Pages

ဗုဒၶဘာသာ နွင့္ သိပၸံနည္းက် ကရာေတး ၿမိဳ ႔မ ျမင့္ၾကြယ္ 首席先生 Myint Kywe , Myoma Myint Kywe



ဗုဒၶဘာသာ နွင့္ သိပၸံနည္းက် ကရာေတး  
                                                                                 

 Myint Kywe   先生
ဆိုရွိကိ ကရာေတးအသင္း နည္းျပခ်ဳပ္ 
ဦးျမင့္ၾကြယ္ ( ၿမိဳ ႔မ ျမင့္ၾကြယ္ )
組織空手クラブのチーフインストラクター
 首席先生   Soshiki Karate (松濤館 空手)
作家、歴史家,ビルマ(ミャンマー)


တစ္ခုတည္းေသာ သန္႔စင္မြန္ျမတ္ေသာ ဗုဒၶ ဓမၼ မူလရင္းျမစ္ ပိဋကတ္ သည္ ေထရ ဗုဒၶဘာသာ တြင္သာ ပါရွိသည္။ ေထရ ဗုဒၶဘာသာ  တြင္ လူသားအက်ိဳးျပဳ ဗုဒၶ၏ အဆံုးအမ တရားေတာ္ (Teachings of Buddha) မ်ား ပါဝင္သည္။ ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရားနွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ၏ ေမတၱာ-ဂရုဏာ (Loving-kindness) တရားေတာ္ နွင့္ သည္းခံျခင္း Tolerance သည္ ကမၻာေပၚတြင္အလြန္ေက်ာ္ျကားလွသည္။

ဝိနည္း+ သုတၱန္ + အဘိဓမၼာမ်ား မူရင္းအတိုင္းလိုက္နာက်င့္ျကံျပီး နဲနဲမွ မျပင္တာက ေထရဝါဒ ျဖစ္သည္။ 

မူရင္းမွ အယူအဆ တခ်ို့ နဲနဲ ျပင္သည္က မဟာယာန ဝါဒ ျဖစ္သည္။ 
ေထရ ဝါဒ က ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားမိန့္ျကားခ်မွတ္ခဲ့ေသာ မူရင္း ဝိနည္း+ သုတၱန+ အဘိဓမၼာမ်ား သိကၡာပုဒ္မ်ား တရားေတာ္မ်ားကို နဲနဲမွ မျပင္ျကပါ။ 

သို႔ရာတြင္ မဟာယန ဗုဒၶဘာသာ ႏွင့္ ဇင္ ဗုဒၶဘာသာ တို႔သည္လည္း သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔သူ လူသားအက်ိဳးျပဳ ဗုဒၶ၏ အဆံုးအမ တရားေတာ္ (Teachings of Buddha) မ်ား ပါဝင္သည္။

ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားမိန့္ျကားခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ေမတၱာဝါဒ ၊ အမွန္တရား နွင့္ လူသားအက်ိဳးျပဳ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဝါဒ သည္ အေက်ာ္ျကားဆံုး လူသိအမ်ားဆံုးျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာသည္ မဂ္ဖိုလ္ နိဗၺာန္အက်ိုး၊ တမလြန္အက်ိုးမ်ားသာမက မ်က္ေမွာက္ဘဝျကီးပြားေရးအတြက္ က်င့္ျကံရမည့္ ေအာင္ျမင္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ အိမ္ေထာင္ေရး၊ မိသားစုေရး၊ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးစသျဖင့္ အေျကာင္းအရာစံုလွ၏။
ထို့ေျကာင့္ ဗုဒၶဘာသာသည္ ျမန္မာ့ စြယ္စံုက်မ္းသဖြယ္ျဖစ္ေန၍ ဗုဒၶဘာသာကို ျမန္မာ့ယဉ္ေက်းမႈ၏ ေရေသာက္ျမစ္ဟုလည္း တင္စားေခၚဆိုျကသည္။

ေထရဝါဒ နွင့္ မဟာယာန နွစ္ဖက္လံုးက သက်မုနိ ဗုဒၶ ျမတ္စြာ ကို အျမင့္ျမတ္ဆံုးေသာျမတ္စြာဘုရား အျဖစ္လက္ခံျကသည္။ သစၥာ ေလးပါး တရားေတာ္ကို နွစ္ဖက္လံုးက အျပည့္အဝလက္ခံျကသည္။ မဂၢင္ရွစ္ပါး လမ္းစဉ္သည္ နွစ္ဖက္လံုး၏ တရားျဖစ္သည္။ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ ေဒသနာေတာ္သည္ နွစ္ဖက္လံုးတြင္ အတူတူပဲျဖစ္သည္။

ေဂါတမ ဗုဒၶဘုရား သည္ လူ့သမိုင္းတြင္ဩဇာအျကီးမားဆံုးေသာ အျမင့္ျမတ္ဆံုးေသာ၊ အမွန္ဆံုး  ထိပ္ဆံုး အဓိက ပုဂၢိုလ္ ဘုရားျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာသည္ ကမၻာေပၚတြင္နာမည္အေက်ာ္ျကားဆံုး လူသိအမ်ားဆံုး(most popular religion) ျငိမ္းခ်မ္းမႈ အရွိဆံုး (most peaceful religion) ဘာသာ ကမၻာ့အေကာင္းဆံုးဘာသာျဖစ္သည။္

ဖန္ဆင္းရွင္(God) ကို ေထရဝါဒ နွင့္ မဟာယာန နွစ္ဖက္လံုးက လက္မခံျကပါ။ အနိစၥ ၊ဒုကၡ၊အနတၱ နွင့္ သီလ၊သမာဓိ ၊ပညာေတြကို နွစ္ဖက္လံုးက လက္ခံျကတဲ့ အတြက္ ဗုဒၶရွင္ေတာ္၏ အဓိက တရားအနွစ္ေတြသည္ မကြဲျပားဘူးလို့ ဆိုရပါမည္။ အနတၱ ကို နွစ္ဖက္လံုးတြင္လက္ခံပါသည္။ မဟာယနသည္ အတၱဝါဒ မဟုတ္ပါ။ 
အဓိက ကြဲျပားခ်က္က တရားေတာ္ေတြ ေပၚမွာ မဟုတ္ပါ။ ေဗာဓိသတၱ လို့ ေခၚတဲ့ ဘုရားေလာင္း ၊ ဘုရားက်င့္စဉ္ က်င့္သူအေပၚမွာ ထားတဲ့ သေဘာထား ျဖစ္သည္။
ေထရဝါဒ က ဘုရားေလာင္း ကို ပုထုဇဉ္ပဲရွိေသးလို့ မကိုးကြယ္ျကပါ။ တခ်ို့က ဆိုျပန္သည္။ ေထရဝါဒဆိုတာ ရဟနၱာ ျဖစ္ဖို့နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပုဖို့ က်င့္တဲ့ ဝါဒျဖစ္ျပီး ၊ မဟာယာနကေတာ့ ဗုဒၶျဖစ္မယ့္ ဘုရားေလာင္း ေဗာဓိသတၱ က်င့္စဉ္ ကို လက္ခံတဲ့ ဝါဒ လို့ ဆိုျကျပန္သည္။

