပြင့္ၿပီးသမ်ွေသာ ဗုဒၶတုိင္းရဲ႕အဆံုးအမကို ေခၚပါတယ္။ အဲဒီအဆံုးအမကို ျမန္မာစကားေျပနဲ႔ ေျပာရရင္ -
(၁) အကုသုိလ္မွန္သမွ် ဘာမွ မလုပ္နဲ႔၊ To abstain from all evil
(၂) ကုသိုလ္ကို စံုေအာင္လုပ္၊ To do good
(၃) မိမိစိတ္ကို ျဖဴစင္ေအာင္ထား။ To purify the mind... တဲ့ "
"အဲဒီအဆံုးအမ သံုးမ်ဳိးကို အက်ယ္ခ်ဲ႔ရင္ နိကာယ္ငါးရပ္ ပိဋကတ္သံုးပံု ျဖစ္လာပါတယ္။ အဲဒီအဆံုးအမ တစ္နည္းေျပာရရင္ 'ဓမၼဝိနယ'လုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္၊ ဓမၼဝိနယနဲ႔ သာသနသည္ သေဘာခ်င္းတူပါတယ္။ သာသနကို တရားကိုယ္အခ်ဳပ္ေကာက္ရင္- မဂ္ေလးတန္၊ ဖုိလ္ေလးတန္၊ နိဗၺာန္ပရိယတ္ကို ေကာက္ရသလုိ ဓမၼဝိနယ-အရလည္း အဲဒီတရားေတြပဲ ေကာက္ရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဘုန္းႀကီးက ဗုဒၶသာသနာ၊ ဗုဒၶဝါဒလုိ႔ ေခၚတာပဲ ႀကိဳက္ပါတယ္။"
သူတို႔ နားလည္သလုိ သူတို႔ ဘာသာမ်ားနဲ႔ တန္းတူထားၿပီး သူတို႔အေခၚအတိုင္း ေခၚေဝၚရာမွ 'ဗုဒၶဘာသာ' ဆိုတဲ့ အေခၚ ျဖစ္လာတာပါ၊ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ဂ်ပ္ဆင္အဘိဓာန္ မွ ဘာသာျပန္ဆုိခ်က္ကို နားေယာင္ၿပီး ေခၚရာမွ ဗုဒၶဘာသာ ဆုိတဲ့ အသံုးအႏႈန္း ေပၚေပါက္လာပါတယ္။"
"ဘာသာဆုိတာ တစ္ဆူတည္းေသာ ဘုရား Creator and God ကို ကိုးကြယ္တဲ့ ယံုၾကည္တဲ့ ဘာသာကို ေခၚပါတယ္။ ဗုဒၶဝါဒ ဗုဒၶသာသနာက ဒီလုိ မဟုတ္ပါ၊ ဂဂၤါ ဝါဠဳ သဲစု မက ပြင့္ေတာ္မူတဲ့ ဗုဒၶ ဘုရားမ်ားကို ယံုၾကည္တဲ့ ဝါဒပါ။ တစ္ဆူတည္းေသာဘုရားကို ကိုးကြယ္တဲ့ Religion ဘာသာမဟုတ္ျခင္းေၾကာင့္ ဗုဒၶဝါဒကို ဗုဒၶဘာသာ-လုိ႔ မေခၚသင့္ပါ။ ဗုဒၶဝါဒ၊ ဗုဒၶသာသနာလုိ႔သာ ေခၚသင့္ပါတယ္။"
" Religion ဘာသာေရးဆိုတာ ထာဝရဘုရား God နဲ႔ ျပန္လည္ပူးေပါင္းရန္ တဲ့နည္းလမ္းကို ေခၚပါတယ္။ ဘာသာေရးဆိုတာ ႐ိုေသကိုင္း႐ႈိင္းမႈ (သို႔) ထာဝရ ဘုရားသခင္အား ဂုဏ္ျပဳခ်ီးက်ဳးမႈကို ေခၚပါတယ္၊ ဗုဒၶဝါဒသည္ အဲဒီလုိ မဟုတ္ပါ၊ ဗုဒၶသာသနာ ဝါဒ ဟာ ထာဝရ ဘုရား God နဲ႔ ျပန္လည္ပူးေပါင္းရန္ နည္းလမ္း မဟုတ္ပါ"
ဗုဒၶဝါဒက ထာဝရဘုရား၊ အတၱဝိညာဏ္၊ ေကာင္းကင္ဘံု ဆုေတာင္းမႈကို လက္မခံလုိ႔ 'ဗုဒၶရဲ႔ အဆံုးအမ' ကို ဗုဒၶဘာသာ-လုိ႔ မေခၚသင့္ပါေနာ္"
" ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ ဗုဒၶ ကို ကုိးကြယ္တာက ဗုဒၶရဲ႔ ဂုဏ္ေတာ္ေတြကို ယံုၾကည္ကိုးကြယ္တာပါ၊ ဗုဒၶ ဘုရားရွင္ကို ကယ္တင္ရွင္အေနမ်ဳိးနဲ႔ ယံုၾကည္တာ မဟုတ္ပါ၊ ကိုးကြယ္တာ မဟုတ္ပါ။ religion မဟုတ္ပါ…..ဗုဒၶက်င့္သလုိ က်င့္က ဗုဒၶျဖစ္ႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ထားခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶဝါဒ၊ ဗုဒၶသာသနာက ဆုေတာင္းသက္သက္ ဝါဒမဟုတ္ပါ၊ ဆုေတာင္း ဘာသာ မဟုတ္ပါ။ ဆုေတာင္းသက္သက္ဆုိရင္ Religion ဘာသာေရးလုိ႔ ေခၚရပါတယ္။ ဒါျဖင့္ ဗုဒၶဝါဒ ဗုဒၶသာသနာမွာ ဆုေတာင္းမႈ မရိွဘူးလား-ဆိုေတာ့ ရိွပါတယ္။ ဗုဒၶဝါဒရဲ႔ ဆုေတာင္းမႈက ကိုယ္ျပဳထားတဲ့ ကုသုိလ္ကံရဲ႔ အက်ဳိးကို ေတာင္းယူတာပါ၊ ဘာမွမလုပ္ဘဲနဲ႔ ေတာင္းတာမဟုတ္ပါ၊ ယခုအခါမွာ ဗုဒၶဝါဒ၊ ဗုဒၶသာသနာဟာ ဘာသာေရးဆန္ေနၿပီေနာ္၊ သတိထားပါ။"