မ်ားစြာေသာ ဗုဒၶရွင္ေတာ္၏ သြန္သင္ေဟာျကားခ်က္မ်ားကို ေလ်ာ့ရဲရဲ ထားသည္ ဟု ေဖာ္ျပသည္။ ဤကဲ့သို့ေလ်ာ့ရဲရဲျဖစ္ေနျခင္းသည္ အမ်ိုးမ်ိုးကြဲျဟးေနသည့္ သြန္သင္ ေဟာျကားခ်က္မ်ားတြင္ ပါရွိသည့္ အမ်ိုးမ်ိုးေသာ သေဘာထားျခားနားခ်က္မ်ားကို မဟာယာန တြင္ ထည့္သြင္းထားနိုင္ရန္အတြက္ျဖစ္သည္ လို့ ဆိုျကျပန္သည္။ မဟာယာနသည္ ျကီးမားေသာ ဘာသာေရးနွင့္ အေတြးအေခၚအေဆာက္အအံုျကီးျဖစ္သည္။

မဟာယာန ယံုျကည္မႈသည္ ေရွးယခင္ အဂါမ (Agama ) ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကို ထပ္မံျဖည့္စြက္ထားသည့္ မဟာယာနသုတ္ အသစ္မ်ားျဖင့္ ဖြင့္ဆိုထားပါ သည္။ ယင္းသုတ္အသစ္သည္ ဗုဒၶဘာသာ၏ အေျခခံယူဆခ်က္မ်ားနွင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားကို ေရွြ့ေျဟင္းထားသည့္ သုတ္တခုျဖစ္ပါသည္။

ထို့အျပင္ သီရိမာလသုတ္ (Srimala Sutra) တြင္ တင္ျပထားသည္မွာ မဟာယာနကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္းသည္ သူ၏အရည္အေသြးမ်ား ကို ထာဝရျမင့္မားေနေစျပီး ပေစၥက ဗုဒလမ္းသို့ လိုက္သြားေစသည္။

ေထရဝါဒ တြင္ ေဗာဓိသတၱ သည္ လြတ္ေျမာက္ရာ လမ္းကို သစၥာတရားကို မသိေသးတဲ့ ပုထုဇဉ္မို့ မကိုးကြယ္ျကပါ။ မဟာယာန တြင္ ကိုးကြယ္စရာ ေဗာဓိသတၱ ေတြ မ်ားပါသည္။ ဘုရားေလာင္း ၊ ဘုရား၏ မိခင္၊ ဖခင္ ….အစံုပဲျဖစ္သည္။

မဟာယာန မွာ အရဟတၱဖိုလ္ရျပီးသား ရဟနၱာပုဂၢိုလ္သည္ အရဟတၱဖိုလ္ကေန နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပုလို့ မရေသးပါ။ အရဟတၱဖိုလ္ကေန အနာဂမ္ ၊ သကဒါဂမ္ ၊ ေသာတာပန္ အထိ ျပန္ ေလွ်ာက်သြားျပီး ပုထုဇဉ္ျပန္ျဖစ္သြားရသည္ ။ ျပီးမွ ဘုရားဆုပန္ျပီး ဘုရားျဖစ္ဖို့ ျပန္ျကိုးစားျကရသည္။

မဟာယာန နွင့္ ေထရဝါဒ ဟူ၍ဂိုဏ္းျကီး နွစ္ခုကြဲသကဲ့သို့ နိဗၺာန္ နွင့္ ပတ္သက္ေသာ အယူအဆမွာလည္း ကြဲျပားသည္။ မဟာယာန က်မ္းမ်ားတြင္ နိဗၺာန္ ကို သုခခ်မ္းသာတို့ျဖင့္ ျပည့္စံုသည့္ ဘံုဗိမာန္ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ကြဲျပားေသာ အယူအဆမ်ား၊သေဘာတရားမ်ားကို တင္ျပထားသည္။

သို့ေသာ္ ေထရဝါဒ တြင္မူ ဆရာစဉ္ဆက္ နွင့္ က်မ္းဂန္မ်ားတြင္ နိဗၺာန္ သည္ တည္ေနရာဘံု အျဖစ္ မယူဆ၊ မသတ္မွတ္သင့္ေျကာင္း၊ သံသရာ နွင့္ ဆက္စပ္မႈကင္းမွ သာလွ်င္ နိဗၺာန္ျဖစ္ေျကာင္း အစရွိသျဖင့္ တိက်စြာရွင္းလင္းျပဆိုထားေပသည္။

မဟာယာနဗုဒၶဘာသာ ေက်ာင္းေတာ္မ်ားသည္ ေရွးယခင္ဗုဒၶ ဘာသာေက်ာင္းေတာ္မ်ားတြင္ သင္ျကား ခဲ့သည့္ ဒုကၡ မွကင္းလြတ္ျခင္းနွင့္ နိဗၺာန္ေရာက္ရာေရာက္ေျကာင္း စံမ်ားကို အေလးထားသင္ျကားျခင္း မရွိပါ။

မဟာယာနအဆိုအမိန့္၏ အေျခခံက်ေသာမူမ်ားသည္ အရာအားလံုးအတြက္ ဒုကၡမွ အလံုးစံုလြတ္ေျမာက္ေရး ျဖစ္နိုင္စြမ္းအားနွင့္ ဗုဒၶ ၏တည္ရွိေနမႈ နွင့္ ေဗာဓိသတၱမ်ား၊ ဗုဒၶသဘာဝ (佛性) ကို ပံုေဖာ္ေပးသည့္ အေပၚတြင္ အေျခခံထားပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာ၏ ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္မႈဘဝပံုစံ သည္ သန့္ရွင္းေသာေျမေက်ာင္းေတာ္ Pure Land Buddhism ၏ ျပင္းထန္ေသာ အာရံုစူးစိုက္ထားမႈ တစ္ခုျဖစ္ျပီး မဟာယာနဘာသာအေရွ့အာရွတစ္လွြားတြင္ ေအာင္ျမင္ခဲ့ျခင္းတြင္ ျကီးမားစြာပါဝင္ခဲ့သည္။

အေရွ့အာရ တြင္ စိတ္၏မူလအေျခခံမ်ားသည္ ဘုရားရွိခိုးရြတ္ဆိုျခင္း ၊ မနၱာန္ရြတ္ဆိုျခင္း သို့မဟုတ္ ဓရဏပရိတ္ ရြတ္ျခင္းတို့အေပၚတြင္ ဓေလ့ထံုးတမ္းအရ အမွီသဟဲျပုေနသည္။ မဟာယာန သုတ္မ်ား ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ျခင္းနွင့္ တရားအားထုတ္ျခင္းမ်ားေပၚတြင္ မွီခိုေနပါသည္။

တရုတ္ ဗုဒၶဘာသာ တြင္ ဘုန္းျကီးအမ်ားစုသည္ သန့္ရွင္းေသာေျမေက်ာင္းေတာ္၏ အဆိုအတိုင္းက်င့္ျကံအားထုတ္ျကျပီး အခ်ို့ေသာ ဘုန္းျကီးမ်ားသည္ ဇန္ေက်ာင္းေတာ္၏ သင္ျကားမႈမ်ားနွင့္ ေပါင္းစပ္က်င့္ျကံအားထုတ္ျကသည္။
မဟာယာနေက်ာင္းအမ်ားစုသည္ ဘုရားမျဖစ္ေသးသည့္ ေဗာဓိသတၱ မ်ား၏ နတ္ကြန္းမ်ားကို လည္း ယံုျကည္သက္ဝင္မႈရွိသည္။ ေဗာဓိသတၱမ်ားသည္ ပုဂၢိုလ္ေရးထူးခြ်န္မႈ ၊ ဆံုးခန္းတိုင္ အတတ္ပညာ ၊ လူသားမ်ားနွင့္ အျခားဘံုမ်ား (တိရစၦာန္ ၊ တေစၦသရဲ ၊ တစ္ဝက္တစ္ပ်က္နတ္မ်ားစသည္) ကို ကယ္တင္ေရးတို့ ကို ရရွိရန္ဆံုးျဖတ္ထားျကသူမ်ား ျဖစ္သည္။

ေထရဝါဒ ဗုဒၶက်မ္းဂန္အရ ၃၁ ဘံု၌ ရွိျကေသာ သတၱဝါတို့သည္ သံသရာလည္ျကရာတြင္ ၃၁-ဘံုမွ စိတ္ ၏ လံုးဝ ခ်မ္းသာရာျဖစ္ေသာ ကိေလသာ မ်ားမွ လြတ္ကင္းရာကို နိဗၺာန္ဟု ေခၚသည္။ နိဗၺာန္တြင္ လူတို့၏ ဒုကၡအားလံုးမွ ကြ်တ္ျငွိမ္းျပီး နိဗၺာန္ သို့ေရာက္ရွိျပီးေနာက္ သံသရာ အသစ္တဖန္ျပန္လယ္ျခင္း မရွိေတာ့ေပ။ 
အခ်ုပ္အားျဖင့္ နိဗၺာန္ဆိုသည္မွာ တက္မက္မႈ၊ တြယ္တာမႈ ကင္းရာ(မျဖစ္ရာ) ဟူ၍ အဓိပၸါယ္ရသည္။ ဘဝတစ္ခုနွင့္ တစ္ခုကို ဆက္စပ္ေပးတတ္ေသာ တက္မက္မႈ (တဏွာ) မျဖစ္ရာ ကုန္ဆံုးရာ (တဏွာ)မွ လြတ္ေျမာက္ရာ လြတ္ေျမာက္ေျကာင္း တဏွာကုန္ျငိမ္းရာ နိဗၺာန္ပင္ ျဖစ္သည္။ နိဗၺာန္သည္ ေကာင္းဘံုကဲ့သို့ ေနရာအျဖစ္ မရွိေပ။

ေဖာ္ျပပါ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာ၊ ဇင္ ဗုဒၶဘာသာ နွင့္ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာ တို့သည္ သူ့နည္း သူ့ဟန္နွင့္သူ လူသားမ်ားအတြက္ အက်ိုးရွိေသာ ဆံုးမဩဝါဒမ်ား ပါရွိျကသည္။




သိပၸံနည္းက် ကရာေတး

တိုက္ပြဲ ၁၀၀ ကို ေအာင္ႏိုင္ျခင္းသည္ အကၽြမ္းက်င္ဆံုးမဟုတ္ပါ။
ရန္သူကို မတိုက္ခိုက္ပဲႏွင့္ (ေမတၱာတရား၊ သည္းခံျခင္း၊ ခြင့္လႊတ္ျခင္းျဖင့္) ေအာင္ႏိုင္ျခင္းသည္သာ အကၽြမ္းက်င္ဆံုးျဖစ္သည္။

“To win one hundred victories in one hundred battles is not the acme of skill. To subdue the enemy without fighting is the acme of skill”
Sun Tzu

ကရာေတး သည္ ဇင္ ဗုဒၶဘာသာ နွင့္ မ်ားစြာ ေပါင္းစပ္ေနေျကာင္း ေတြ့ရသည္။  ဂ်ပန္ျပည္ တြင္ ဆရာေတာ္ ေဗာဓိဓမၼ ကို 達磨 Daruma) ဇင္(ဈာန္) ဗုဒၶဘာသာ (Zen Buddhism) ၏ ေရွ့ေဆာင္ဦးစးီ စတင ္တည္ေထာင္သူအျဖစ္ ေဖာ္ျပျကသည္။   

ဂ်ပန္ျပည္ ကရာေတး ကိုယ္ခံပညာ သည္ ဇင္ဗုဒၶဘာသာ ( ဈာန္) သမထ လမ္းစဉ္ (သုညတ) ေပၚတြင္ အေျခခံသည္။ ေရွာင္လင္ ကြန္ဖူး ကိုယ္ခံပညာ သည္ ဇင္ဗုဒၶဘာသာ( ဈာန္) သမထ လမ္းစဉ္ေပၚတြင္ အေျခခံသည္။

သုညတ သည္ အလံုးစံုၿငိမ္းခ်မ္းျခင္း၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ မရွိေသာ ေအးျငိမ္းခ်မ္းသာမႈ ၊ တဏွာ မရွိျခင္း လမ္းစဉ္ေပၚတြင္ အေျခခံထားသည္။ တဏွာမွ ကင္းလြတ္ျခင္း ၊ ဒုကၡမွ အျပီးတိုင္လြတ္ေျမာက္ျခင္း၊ စြန့္လြတ္ျခင္း၊ လြတ္ေျမာက္ျခင္း ၊ မကပ္ျငိျခင္း ၊ ပူေဆြးမႈ မရွိျခင္း ၊ ငိုေႂကြးမႈ မရွိျခင္း ေသာက မရွိျခင္း ၊ အညစ္အေျကး ကိေလသာ မရွိျခင္း စသည္ တို့ျဖစ္သည္။ သုညတ အနတၱ တရား မွာက်ယ္ျပန့္စြာ ဇင္ဗုဒၶဘာသာအမ်ား နာျကားေနျကဆဲျဖစ္သည္။ 
ဇင္ဗုဒၶဘာသာ ကမၼဌာန္း တရား သမထ (meditation) အလုပ္သည္ သုညတ စိတ္ နွင့္ ဆိုင္သျဖင့္ မိမိစိတ္ဓာတ္၏ ျဖူစင္မႈ တိုးပြားလာေအာင္ မွန္ေသာအားထုတ္ရေသာ အလုပ္မ်ိုးကို ဆိုလိုသည္။
ဘာဝနာ သည္ သမထ ဘာဝနာ၊ ဝိပႆနာ ဘာဝနာ ဟူ၍ နွစ္မ်ိုးရွိ၏။ ကမၼဌာန္းဟူသည္ ကမၼဌာန ဟူေသာ ပါဠိ စကားကို ျမန္မာလို ေခၚေဝၚျခင္း ျဖစ္၏။ ကမၼဌာနဟူေသာ ပါဠိစကား သည္ ကမၼပုဒ္နွင့္ ဌာနပုဒ္တြဲစပ္၍ ျဖစ္ေသာ စကားတည္း။ 
ထိုနွစ္ပုဒ္တြင္ ကမၼပုဒ္ မွာ အလုပ္ ဟူေသာ အနက္ကိုေဟာ၏။ ဌာနပုဒ္မွာ တည္ရာဟူေသာ အနက္ကို ေဟာ၏။ ထို့ေျကာင့္ ဘာဝနာအလုပ္၏ တည္ရာျဖစ္ေသာ အာရံုမ်ားကို ကမၼဌာန္း ဆိုသည္ဟု မွတ္ရမည္။