"ဗုဒၶဝါဒဟာ ပစၥဳပၸန္ကံ ပစၥဳပၸန္ အေၾကာင္းအက်ဳိးတရားေတြကို ဦးစားေပးတဲ့ ဝါဒပါ။ ဗုဒၶဟာ ကိုယ္တုိင္ဓမၼကို ရွာေဖြၿပီး ကိုယ္တိုင္ ဗုဒၶျဖစ္မွ ဗုဒၶအျဖစ္ ေရာက္ပံု လမ္းစဥ္ က်င့္စဥ္ေတြပဲ ေဟာခဲ့ပါတယ္၊ ဆုေတာင္းဖုိ႔ မေဟာခဲ့ပါ။ အဲဒီအဆံုးအမ လမ္းစဥ္ေတြ မိမိတုိ႔ ကိုယ္ကို မိမိတို႔ အားကိုးၿပီး အဆင့္ဆင့္ေသာ ဝီရိယနဲ႔ အားထုတ္က်င့္ႀကံဖုိ႔သာ ေဟာခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶဝါဒ၊ ဗုဒၶသာသနာမွာ ေမ့ေလ်ာ့ ေပါ့တန္ေနလုိ႔ မရပါ၊ သတိတရား လက္ကိုင္ထားၿပီး ႀကိဳးစား အားထုတ္ယူမွ ကိုယ္လုိရာ ရႏိုင္ပါတယ္။ ဗုဒၶသာသနာက ကိုယ္အက်ဳိးကိုယ္စံ၊ ကိုယ့္အျပစ္ ကိုယ္ခံပါ၊ ဗုဒၶက အက်ဳိးကိုလည္း မေပးပါ၊ အျပစ္ကိုလည္း မေပးပါ၊ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶကို မေၾကာက္ရပါ။ ၿပီးေတာ့ ဗုဒၶသာသနာမွာ ဗုဒၶကို နည္းေပးလမ္းညႊန္အျဖစ္နဲ႔ အားထားယံုၾကည္တဲ့ သေဘာမ်ဳိးပါ၊ မိမိကုိယ္ကို လံုးဝပံုအပ္ၿပီးအားကိုးတဲ့ သေဘာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူးေနာ္"
"ဗုဒၶသာသနာမွာ ဗုဒၶအတြက္ ဘာမွလုပ္ေပးစရာ မလုိပါ၊ Religion ဘာသာေရးမွာ ဘာသာဘုရားအတြက္ လုပ္ေပးရပါတယ္။ ဗုဒၶသာသနာမွာ ဗုဒၶက လမ္းညႊန္တဲ့ ကိစၥပါ၊ ဗုဒၶသာသနာဝင္ေတြက လုိက္နာက်င့္ႀကံရသူေတြပါ။ ဗုဒၶဝါဒ၊ ဗုဒၶသာသနာမွာ ကိုယ့္အတြက္ ကိုယ္က်င့္တာသည္ပင္လွ်င္ ဗုဒၶကို အျမတ္ဆံုး ပူေဇာ္ျခင္းျဖင့္ ပူေဇာ္တယ္လုိ႔ ေခၚပါတယ္။"
"ဗုဒၶဝါဒက အတၱဟိတ = ကိုယ္က်ဳိးက်င့္သက္သက္နဲ႔ ပရဟိတ = သူတစ္ပါးအက်ဳိးသက္သက္က်င့္တဲ႔ဝါဒႏွစ္ခုရဲ႔ အလယ္က သြားတဲ့ အလယ္အလတ္ လမ္းစဥ္ဝါဒပါ၊ သာသနာပါ၊ religion (ခ) ဘာသာ မဟုတ္ပါ။ "
သာသနာ ဟူေသာ ေဝါဟာရသည္ ဗုဒၶဘာသာ၏ ကိုယ္ပိုင္
စကားလံုးသီးသန္႔ျဖစ္၏။
သာသနာ ဟူေသာ ေဝါဟာရသည္ ဗုဒၶသာသနာ၏ ကိုယ္ပိုင္သီးသန္႔
စည္းကမ္း သက္မွတ္ခ်က္ႏွင့္အညီ အသံုးျပဳေသာ စကားလံုးျဖစ္ေသာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္ေသာ အျခားဘာသာမ်ားက
သူတို႔၏ စာေပက်မ္းကန္မ်ားတြင္ သာသနာဟူေသာ ေဝါဟာရကို မၾကာခဏ သံုးစြဲေလ့ရွိသည္ကို သတိျပဳမိသည္။
ထိုသို႔ မွားယြင္းစြာ သံုးစြဲေသာေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာတြင္သာမက ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္ေသာ အဆိုပါ
အျခားဘာသာမ်ားအတြက္ပါ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ နစ္နာမႈ ရွိေစပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ သာသနာ ဟု
သံုးသည္ႏွင့္ သူတို႔၏ ကိုယ္စီအဆံုးအမမ်ားသည္ ဗုဒၶ၏ အမိုးအကာေအာက္သို႔ ခိုလံုဝင္ေရာက္သလို
ျဖစ္ေစပါသည္။
ဗုဒၶဘာသာအေနနဲ႔လည္း religion (ခ) ဘာသာ မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ သာသနာဟူေသာ စကားလံုးေဝါဟာရကို ဘာသာျခားမ်ား သံုးစြဲသည္ကို ႏွစ္သက္မႈ