သမထ ဘာဝနာ ဟူသည္ အာရံုေျခာက္ပါး၌ လြင့္ပါးေခ်ာက္ခ်ား၍ ေနေသာစိတ္ကို တစ္ခုတည္းေသာ အာရံု၌ သမၼာသတိ(Right mindfulness) စြဲျမဲစြာ သက္ဝင္ ေစ၍ စူးစူးစိုက္စိုက္ သမၼာသမာဓိ(Right Concentration) တည္တည္တံ့တံ့ ရႈျခင္းသေဘာျဖစ္သည္။)                        

ကရာေတး 空手 ("empty hand") လက္နက္မဲ့ ခုခံကာကြယ္ျခင္း
မွာ မိမိအေနျဖင့္ တိုက္ခိုက္သူ၏ မေမွ်ာ္လင့္နိုင္ေသာ တိုက္ခိုက္မႈကို ရုတ္တရက္ လွ်င္ျမန္စြာ ေရွာင္တိမ္းကာ ၄င္းတိုက္ခိုက္သူအား မိမိကို ဆက္လက္မတိုက္ခိုက္နိုင္ေစရန္ ခ်က္ခ်င္း ျပန္လည္ ခုခံထိန္းခ်ုပ္ ကာကြယ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ အေရးအျကီးဆံုးအခ်က္သည္ နည္းစနစ္ (Systematic and Method) ျဖစ္သည္။

ဂ်ပန္ ဘာသာ စကားလံုးကို ျမန္မာအသံထြက္ျဖင့္ ေခၚဆိုထားျခင္းျဖစ္သည္။ မူရင္း ဂ်ပန္ဘာသာ အသံထြက္အတိုင္းေရးပါက ခါရာ့တဲ (or) ကရာေတး ဟု လည္း ေရးသားနိုင္ပါသည္။

စကားလံုးတစ္လံုးစီ ကို ဘာသာျပန္ျကည့္ပါက-
ခါရာ့ မွာ Empty "ဗလာ" ျဖစ္၍၊
တဲ မွာ Hand "လက္" ဟု အဓိပၸါယ္ရပါသည္။

မိမိ  က  ရန္သူကို ျကိုတင္ တိုက္ခိုက္ျခင္း မဟုတ္ပဲ ရန္သူက မိမိအား လာေရာက္ ထိပါးတိုက္ခိုက္ မွသာ တုန့္ျပန္ ကာကြယ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။  
ဂ်ပန္ကရာေတးကိုယ္ခံပညာ 日本の空手 

တတ္လွ်င္ မိမိထက္ အင္အား ဗလ သာသည္လည္းျဖစ္ေစ၊ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ထားသည္လည္းျဖစ္ေစ၊ တေယာက္ထက္မ်ားသည့္ ရန္သူကို လည္းျဖစ္ေစ ေကာင္းစြာ ခုခံကာကြယ္ တန္ျပန္တိုက္ခိုက္နိုင္သည္။

စစ္မွန္ေသာကရာေတးပညာ၏ မူလရည္ရြယ္ခ်က္သည္ အားကစားႏွင့္ ကိုယ္ခံပညာကို စနစ္တက် က်င့္ႀကံရန္ ျဖစ္သည့္အျပင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ ကာယပိုင္းဆိုင္ရာ နည္းစနစ္မ်ား၊ က်င့္စဥ္မ်ား၊ ႐ိုးသားျခင္း၊ ယဥ္ေက်းျခင္း၊ ခြင့္လႊတ္ျခင္း ႏွင့္ သည္းခံျခင္း ခံယူခ်က္ သေဘာတရားမ်ား ပါဝင္သည္။

ကရာေတးပညာတြင္ မည္သူ႔ကိုမဆို ဘယ္ေသာအခါမွ မိမိက စတင္ၿပီး မတိုက္ခိုက္ရ၊ အၿမဲယဥ္ေက်းရမည္၊ ၾကင္နာတတ္ရမည္၊ ႐ိုးသားရမည္၊ စြမ္းရည္ရွိရမည္.... ဟူေသာ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားရွိသည္။

In Karate, there is no first attack!
Karate: begins and ends with courtesy!
Karate: begins and ends with mercy!
Karate: begins and ends with honesty!
Karate: begins and ends with ability!
ဟူေသာ အေျခခံ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားလည္း ရွိသည္။

မိမိ၏ အရွက္ ကိုျဖစ္ေစ၊ အသက္ႏွင့္ စည္းစိမ္ဥစၥာတို႔ကို ျဖစ္ေစ ထိခိုက္နစ္နာမႈ ရွိေသာအခါမွသာ အတိုင္းအခါ (limit) တစ္ခုအေနျဖင့္ အသံုးျပဳခြင့္ရွိသည္။  
အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ ကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည့္ အခါမွသာ ကရာေတးပညာကို
powerfully အသံုးျပဳခြင့္ရွိသည္။


မည္သူ႔ကိုမဆို အတတ္ႏိုင္ဆံုး သည္းခံပါ၊ ျပႆ     နာကိုေရွာင္ရွားပါ၊ ရန္ကို ေရွာင္ရွားပါ စသည္ျဖင့္ အဆံုးအမ လမ္းညႊန္မႈမ်ားသည္ ေရွးေခတ္ မွသည္ ယေန႔တိုင္ အထင္အရွားရွိသည္။ 

“Forgiveness is the best”    

“Tolerance is the best”   

စစ္မွန္ေသာနည္းပညာကို ေန႔စဥ္ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေလ့က်င့္ထားေသာ စစ္မွန္ေသာ ကရာေတးပညာရွင္တစ္ဦး (ဝါ) ကိုယ္ခံပညာရွင္တစ္ဦးသည္ မည္သည့္ ရန္သူတစ္ဦးကိုသာမက လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ထားေသာ ရန္သူတစ္စုကိုပင္ အက်ိဳး-အကန္း-အေသ ျဖစ္ေအာင္ ျပဳစြမ္းႏိုင္သည္။ Victory depends on your daily training ဟူေသာ အဆိုအမိန္႔ရွိသည္။

သို႔ရာတြင္ လိုအပ္သေလာက္သာ အတိုင္းအခါ တစ္ခုအေနျဖင့္သာ powerful Karate ကို အသံုးျပဳခြင့္ရွိသည္။ power control ရွိသည္။

ကရာေတးပညာ တြင္သာမက ဂ်ဴို၊ ဂ်ဴ ဂ်စ္ဆု၊ အိုက္ကီဒို၊ ကြန္ဖူး၊ ေရွာင္လင္၊ ဗန္တို၊ တိုက္ကြန္ဒို၊ ျမန္မာ့သိုင္း၊ လက္ေဝွ႔ စေသာ ကိုယ္ခံပညာအားလံုး တို႔သည္လည္း သူနည္းသူ႔ဟန္ႏွင့္သူ အသံုးဝင္လွသည္၊ တန္ဖိုးရွိလွသည္။

မိမိကိုယ္မိမိ ယံုၾကည္မႈ ၊ အမွန္တရားကို ယံုၾကည္မႈ ထားပါ။ မိမိမွာ ေအာင္ျမင္ျဖတ္သန္းႏိုင္ရမယ္ ဆိုတဲ႔ ယံုၾကည္မႈ စိတ္ဆႏၵသာ ရွိပါ။ ရန္သူ အားလံုးကို ျဖတ္ေက်ာ္ႏိုင္ပါသည္။  