ဗုဒၶဘာသာအေနနဲ႔လည္း religion (ခ) ဘာသာ မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ သာသနာဟူေသာ စကားလံုးေဝါဟာရကို ဘာသာျခားမ်ား သံုးစြဲသည္ကို ႏွစ္သက္မႈ
ရွိသည္မဟုတ္မွာ ေသခ်ာလွပါသည္။ religion ဆိုသည္မွာ
ဖန္ဆင္းရွင္ God ရွိရပါမည္။ ထို God ၏ ေကာင္းက်ိဳး၊ ဆိုးက်ိဳးဟူသမ်ွသည္ ထို God ကသာ
လုပ္သည္ဟု ယံုၾကည္ရမည္။ God အလိုအက် မလုပ္လ်ွင္ punishment အျပစ္ေပးျခင္း ခံရမည္။ God
အလိုအက်လုပ္ေသာသူသာလ်ွင္ salvation/save ကယ္တင္ျခင္း ခံရမည္ဟု ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာသည္
ဤသို႔မဟုတ္။ ဗုဒၶသာသနာတြင္ ဖန္ဆင္းရွင္ God/creator မရွိပါ။ မယံုၾကည္ပါ။ ေကာင္းက်ိဳး၊
ဆိုးက်ိဳးဟူသမ်ွသည္ မိမိ၏ အတိတ္ႏွင့္ ပစၥဳပန္ေၾကာင့္သာျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္သည္။ မိမိမေကာင္းတာလုပ္ရင္
မေကာင္းတာျဖစ္မည္။ မိမိေကာင္းတာလုပ္ရင္ ေကာင္းတာျဖစ္သည္။ လူသားအားလံုး ဗုဒၶဘုရားလို
က်င့္ႀကံလ်ွင္ အားလံုးဘုရားျဖစ္ခြင့္ရွိသည္။ မိမိဘဝအတြက္ ဖန္ဆင္းရွင္မွာ မိမိသာလွ်င္
ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာသည္ ယံုၾကည္ျခင္း ဘာသာမဟုတ္။ ယံုၾကည္မႈ၊ အသိဉာဏ္ႏွင့္ က်င့္စဥ္ ပူးေပါင္းထားေသာ
သာသနာျဖစ္သည္။
အမွန္စင္စစ္ ဗုဒၶသာသနာကို ဗုဒၶဘာသာလို႔ ေခၚဆိုေနျခင္းသည္ပင္လွ်င္ မွားသည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဗုဒၶသာသနာ (သို႔) ဗုဒၶဝါဒ လို႔ ေခၚမွာသာလွ်င္ မွန္ကန္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဓမၼဒူတ အရွင္ပညာေဇာတ က
မိန္႔ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
"ဘုန္းႀကီးတို႔ ပိဋကတ္ေတာ္မွာ ဗုဒၶဘာသာလုိ႔
တြဲေခၚတဲ့စကားလုံး တစ္လံုးမွ မရိွပါ၊ ဗုဒၶသာသနာလုိ႔ တြဲေခၚတဲ့ စကားလံုးေတြေတာ့အမ်ားႀကီး
ရိွတယ္။ 'ဗုဒၶသာသန' (Buddha sasana) ကို ျမန္မာလုိျပန္ရင္
'ဗုဒၶရဲ႕အဆံုးအမ' (Teachings of Buddha) လုိ႔ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုပါတယ္။
ဘုရားရဲ႔ အဆံုးအမလုိ႔ ျပန္ရင္ ဗုဒၶသာသနာမွာ မပါဝင္တဲ့ ဘာသာျခားေတြရဲ႕ ဘုရားေတြနဲ႔
ေရာေႏွာသြားမွာ စိုးလုိ႔ပါ။ အဲဒီ ဗုဒၶ က ဘယ္လုိသာသန အဆံုးအမေတြ
ေပးခဲ့လဲေမးရင္ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေျပာျပပါလား ေမးရင္ ပါဠိဟာ အခ်ဳပ္ပါပဲ။
သဗၺပါပႆ အကရဏံ၊
ကုသလႆ ဥပသမၸဒါ။
သစိတၱ ပရိေယာဒပနံ၊
ဧတံ ဗုဒၶါန သာသနံ။ ... တဲ့"
"အဲဒီမွာ ဗုဒၶါန သာသနံ-ဆုိတာ ဗုဒၶသာသနာ-ဆုိတာပါပဲ၊ အဲဒီပါဠိကို ျမန္မာမျပန္ဘဲ ရွစ္လံုးဘြဲ႔နဲ႔ ျပန္ၾကည့္ရေအာင္ပါ။"
အကုသိုလ္စု၊ မျပဳေရွာင္ခြာ၊
ကုသုိလ္အမ်ား၊ ႀကိဳးစားစံုစြာ၊
မိမိစိတ္ရင္း၊ ပြတ္ဝင္းျဖဴငွာ၊
ဤသံုးပါး၊ ဘုရား သာသနာ။ ... တဲ့"
"ဘုရား သာသနာဆုိတာ ဗုဒၶသာသနာ၊ ဗုဒၶ အဆံုးအမကို ေခၚတယ္။ ပြင့္ၿပီးသမ်ွေသာ ဗုဒၶတုိင္းရဲ႕အဆံုးအမကို ေခၚပါတယ္။ အဲဒီအဆံုးအမကို ျမန္မာစကားေျပနဲ႔ ေျပာရရင္ -
(၁) အကုသုိလ္မွန္သမွ် ဘာမွ မလုပ္နဲ႔၊ To abstain from all evil
(၂) ကုသိုလ္ကို စံုေအာင္လုပ္၊ To do good