မိမိကိုယ္မိမိ ယံုၾကည္မႈ ႏွင့္ မိမိ လံုၿခံဳမႈကို ျမႇင့္တင္ႏိုင္ရန္ လူတိုင္း အေရးႀကံဳလွ်င္ သက္လံုေကာင္းေစရန္ နည္းလမ္းတခု အျဖစ္ ကရာေတး ကိုယ္ခံပညာရပ္ကို သင္ျကား ေလ့က်င့္နိုင္ျကပါသည္။

ဆရာေတာ္ ေဗာဓိဓမၼ သည္ ကိုယ္ခံပညာ သမိုင္းတြင္ ဩဇာအျကီးမားဆံုးေသာ သူမ်ားထဲတြင္ တစ္ဦးအပါအဝင္ျဖစ္သည္။ ဇင္ဗုဒၶဘာသာ ၏ တရားရႈမွတ္ျခင္း Zazen 坐禅,  冥想, 沉思, သည္ ထင္ရွားေက်ာ္ျကားသည္။

ကရာေတး တြင္ မိမိကိုယ္မိမိယံုျကည္ျခင္း( self-confidence )+ ေမတၱာ-ဂရုဏာ (愛情のこもった優し Loving-kindness)+ သည္းခံျခင္း 忍耐 (我慢) patience + မိမိကိုယ္မိမိအားကိုးျခင္း( self reliance)+ အသိဉာဏ္(インテリジェン intelligence)+ လက္ေတြ့က်င့္စဉ္(実習 , 練習 practice) + နည္းစနစ္က်ျခင္း (体系的 空手,  システム ( 組織 ) + စနစ္ (体系的な方 systematic methods) သည္ အလြန္အေရးျကီးေပသည္။


ကရာေတး တြင္-
許し Forgiveness,
勇気 Courage,
忍耐 (我慢)  Patience ,
空手の専門家 Expert in Karate,
強力な攻撃 Powerful attack,
精神的な電源開発  Mental power development,
物理的な電源開発  Physical power development,
戦闘訓練 Combat training,
自信 Self-confidence,
愛情のこもった優しさ Loving-kindness,
独立独歩 Self reliance,
インテリジェンス Intelligence,
実習 , 練習 Practice,
システマティック(組織)空手 systematic karate,
礼儀正しさ  Politeness,
正直 Honesty,
謙虚 Humility,
セルフコントロール Self control သည္ အလြန္အေရးျကီးေပသည္။

 
လူသားတိုင္း သည္းခံျခင္းတရား ျပည့္စံုနိုင္ေစရန္ လူသားတိုင္း ေမတၱာတရားတို့ကို ျဖည့္ဆည္းထားရန္ လိုအပ္ ပါသည္၊ ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရား နွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ၏ ပါရမီဆယ္ပါး တြင္ ေမတၱာပါရမီ + ခနၱီ ပါရမီ (ေမတၱာ+သည္းခံခြင့္လွြတ္မႈကို ျဖည့္က်င့္ျခင္း) ပါဝင္သည္၊

မည္သည့္ နည္းစနစ္ ကို မည္သို့သံုးျခင္းက အထိေရာက္ဆံုးျဖစ္မည္နည္း.....!
လက္ေတြ့က်င့္စဉ္ အမွန္တရား(real truth) ၊ အသိပညာ ၊ ေမတၱာ ၊ သည္းခံျခင္း မ်ား  develop ျဖစ္ေစရန္ ရရွိေစရန္ မည္သို့သင္ျကားေပး သင့္သနည္း !
Ethics of Karate + အသိပညာ + လက္ေတြ႕က်င့္စဥ္ကို မည္သို့ အမွန္ဆံုး ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထား ေအာင္္ သင္ၾကားေလ့က်င့္ေပးမည္နည္း....!
Real ကရာေတးပညာကို မည္သို့ အေကာင္းဆံုး ဆက္လက္ထိန္းသိမ္း
ထားေအာင္ျကံေဆာင္ မည္နည္း….! မ်ိဳးဆက္သစ္ ကရာေတး လူငယ္မ်ားကို စစ္မွန္ေသာ ကရာေတး နည္းစနစ္မ်ားႏွင့္ ethics of Karate တို႔ကို မည္သို႔ လက္ဆင့္ကမ္း Handover, the process of transferring လုပ္ေဆာင္ေပးမည္နည္း....! စသည့္ အခ်က္မ်ားသည္ ယေန႔ေခတ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကရာေတးဆရာ မ်ား အေလးထား စဥ္းစားလုပ္ေဆာင္ရမည့္အခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။

ကရာေတး (karate) တြင္ပါေသာ ခရ (kara) သည္ လက္ထဲတြင္ တစ္စံုတစ္ရာ မပါပဲ ဗလာ သက္သက္ျဖင့္ ရန္သူကို ခုခံတိုက္ခိုက္ရေသာ ကိုယ္ခံပညာဟူ၍ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုေသာ္လည္း အမွန္စစ္စစ္ (kara) မူလရည္ရြယ္ခ်က္သည္ လူတို႔တြင္ ရွိၾကေသာ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ မာန၊ အမုန္းတရား စေသာ မေကာင္းမႈ မ်ိဳးစံုမ်ား မရွိေအာင္၊ မျဖစ္ေအာင္ မိမိစိတ္ကို ဗလာ (empty) ထားရမည္ဟုဆိုသည္။ စိတ္ကို မေကာင္းမႈမ်ိဳးစံုတို႔ကို မေတြးေအာင္-မရွိေအာင္၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ဆိုရင္ ဗလာျဖစ္ေအာင္ ထားပါ ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ပါရွိသည္။ ေျပာဆိုေလ့ရွိပါသည္။

သို႔ရာတြင္ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ ကိုယ္ခံပညာအနည္းငယ္တတ္ေသာ ကရာေတး နည္းနည္းပါးပါးသင္ၿပီး လူတြင္က်ယ္ လူတတ္ႀကီးမ်ား လုပ္ ေနေသာ လူငယ္လူရႈပ္ လူငယ္ တစ္စုေၾကာင့္လည္း ကရာေတးအပါအဝင္ ကိုယ္ခံပညာ မ်ား
အေလွာင္ေျပာင္ခံ အထင္လြဲခံရသည့္ ျဖစ္ရပ္တစ္ခ်ိဳ႕ကိုလည္း ၾကားသိဖူးပါသည္။

မတတ္တစ္ေခါက္ မိုက္႐ူးရဲ သူတို႔ေတြေၾကာင့္ စစ္မွန္ေသာ ကရာေတးပညာရွင္မ်ား၊ ကိုယ္ခံပညာရွင္မ်ား အေနရ အထိုင္ရ ခက္လွသည္။ စိတ္အေႏွာင့္အရွက္ ျဖစ္ရသည္။ ထိုတတ္ေရာင္ကား လူငယ္မ်ားသည္ သူတစ္ပါးအေပၚ ရန္လိုျခင္း၊ ရန္ျဖစ္ျခင္းသာမက၊ မိမိအိမ္သား ေမာင္ႏွမမ်ားကိုသာမက၊ မိမိလူႀကီးမိဘမ်ားကိုသည္ပင္ မေထမဲ့ျမင္ ျပဳတတ္ေလ့ရွိသည္။

ထိုေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကရာေတးဒို အဖြဲခ်ဳပ္ ေအာင္ျမင္စြာ မဖြဲ ့စည္းမွီ ၁၉၈၁ခုႏွစ္ ကာလကတည္းကပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကရာေတးဒိုအဖြဲ ့ခ်ဳပ္ ဖြဲ႔စည္းႏိုင္ေရးအတြက္ လည္းေကာင္း၊ ကရာေတး ပညာရပ္ႏွင့္ ေလ့က်င့္သူ လူငယ္မ်ား၊ စစ္မွန္ေသာ ကရာေတးပညာကို စနစ္တက် သင္ၾကားႏိုင္ေရးအတြက္ လည္းေကာင္း၊ အားကစားႏွင့္ ကာယပညာဦးစီးဌာနသို ့စာျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ..၁၉၈၁ ေၾကးမံုသတင္းစာ မွ တစ္ဆင့္ ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လံုးသို႔ လည္းေကာင္း၊ ကၽြန္ေတာ္က ဓာတ္ပံုႏွင့္ တကြ ေရးသားတင္ျပအႀကံျပဳခဲ့ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္၏ သတင္းစာပါ ဤကရာေတး ေဆာင္းပါး သည္ ျမန္မာ့ကရာေတးေလာက အတြက္ Myanmar Karatedo Federation အတြက္ သမိုင္းဝင္ကရာေတး ေဆာင္းပါး Document တစ္ပုဒ္ျဖစ္ခဲ့သည္။

ကရာေတးတြင္အသံုးခ်မႈသိပၸံပညာမ်ား (Applied Sport Science ) ပါဝင္သည္။ ကရာေတးကြ်မ္းက်င္မႈ ဆိုင္ရာမ်ားတြင္ စြမ္းအား(Power) ၊စက္ဝိုင္းပံုသဏၭာန္လည္ပတ္ေရြ့လ်ားသည့္အရွိန္ (Centripetal Acceleration)မ်ဉ္းေျဖာင့္လႈပ္ရွားမႈအရွိန္(Linear acceleration) ၊ နည္းပရိယာယ္(Tactics) အား (နယူတန္ ၏ ေရြ့လ်ားမႈ ဆိုင္ရာ ဒုတိယနိယာမ Force = Mass x Acceleration) ၊ စက္ဝိုင္းပံုသဏၭာန္လည္ပတ္ေရြ့လ်ားသည့္အား (centrifugal force) ၊ ဂရက္ဗီေတးယွင္း ကမၻာေျမျကီးဆြဲအား(Gravitation) ၊ မိုမင္တမ္ (ေခၚ) အဟုန္(Momentum) ၊ မ်ဉ္းေျဖာင့္အတိုင္း ေရြ့လ်ားသည့္လႈပ္ရွားမႈ(Linear motion) ၊ စက္ဝိုင္း ပံုသဏၭာန္ေရြ့လ်ားသည့္ ေရြ့ရွားမႈ(Circular motion)၊ ေတာ္ဆို ရိုေတးယွင္းနယ္ ဖို့စ္ (ေခၚ) တင္ပဆံု ေျခသလံုး ဝမ္းဗိုက္ပိုင္း ခါး နွင့္ အထက္က ရင္ေခါင္းပိုင္း လက္ေမာင္း လက္ဖ်ံ ေပါင္းစပ္လည္ပတ္ေရြ့လ်ားသည့္ အား (Torso rotational force) ၊ အင္နားရွား(Inertia) ၊ အလုပ္ျပီးျခင္း (Workdone) ၊ အလ်င္ အျမန္နႈန္း(Velocity)၊ ပါဝါ(power) နွင့္လႈပ္ရွားမႈ(Movement) ...စသည့္ သိပၸံနည္းက်က် သင္ရိုးညွြန္းတမ္း အခ်က္မ်ားပါဝင္သည္။ ေလ့လာေတြ့ရွိခ်က္မ်ားအေပၚမွ စမ္းသပ္ခံနိုင္ေသာ ကိုယ္ခံပညာသိပၸံ ပညာတြင္ အေျခခံသည္။ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာစြမ္းအား(physical power) ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာစြမ္းအား(spiritual power) ဆိုင္ရာ သီအိုရီ နွင့္ လက္ေတြ႕က်င့္စဥ္ ဟူ၍ပါဝင္သည္။

ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ရွိုတိုကန္ ကရာေတး စတိုင္နွင့္ က်ိုရွင္ကိုင္း ကရာေတး စတိုင္ တို့ကို အဓိကထားျပီး ကစားျကသည္။ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္မ်ား၊ အထက္တန္းေက်ာင္းမ်ား၊ တပ္မေတာ ္နွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ့ တို့တြင္ ကရာေတး သင္တန္းမ်ား ေပၚ ထြန္းခဲ့သည္။
က်ိုရွင္ကိုင္း (Kyokushin) စတိုင္(Style) သည္ ရွိုတိုကန္ စတိုင္(Style) ျပီးလွ်င္ ဒုတိယေျမာက္ အထင္ရွားဆံုးေသာ ကရာေတး စတိုင္(Style) ျဖစ္သည္။

ဆရာေတာ္ ေဗာဓိဓမၼ (Father of Zen Buddhism) သည္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ပ်ံ့ပြားေရးအတြက္ (520 AD) တြင္ တရုတ္ျပည ္ေရွာင္လင္ဘုရားေက်ာင္းသို့ ေရာက္ရွိခဲ့ေသာ အိနၵိယလူမ်ိုး တရားျပ ဆရာေတာ္ျဖစ္သည္။ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ဇင္ဗုဒၶဘာသာတို႔တြင္ ကမၻာတြင္ နာမည္ေက်ာ္ၾကား လူသိအမ်ားဆံုးဆရာေတာ္ ျဖစ္သည္။ တရုတ္ျပည္ ေရွာင္လင္ ဘုရားေက်ာင္း သို့ ေရာက္ရွိခဲ့ျပီး ေရွာင္လင္ ကိုယ္ခံပညာ နွင့္ ခ်န္ ဗုဒၶဘာသာ ကို စံနစ္တက် သင္ၾကားေလ့က်င့္ေပးခဲ့သည္။

ဂ်ပန္ျပည္တြင္ ဆရာေတာ္ေဗာဓိဓမၼ ကို 達磨 Daruma) ၊ ဇင္(ဈာန္) ဗုဒၶဘာသာ(  Zen Buddhism) နွင့္ ဂ်ပန္ ကရာေတး ကိုယ္ခံပညာတို့၏ ေရွ့ေဆာင္ ဦးစီး ဦးကိုင္ စတင္တည္ေထာင္သူ အျဖစ္ ေဖာ္ျပၾကသည္။

ဆရာေတာ္ ေဗာဓိဓမၼ သည္ ကိုယ္ခံပညာ သမိုင္းတြင္ ဩဇာအျကီးမားဆံုးေသာ သူမ်ားထဲတြင္ တစ္ဦးအပါအဝင္ျဖစ္သည္။ ဇင္ ဗုဒၶဘာသာ ၏ တရားရႈမွတ္ျခင္း Zazen 坐禅 သည္ ထင္ရွားေက်ာ္ျကားသည္။