(၃) မိမိစိတ္ကို ျဖဴစင္ေအာင္ထား။ To purify the mind... တဲ့ "
"အဲဒီအဆံုးအမ သံုးမ်ဳိးကို အက်ယ္ခ်ဲ႔ရင္ နိကာယ္ငါးရပ္ ပိဋကတ္သံုးပံု ျဖစ္လာပါတယ္။ အဲဒီအဆံုးအမ တစ္နည္းေျပာရရင္ 'ဓမၼဝိနယ'လုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္၊ ဓမၼဝိနယနဲ႔ သာသနသည္ သေဘာခ်င္းတူပါတယ္။ သာသနကို တရားကိုယ္အခ်ဳပ္ေကာက္ရင္- မဂ္ေလးတန္၊ ဖုိလ္ေလးတန္၊ နိဗၺာန္ပရိယတ္ကို ေကာက္ရသလုိ ဓမၼဝိနယ-အရလည္း အဲဒီတရားေတြပဲ ေကာက္ရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဘုန္းႀကီးက ဗုဒၶသာသနာ၊ ဗုဒၶဝါဒလုိ႔ ေခၚတာပဲ ႀကိဳက္ပါတယ္။"
သူတို႔ နားလည္သလုိ သူတို႔ ဘာသာမ်ားနဲ႔ တန္းတူထားၿပီး သူတို႔အေခၚအတိုင္း ေခၚေဝၚရာမွ 'ဗုဒၶဘာသာ' ဆိုတဲ့ အေခၚ ျဖစ္လာတာပါ၊ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ဂ်ပ္ဆင္အဘိဓာန္ မွ ဘာသာျပန္ဆုိခ်က္ကို နားေယာင္ၿပီး ေခၚရာမွ ဗုဒၶဘာသာ ဆုိတဲ့ အသံုးအႏႈန္း ေပၚေပါက္လာပါတယ္။"
"ဘာသာဆုိတာ တစ္ဆူတည္းေသာ ဘုရား Creator and God ကို ကိုးကြယ္တဲ့ ယံုၾကည္တဲ့ ဘာသာကို ေခၚပါတယ္။ ဗုဒၶဝါဒ ဗုဒၶသာသနာက ဒီလုိ မဟုတ္ပါ၊ ဂဂၤါ ဝါဠဳ သဲစု မက ပြင့္ေတာ္မူတဲ့ ဗုဒၶ ဘုရားမ်ားကို ယံုၾကည္တဲ့ ဝါဒပါ။ တစ္ဆူတည္းေသာဘုရားကို ကိုးကြယ္တဲ့ Religion ဘာသာမဟုတ္ျခင္းေၾကာင့္ ဗုဒၶဝါဒကို ဗုဒၶဘာသာ-လုိ႔ မေခၚသင့္ပါ။ ဗုဒၶဝါဒ၊ ဗုဒၶသာသနာလုိ႔သာ ေခၚသင့္ပါတယ္။"
" Religion ဘာသာေရးဆိုတာ ထာဝရဘုရား God နဲ႔ ျပန္လည္ပူးေပါင္းရန္ တဲ့နည္းလမ္းကို ေခၚပါတယ္။ ဘာသာေရးဆိုတာ ႐ိုေသကိုင္း႐ႈိင္းမႈ (သို႔) ထာဝရ ဘုရားသခင္အား ဂုဏ္ျပဳခ်ီးက်ဳးမႈကို ေခၚပါတယ္၊ ဗုဒၶဝါဒသည္ အဲဒီလုိ မဟုတ္ပါ၊ ဗုဒၶသာသနာ ဝါဒ ဟာ ထာဝရ ဘုရား God နဲ႔ ျပန္လည္ပူးေပါင္းရန္ နည္းလမ္း မဟုတ္ပါ"
ဗုဒၶဝါဒက ထာဝရဘုရား၊ အတၱဝိညာဏ္၊ ေကာင္းကင္ဘံု ဆုေတာင္းမႈကို လက္မခံလုိ႔ 'ဗုဒၶရဲ႔ အဆံုးအမ' ကို ဗုဒၶဘာသာ-လုိ႔ မေခၚသင့္ပါေနာ္"
" ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ ဗုဒၶ ကို ကုိးကြယ္တာက ဗုဒၶရဲ႔ ဂုဏ္ေတာ္ေတြကို ယံုၾကည္ကိုးကြယ္တာပါ၊ ဗုဒၶ ဘုရားရွင္ကို ကယ္တင္ရွင္အေနမ်ဳိးနဲ႔ ယံုၾကည္တာ မဟုတ္ပါ၊ ကိုးကြယ္တာ မဟုတ္ပါ။ religion မဟုတ္ပါ…..ဗုဒၶက်င့္သလုိ က်င့္က ဗုဒၶျဖစ္ႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြ ထားခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶဝါဒ၊ ဗုဒၶသာသနာက ဆုေတာင္းသက္သက္ ဝါဒမဟုတ္ပါ၊ ဆုေတာင္း ဘာသာ မဟုတ္ပါ။ ဆုေတာင္းသက္သက္ဆုိရင္ Religion ဘာသာေရးလုိ႔ ေခၚရပါတယ္။ ဒါျဖင့္ ဗုဒၶဝါဒ ဗုဒၶသာသနာမွာ ဆုေတာင္းမႈ မရိွဘူးလား-ဆိုေတာ့ ရိွပါတယ္။ ဗုဒၶဝါဒရဲ႔ ဆုေတာင္းမႈက ကိုယ္ျပဳထားတဲ့ ကုသုိလ္ကံရဲ႔ အက်ဳိးကို ေတာင္းယူတာပါ၊ ဘာမွမလုပ္ဘဲနဲ႔ ေတာင္းတာမဟုတ္ပါ၊ ယခုအခါမွာ ဗုဒၶဝါဒ၊ ဗုဒၶသာသနာဟာ ဘာသာေရးဆန္ေနၿပီေနာ္၊ သတိထားပါ။"