"ဇင္" သည္ က်င့္စဥ္သည္ စိတ္ကို ပစၥဳပန္တည့္တည့္တြင္ အဓိက ထားရွိသည့္ နည္းလမ္းမ်ား၊ က်င့္စဥ္မ်ားပါဝင္သည္။ သုတၱန္၊ အဘိဓမၼာ စသည့္ တရားမ်ား၊ အထူးပါဝင္ျခင္း မရွိေခ်။ သစၥာေလးပါးႏွင့္ ဝိပႆနာ က်င့္စဥ္မ်ား ပါဝင္ျခင္း
မရွိေခ်။ လူအမ်ားနားလည္ရန္ " ဇင္ဝါဒ" ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ "ဇင္ ဗုဒၶဘာသာ " ဟူ၍ လည္းေကာင္း ေခၚေဝၚသံုးႏႈန္းရေသာ္လည္း စင္စစ္ ဇင္ဝါဒ ကို တစ္စံု တစ္ရာ ပညတ္ သတ္၍ ေခၚေဝၚနိုင္ၿခင္းမရွိေခ်။

ဆရာေတာ္ ေဗာဓိဓမၼ အစရွိေသာ ဇင္ဗုဒၶဘာသာ အဆံုးအမမ်ား နွင့္ 
 ဆရာျကီး ဖူနာ့ကိုရွိ ဂီခ်င္း တို့သည္ ကရာေတး(Karate) ၏ (Kara) ဗလာ ကို ......" မိမိအား ေနွာက္ယွက္ထိပါး ေစာ္ကားသူမ်ားအား 
မိမိအေနျဖင့္အခ်ိန္မဆိုင္းပဲ ခ်က္ခ်င္း လက္ခ်ည္းသက္သက္("လက္နက္မဲ့ Unarmed Combat ") ျဖင့္ ခုခံကာကြယ္ျခင္း " ......ဟုေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ကရာ (Kara) ၏ ဗလာ ကို ငါ-အတၱဝါဒစိတ္ (Ego/selfish) မရွိျခင္း/ ဗလာျဖစ္ျခင္း ၊ အမုန္းတရား (Hatred) နွင့္ မေကာင္းမႈစိတ္ စေသာ စိတ္အညစ္အေျကး မရွိျခင္း/ ဗလာျဖစ္ျခင္း၊ ေလာဘစိတ္ (グリード、欲 Greed / Desire)၊ ေဒါသစိတ္ ( Anger )၊ ေမာဟစိတ္ (無知、妄 Ignorance/Delusion) စေသာစိတ္အညစ္အေျကး မရွိျခင္း/ ဗလာျဖစ္ျခင္း၊ မာနခက္ထန္ ယုတ္မာမႈမရွိျခင္း/ ဗလာျဖစ္ျခင္း... ဟုေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ျမင့္ျမတ္ျဖူစင္ေသာေမတၱာစိတ္ရွိျခင္း၊ စိတ္ယဉ္ေက်းမႈ ရွိျခင္း၊ တိတ္ဆိတ္ျငိမ္သက္ျခင္း၊ စိတ္ကို အတိတ္ (Past) နွင့္ အနာဂတ္ (Future) သို့ ေတြေဝ ေငးေမာမေနပဲ ပစၥုပန္ (Present) တည့္တည့္တြင္ စိတ္ကိုေကာင္းစြာ တည္ျငိမ္စြာ ထားရွိျခင္း...စသည္တို့သည္ ကရာေတးပညာရွင္တို့၏ အေရးျကီး ေသာ အေကာင္းဆံုးအရည္အခ်င္း (空手マスターズの倫理 Ethics of Karate Masters and 空手の基本的なスキル  fundamental skills of karate) မ်ားျဖစ္သည္...ဟုေဖာ္ျပခဲ့သည္။

သတၱဝါအားလံုးအား အျကမ္းမဖက္ေရးနွင့္ သုညတ ဝါဒ  Śūnyatā (仏教) တရား လမ္းစဉ္ေပၚတြင္ အေျခခံထားသည္။ သုညတ Śūnyatā (or) emptiness သည္ အလံုးစံု ျငိမ္းခ်မ္းျခင္း ၊ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲမႈ မရွိေသာ ေအးျငိမ္းခ်မ္းသာျခင္း ၊ တဏွာမရွိျခင္း ၊ တဏွာမွ ကင္းလြတ္ျခင္း ၊ ဒုကၡမွ အျပီးတိုင္လြတ္ေျမာက္ျခင္း ၊ စြန့္လြတ္ျခင္း ၊ လြတ္ေျမာက္ျခင္း ၊ မကပ္ျငိျခင္း ၊ ပူေဆြးမႈ မရွိျခင္း ၊ ငိုျကြေးမႈမရွိျခင္း ၊ေသာက မရွိျခင္း ၊ အညစ္အေျကး ကိေလသာ မရွိျခင္း စသည္တို့ျဖစ္သည္။

ၾကည့္မွန္၏ ေရွ႕တြင္ၾကည့္သူ၏ကိုယ္ေနကိုယ္ထား အမူအရာသည္ ပကတိအတိုင္း 
မိမိတို့ကိုယ္ေနကိုယ္ထား အမူအရာကို မိမိတို့ ျပန္ျမင္နိုင္ေသာ ျကည့္မွန္ (ミラー反射効果 Mirror Reflection Effect) နွင့္တူေသာ ကံ၊ ကံ၏ အက်ိုးနိယာမ  因果関係  (アクション、反 ) Causality ဟု ေခၚဆိုနိုင္ေသာအမွန္တရားရွိျခင္း ".....  ဟုရွင္းလင္းခဲ့သည္။

ဂ်ပန္ ကရာေတး Founder ဟုေခၚျကေသာ ဆရာျကီး ဖူနာ့ကိုရွိ ဂီခ်င္း 船越 (၁၈၆၈-၁၉၅၇) သည္ ကရာေတး ကိုယ္ခံပညာ သမိုင္းတြင္ ဩဇာ အျကီးမားဆံုးေသာ ဆရာျကီး ျဖစ္သည္။

ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရားဂုဏ္ေတာ္(၉) ပါး တြင္ သတၳာေဒဝ မနုႆာနံ--- နတ္ လူ ျဗဟၼာ သတၱဝါအားလံုးတို့၏ ဆရာသခင္(ဘုရား) ျဖစ္သည္ (Buddha is the Teacher of the Human and Gods)...ဟု ဂုဏ္ေတာ္ ပါရွိခဲ့သည္။ မိန့္ဆိုေတာ္မူခဲ့သည္။ ငါသည္ ဖန္ဆင္းရွင္ထာဝရဘုရား God ဟု မိန့္ဆိုေတာ္မမူခဲ့ပါ (Buddha is not a creator God ) ။ ကမၻာေလာက နွင့္ နတ္(God)- လူ- ျဗဟၼာ-သတၱဝါ-အားလံုးတို့၏ အျမင့္ျမတ္ဆံုးဆရာသခင္(ဘုရား) ျဖစ္သည္။ 
ဗုဒၶဘာသာ တခုတည္းကသာ ဘုရားယံုျကည္ျခင္းကို သာမက ဘုရား၊တရား၊ သံဃာကို လံုးဝ မွီခိုအားထားကိုးကြယ္ယံုျကည္ျခင္း(believe in Lord Buddha, believe in Dharma teaching of Lord Buddha and believe in Sangha) + မိမိကိုယ္မိမိယံုျကည္ျခင္း(self-confidence )+ ေမတၱာ-ဂရုဏာ (Loving-kindness)+မိမိကိုယ္မိမိအားကိုးျခင္း(self reliance)+ အသိဉာဏ္(intelligence)+ လက္ေတြ့က်င့္စဉ္(practice) လမ္းစဉ္ေပၚတြင္ အဓိက အေျခခံထားသည္။