"ဗုဒၶဝါဒဟာ ပစၥဳပၸန္ကံ ပစၥဳပၸန္ အေၾကာင္းအက်ဳိးတရားေတြကို ဦးစားေပးတဲ့ ဝါဒပါ။ ဗုဒၶဟာ ကိုယ္တုိင္ဓမၼကို ရွာေဖြၿပီး ကိုယ္တိုင္ ဗုဒၶျဖစ္မွ ဗုဒၶအျဖစ္ ေရာက္ပံု လမ္းစဥ္ က်င့္စဥ္ေတြပဲ ေဟာခဲ့ပါတယ္၊ ဆုေတာင္းဖုိ႔ မေဟာခဲ့ပါ။ အဲဒီအဆံုးအမ လမ္းစဥ္ေတြ မိမိတုိ႔ ကိုယ္ကို မိမိတို႔ အားကိုးၿပီး အဆင့္ဆင့္ေသာ ဝီရိယနဲ႔ အားထုတ္က်င့္ႀကံဖုိ႔သာ ေဟာခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶဝါဒ၊ ဗုဒၶသာသနာမွာ ေမ့ေလ်ာ့ ေပါ့တန္ေနလုိ႔ မရပါ၊ သတိတရား လက္ကိုင္ထားၿပီး ႀကိဳးစား အားထုတ္ယူမွ ကိုယ္လုိရာ ရႏိုင္ပါတယ္။ ဗုဒၶသာသနာက ကိုယ္အက်ဳိးကိုယ္စံ၊ ကိုယ့္အျပစ္ ကိုယ္ခံပါ၊ ဗုဒၶက အက်ဳိးကိုလည္း မေပးပါ၊ အျပစ္ကိုလည္း မေပးပါ၊ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶကို မေၾကာက္ရပါ။ ၿပီးေတာ့ ဗုဒၶသာသနာမွာ ဗုဒၶကို နည္းေပးလမ္းညႊန္အျဖစ္နဲ႔ အားထားယံုၾကည္တဲ့ သေဘာမ်ဳိးပါ၊ မိမိကုိယ္ကို လံုးဝပံုအပ္ၿပီးအားကိုးတဲ့ သေဘာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူးေနာ္"
"ဗုဒၶသာသနာမွာ ဗုဒၶအတြက္ ဘာမွလုပ္ေပးစရာ မလုိပါ၊ Religion ဘာသာေရးမွာ ဘာသာဘုရားအတြက္ လုပ္ေပးရပါတယ္။ ဗုဒၶသာသနာမွာ ဗုဒၶက လမ္းညႊန္တဲ့ ကိစၥပါ၊ ဗုဒၶသာသနာဝင္ေတြက လုိက္နာက်င့္ႀကံရသူေတြပါ။ ဗုဒၶဝါဒ၊ ဗုဒၶသာသနာမွာ ကိုယ့္အတြက္ ကိုယ္က်င့္တာသည္ပင္လွ်င္ ဗုဒၶကို အျမတ္ဆံုး ပူေဇာ္ျခင္းျဖင့္ ပူေဇာ္တယ္လုိ႔ ေခၚပါတယ္။"
"ဗုဒၶဝါဒက အတၱဟိတ = ကိုယ္က်ဳိးက်င့္သက္သက္နဲ႔ ပရဟိတ = သူတစ္ပါးအက်ဳိးသက္သက္က်င့္တဲ႔ဝါဒႏွစ္ခုရဲ႔ အလယ္က သြားတဲ့ အလယ္အလတ္ လမ္းစဥ္ဝါဒပါ၊ သာသနာပါ၊ religion (ခ) ဘာသာ မဟုတ္ပါ။ "
ကမၻာ့ ဒီမိုကေရစီ ပထမ အစ၊
ဗုဒၶဘုရား က
ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရား ၏ တရားေတာ္မ်ားသည္ လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္ေပါင္း
၂၆၀ဝ ကပင္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆို
ေဝဖန္ဆန္းစစ္ခြင့္ ရွိေသာေျကာင့္ ဒီမိုကေရစီပထမအစ၊ ဗုဒၶက ဟု ဆိုအပ္လွေပသည္။ ဒီမိုကေရစီ ဟု ဆိုရေလာက္ေအာင္ပင္ ဒီမိုကေရစီစံနႈန္းအနွစ္သာရကိုညႊန္ျပေသာ လမ္းညႊန္ေတာ္မူခ်က္တစ္ရပ္ကို ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္ေပါင္း(၂၆၀ဝ)ေက်ာ္ကတည္းက လမ္းညႊန္ေတာ္မူခဲ့ေပသည္။ ဒီမိုကေရစီ၏အစ၊ ပထမ ဟု အမ်ားက သက္မွတ္ထားေသာ ဂရိ နိုင္ငံ တြင္ထိုစဥ္က ဒီမိုကေရစီ မေပၚထြန္းေသးပါ၊
ေဝဖန္ဆန္းစစ္ခြင့္ ရွိေသာေျကာင့္ ဒီမိုကေရစီပထမအစ၊ ဗုဒၶက ဟု ဆိုအပ္လွေပသည္။ ဒီမိုကေရစီ ဟု ဆိုရေလာက္ေအာင္ပင္ ဒီမိုကေရစီစံနႈန္းအနွစ္သာရကိုညႊန္ျပေသာ လမ္းညႊန္ေတာ္မူခ်က္တစ္ရပ္ကို ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္ေပါင္း(၂၆၀ဝ)ေက်ာ္ကတည္းက လမ္းညႊန္ေတာ္မူခဲ့ေပသည္။ ဒီမိုကေရစီ၏အစ၊ ပထမ ဟု အမ်ားက သက္မွတ္ထားေသာ ဂရိ နိုင္ငံ တြင္ထိုစဥ္က ဒီမိုကေရစီ မေပၚထြန္းေသးပါ၊
ဆရာႀကီး ဆိုကေရးတီး (ဘီစီ ၄၆၉-၃၉၉)၊ မဟာအလက္ဇႏၵား
(ဘီစီ ၃၅၆-ဘီစီ၃၂၃)၊ ပေလတို (ဘီစီ ၄၂၈-၃၄၈) နွင့္ ဆရာႀကီး အရစၥတိုတယ္
(ဘီစီ ၃၈၄-၃၂၂) တို့ မေမြးေသးပါ။ ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရား သည္ က်င့္ႀကံအားထုတ္ ခဲ့သျဖင့္
ဘီစီ ၅၈၈ ခုတြင္ အျမင့္ျမတ္ဆံုးေသာ ျမတ္စြာဘုရား ျဖစ္ခ်ိန္တြင္
တရုတ္
အေတြးအေခၚပညာရွင္ ဒႆန ဆရာႀကီး ကြန္ျဖဴးရွပ္ (ဘီစီ ၅၅၁--၄၇၉) မေမြးေသးပါ။
အေတြးအေခၚပညာရွင္ ဒႆန ဆရာႀကီး ကြန္ျဖဴးရွပ္ (ဘီစီ ၅၅၁--၄၇၉) မေမြးေသးပါ။
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား နွင့္ ဗုဒၶဘာသာ သည္ ကမၻာ့ ဝိဇၨာပညာ နွင့္
သိပၸံပညာ(ARTS &
SCIENCE) တို႔၏
ေရွ ႔ ေဆာင္ ပထမ ဆရာ ျဖစ္ေပသည္။
ေရွ ႔ ေဆာင္ ပထမ ဆရာ ျဖစ္ေပသည္။
ဗုဒၶဘာသာတြင္အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကိုေလ့လာ က်င့္ႀကံရာ၌
နည္းစံနစ္က်သည္။ သိပၸံနည္းက်သည္။ ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ားသည္ အေျကာင္း အက်ိုး
ဆက္စပ္မႈရွိျခင္း၊ ယုတၱိနည္းက် လက္ေတြ႔က်ျခင္း၊ စနစ္တက် ဖြဲ႔စည္းမႈ ရွိျခင္း၊
မွန္သည္-မွားသည္၊ လုပ္သင့္သည္-မလုပ္သင့္သည္၊ အက်ိဳးရွိသည္-အက်ိဳးမဲ့သည္ တို႔ကို
မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္ (critical
analysis and scientific verification) ေဝဖန္စမ္းစစ္ခြင့္ရွိျခင္း၊ အခ်ိန္မေရြး၊ ေနရာမေရြး၊ လူမ်ိဳး ဘာသာမေရြး လက္ေတြ႔က်င့္ႀကံျပီး
ေအးခ်မ္းမႈကို ကိုယ္တိုင္သိရွိနိုင္ျခင္း၊ အၿမဲထာဝရ မွန္ကန္ျခင္း စေသာ
အရည္အခ်င္းမ်ားျပည့္စံုေသာေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာသည္ ဝိဇၨာပညာ၊ သိပၸံပညာကို ဦးေဆာင္သည့္-
အမွန္တရားနွင့္ လက္ေတြ႔သဘာဝက် သည့္ ဘာသာလည္း ျဖစ္သည္။
ဓမၼစၾကာတရားေတာ္ တြင္ အစြန္းနွစ္ပါးေရွာင္ျခင္း (avoiding the two extremes) - အစြန္းေရာက္မႈကို
ေရွာင္ျခင္း နွင့္ မဇၩိမ ပဋိပဒါ အလယ္အလတ္အမွန္လမ္းစဥ္ majjhima patipada (middle way and correct view of life) ကသာ မွန္ကန္ေၾကာင္း ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားကေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေပသည္။
ေရွာင္ျခင္း နွင့္ မဇၩိမ ပဋိပဒါ အလယ္အလတ္အမွန္လမ္းစဥ္ majjhima patipada (middle way and correct view of life) ကသာ မွန္ကန္ေၾကာင္း ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားကေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေပသည္။
ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ သည္ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား၏
အေၾကာင္း အက်ိဴ းသေဘာတရား လမ္းညႊန္တရားေတာ္ျဖစ္ပါ
သည္။ ရူပေဗဒ ပညာရွင္၊ သခၤ်ာ ပညာရွင္၊ နကၡတၱေဗဒ ပညာရွင္၊ အေတြးအေခၚ ပညာရွင္ ဆရာႀကီး နယူတန္၏ နိယာမ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားသည္ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရား၏ ကံကံ၏အက်ိဳး (cause and effect law) အဆံုးအမ အမွန္တရားေတာ္ ေနာက္ နွစ္ေပါင္း (၂၄ဝဝ) ေနာက္က်ျပီးမွ နယူတန္သည္ (cause and effect law) ကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္နိုင္ခဲ့သည္။
သည္။ ရူပေဗဒ ပညာရွင္၊ သခၤ်ာ ပညာရွင္၊ နကၡတၱေဗဒ ပညာရွင္၊ အေတြးအေခၚ ပညာရွင္ ဆရာႀကီး နယူတန္၏ နိယာမ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားသည္ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရား၏ ကံကံ၏အက်ိဳး (cause and effect law) အဆံုးအမ အမွန္တရားေတာ္ ေနာက္ နွစ္ေပါင္း (၂၄ဝဝ) ေနာက္က်ျပီးမွ နယူတန္သည္ (cause and effect law) ကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္နိုင္ခဲ့သည္။
ဆရာႀကီး အဲလ္ဘတ္ အိုင္းစတိုင္း ၏ ရီေလတီဗတီ သီအိုရီ
(Relativity Theory) နိယာမ
ေတြ ႔ရွိခ်က္မ်ား
သည္ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရား၏ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ အေျကာင္းအက်ိုးသေဘာတရားမ်ား၊ ေဟတုပစၥေယာ- အာရမၼဏပစၥေယာ- အဓိပတိပစၥေယာ- အနႏၱရပစၥေယာ- သမနႏၱရပစၥေယာ- သဟဇာတပစၥေယာ- အညမညပစၥေယာ .......စေသာ ပ႒ာန္း ၂၄-က်မ္း နွင့္ ကံ- ကံ၏အက်ိုး cause and effect law အဆံုးအမ အမွန္တရားေတာ္ ၏ ေနာက္ နွစ္ေပါင္း (၂၄ဝဝ) ေနာက္က်ျပီးမွ အိုင္းစတိုင္း သည္ (၂၄ ပစၥည္း ပ႒ာန္း (ပ႒ာန္း)) ၏ အေျခခံ Theory of relativity and E = mc² ကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္နိုင္ခဲ့သည္။
သည္ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရား၏ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ အေျကာင္းအက်ိုးသေဘာတရားမ်ား၊ ေဟတုပစၥေယာ- အာရမၼဏပစၥေယာ- အဓိပတိပစၥေယာ- အနႏၱရပစၥေယာ- သမနႏၱရပစၥေယာ- သဟဇာတပစၥေယာ- အညမညပစၥေယာ .......စေသာ ပ႒ာန္း ၂၄-က်မ္း နွင့္ ကံ- ကံ၏အက်ိုး cause and effect law အဆံုးအမ အမွန္တရားေတာ္ ၏ ေနာက္ နွစ္ေပါင္း (၂၄ဝဝ) ေနာက္က်ျပီးမွ အိုင္းစတိုင္း သည္ (၂၄ ပစၥည္း ပ႒ာန္း (ပ႒ာန္း)) ၏ အေျခခံ Theory of relativity and E = mc² ကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္နိုင္ခဲ့သည္။
ရတနသုတ္ေတာ္ အရ ဗုဒၶ အလုိေတာ္က် က်င့္စဥ္
သုံးဆင့္ တြင္ ပထမက်င့္စဥ္ အဆင့္မွာ ေလာက အတြက္ျဖစ္၏။ ဒုတိယအဆင့္ အေနျဖင့္ မိမိ၏ ႏုိင္ငံႏွင့္ အမ်ိဳးသားမ်ား အတြက္ျဖစ္၏။ တတိယအဆင့္ အေနျဖင့္ မိမိအတြက္ႏွင့္ မိမိ၏ မိသားစု အတြက္ျဖစ္၏။ မိမိ အတြက္ ႏွင ့္မိသားစု အတြက္ဆုိေသာ္လည္း
မိမိအတြက္ႏွင့္မိသားစုအတြက္သီးျခားမဟုတ္။ ေလာကႏွင့္လည္း စပ္၏။ မိမိ၏ ႏုိင္ငံ၊
မိမိ၏ အမ်ိဳးသားမ်ား
ႏွင့္လည္း စပ္၏။ မိမိ အားေကာင္းလွ်င္ အားေကာင္းသည္ႏွင့္အမွ် ေလာကအတြက္လည္း ပုိ၍ေဆာင္ရြက္
ႏိုင္၏။ မိမိ၏ ႏိုင္ငံ ႏွင့္ မိမိ၏ အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္လည္း ပုိ၍ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္၏။
ႏွင့္လည္း စပ္၏။ မိမိ အားေကာင္းလွ်င္ အားေကာင္းသည္ႏွင့္အမွ် ေလာကအတြက္လည္း ပုိ၍ေဆာင္ရြက္
ႏိုင္၏။ မိမိ၏ ႏိုင္ငံ ႏွင့္ မိမိ၏ အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္လည္း ပုိ၍ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္၏။
ထုိအခါ လူသည္
လူအေနျဖင့္ မိမိ၏က်င့္စဥ္သုံးဆင့္ကုိ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ရတနသုတ္လာ ပန္းတုိင္
သေဘာအရ ေလာအက်ိဳးကုိ ပထမ ထားရာေရာက္၏ ။ မိမိ၏ ႏုိင္ငံ ႏွင့္ မိမိ ၏ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးကုိ ဒုတိယ ထားရာေရာက္၏။ မိမိ၏ အက်ိဳးကုိ ေနာက္ဆုံးထားရာေရာက္၏ ။ ဤသုိ ့ထားရာေရာက္ျခင္းမွာ ခံစားမႈ
ဆုိင္ရာအက်ိဳးအေနျဖင့္ ထားရာေရာက္ျခင္းျဖစ္၏ ။ မိဘဟူသည္ လုပ္ငန္း (အေၾကာင္းတရား) ႏွင့္
ပတ္သက္လာလွ်င္ မိမိကသာအနစ္နာခံၿပီး အက်ိဳးခံစားမႈႏွင့္ပတ္သက္လာလွ်င္ သားသမီးမ်ားကုိ ဦးစားေပးသည့္ သေဘာမ်ိဳးျဖစ္၏။
သေဘာအရ ေလာအက်ိဳးကုိ ပထမ ထားရာေရာက္၏ ။ မိမိ၏ ႏုိင္ငံ ႏွင့္ မိမိ ၏ အမ်ိဳးသား အက်ိဳးကုိ ဒုတိယ ထားရာေရာက္၏။ မိမိ၏ အက်ိဳးကုိ ေနာက္ဆုံးထားရာေရာက္၏ ။ ဤသုိ ့ထားရာေရာက္ျခင္းမွာ ခံစားမႈ
ဆုိင္ရာအက်ိဳးအေနျဖင့္ ထားရာေရာက္ျခင္းျဖစ္၏ ။ မိဘဟူသည္ လုပ္ငန္း (အေၾကာင္းတရား) ႏွင့္
ပတ္သက္လာလွ်င္ မိမိကသာအနစ္နာခံၿပီး အက်ိဳးခံစားမႈႏွင့္ပတ္သက္လာလွ်င္ သားသမီးမ်ားကုိ ဦးစားေပးသည့္ သေဘာမ်ိဳးျဖစ္၏။
တစ္နည္းဆုိရေသာ္ အနာခံစရာရွိပါက မိမိကုိ ပထမ ထား၏။ အသာစံ စရာရွိပါက
သားသမီးမ်ားကုိ ပထမ ထား၏။ ဤသုိ႔ က်င့္ေဆာင္ရန္ ဗုဒၶ က သြန္သင္ေတာ္မူျခင္းျဖစ္၏။
အသာစံျခင္း၊ အနာခံျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္
၍ ဗုဒၶ၏ ၀ါဒအတုိင္း လုိက္နာႏုိင္မည္ဆုိပါလွ်င္ ေလာကသည္ မည္မွ်ခ်မ္းသာ၍ မည္မွ် ၿငိမ္းခ်မ္းမည္ကုိ မွန္းဆ၍ ၾကည့္ႏုိင္ေပသည္။ အေကာင္းဆံုးမွာ မိဘႏွင့္ သားသမီး အျပန္အလွန္ ခ်စ္ခင္မႈ၊ နားလည္မႈ
ရွိရန္ပင္ ျဖစ္သည္။
၍ ဗုဒၶ၏ ၀ါဒအတုိင္း လုိက္နာႏုိင္မည္ဆုိပါလွ်င္ ေလာကသည္ မည္မွ်ခ်မ္းသာ၍ မည္မွ် ၿငိမ္းခ်မ္းမည္ကုိ မွန္းဆ၍ ၾကည့္ႏုိင္ေပသည္။ အေကာင္းဆံုးမွာ မိဘႏွင့္ သားသမီး အျပန္အလွန္ ခ်စ္ခင္မႈ၊ နားလည္မႈ
ရွိရန္ပင္ ျဖစ္သည္။
TAGS:
Myoma Myint Kywe, Myoma Myint Kywe articles 2014, Karate Myint, Buddhism, Buddha BC 623, Buddha articles 2014, Buddhism booksie, Booksie Myoma Myint Kywe,
Myoma Myint Kywe, Myoma Myint Kywe articles 2014, Karate Myint, Buddhism, Buddha BC 623, Buddha articles 2014, Buddhism booksie, Booksie Myoma Myint Kywe,
ၿမိဳ
႔မ-ျမင့္ၾကြယ္
Metta 2014, About Metta 2014, Metta articles 2014, Metta Is
Essential (Metta ist wichtig), มิวม่า มิตร จอย
เมตตา Burmese Buddhism 2014, Burmese Buddhism articles,
Theravada Buddhism articles, Theravada Buddhism 2014, Theravada monks 2014,
Metta in Theravada Buddhism, Buddha and Metta, Metta meditation 2014 article,
What is metta in Buddhism, what is Buddhism 2014, Myint Kywe, Myint Buddhism,
Myoma Myint Kywe 2014, Articles of Myoma Myint Kywe, Buddha was born in BC 623,
Buddhist philosophy 2014, Buddhism logic,