ဇင္ဗုဒၶဘာသာသည္ တရုတ္ျပည္မွာျမစ္ဖ်ားခံျပီး ဂ်ပန္ မွာ ထြန္းကားပါသည္။ ယဥ္ေက်းမူ အေမြအႏွစ္ ေတြကုိလည္း အမ်ဳိးသား ယဥ္ေက်းမူအေမြ အျဖစ္ တန္ဖုိးထားၿပီး ထိမ္းသိမ္း ေစာင္႔ေရွာက္မူေတြကုိလုပ္ၾကပါသည္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံကုိ ဗုဒၶဘာသာ သာသနာ သည္ တရုတ္ႏုိင္ငံ ကေန ဂ်ပန္ ဇင္ဗုဒၶဘာသာ သာသနာျပဳ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြ ကတဆင္႔ ေရာက္ရွိသည္။

ဇင္ (ဈာန္) ဗုဒၶဘာသာ သည္ ဂ်ပန္ တြင္ ကိုးကြယ္က်င့္သံုးျကေသာ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာ တစ္မ်ိုး ျဖစ္ျပီး သတၱဝါအားလံုးအား အျကမ္းမဖက္ေရးနွင့္ သုညတ ဝါဒ (SUNYATA) တရား လမ္းစဉ္ေပၚတြင္ အေျခခံထားသည္။ "ဆာတိုရီ" Satori () က်င့္စဥ္သည္ လြန္စြာနာမည္ႀကီးလွသည္။

ဇင္ (ဈာန္) ဗုဒၶဘာသာ တြင္  ဝိပႆ      နာလမ္းစဉ္ မရွိ။ ဇင္ဗုဒၶဘာသာ သည္ ( ဈာန္) သမထ လမ္းစဉ္ေပၚတြင္ အေျခခံသည္။
ဆရာေတာ္ ေဗာဓိဓမၼ (Father of Zen Buddhism) သည္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ပ်ံ့ပြားေရးအတြက္ ေအဒီ (၅၂ဝ) တြင္ တရုတ္ျပည္ေရွာင္လင္ဘုရားေက်ာင္းသို့ ေရာက္ရွိခဲ့ေသာ အိနၵိယလူမ်ိုး တရားျပဆရာေတာ္ျဖစ္သည္။ တရုတ္ျပည္တြင္ ခ်န္ ဗုဒၶဘာသာကို စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ 

တရုတ္ျပည္ေရွာင္လင္ဘုရားေက်ာင္းသို့ ေရာက္ရွိခဲ့ျပီးကိုယ္ခံပညာ နွင့္ ဇင္ဗုဒၶဘာသာကို စံနစ္တက် သင္ျကားေလ့က်င့္ေပးခဲ့သည္။
ဇင္ (ဈာန္) ဗုဒၶဘာသာ ၏ တရားရႈမွတ္ျခင္း 坐禅 သည္ ထင္ရွားေက်ာ္ျကားသည္။
တရုတ္ျပည္တြင္ ဆရာေတာ္ ေဗာဓိဓမၼ ကို 達摩 Bodhidharma ဟု ေခၚဆိုသည္။ 

ခ်န္ ဗုဒၶဘာသာ( Chán Buddhism) နွင့္ ေရွာင္လင္ ကြန္ဖူး ကိုယ္ခံပညာ တို့ ၏ ေရွ့ေဆာင္ဦးစီးဦးကိုင္တည္ေထာင္သူပုဂၢိုလ္ျကီးအျဖစ္ သတ္မွတ္ျကသည္။ ဂ်ပန္ျပည္တြင္ ဆရာေတာ္ေဗာဓိဓမၼ ကို 達磨 Daruma ဟု ေခၚဆိုသည္။
ဇင္ဗုဒၶဘာသာ (Zen Buddhism) နွင့္ ဂ်ပန္ ကရာေတး ကိုယ္ခံပညာတို့၏ေရွ့ေဆာင္ဦးစီးဦးကိုင္တည္ေထာင္သူပုဂၢိုလ္ျကီးအျဖစ္ သတ္မွတ္ျကသည္။ 

တရုတ္ျပည္မွ လာေသာ မဟာယာန ခ်န္( ) ဗုဒၶဘာသာ သုညတ တရား အယူအဆမ်ားေပၚတြင္ မူတည္၍ ဂ်ပန္တို့သည္ ဇင္ () ဗုဒၶဘာသာ အျဖစ္ေျပာင္းလဲလာျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။

ဇင္ဗုဒၶဘာသာ၏ က်င့္စဥ္အႏွစ္ခ်ဳပ္သည္ကား ထိုးထြင္းသိျမင္စြမ္းေသာ"ေဗာဓိဉာဏ္" (Satori) ဟု ေခၚဆိုသည္။ ဇင္ () (ဈာန္) က်င့္စဉ္ အနွစ္ခ်ုပ္ "ဆာတိုရီ" Satori (ႎ) သည္ အလြယ္နွင့္ရနိုင္ေသာ တရားမ်ိုးမဟုတ္။ (Satori and kenshō are commonly translated as enlightenment, a word that is also used to translate bodhi, wisdom and buddhahood.) အျကိမ္ျကိမ္ အထပ္ထပ္တရားရႈမွတ္ျခင္း က်င့္ျကံ အားထုတ္ စီးျဖန္းရ၏။

ကန္ေရွာ (見性) (ေဗာဓိ) သည္ ဇင္ဗုဒၶဘာသာ ဘုရားေလာင္းက်င့္စဉ္ ၏ အနွစ္သာရ ျဖစ္သည္။ ဇင္ဗုဒၶအယူဝါဒ၏ပံုစံ အမ်ားစုသည္ ကမၼ႒ဌာန္း တရားထိုင္ျခင္း သမထအလုပ္သည္ စိတ္နွင့္ ဆိုင္သျဖင့္ မိမိစိတ္ဓာတ္၏ ျဖူစင္မႈ တိုးပြားလာေအာင္ အားထုတ္ရေသာ အလုပ္မ်ိုးဟု ဆိုလိုသည္။

အရွင္ေဗာဓိဓမၼ တရုတ္ ျပည္ သို့ ျကြ၍ ဇင္ဗုဒၶဘာသာ( ဈာန္) ဂိုဏ္း ကို တည္ေထာင္သည္။ ကိုရီးယားျပည္ သို့ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ေရာက္ရွိသည္ ။
ဂ်ပန္ျပည္တြင္ ဆူမိကို (ဆြိကို) 推古天 Empress Suiko (ေအဒီ ၅၅၄-ေအဒီ ၆၂၈) ဘုရင္မျကီးလက္ထက္ ရွိုတိုကု တိုင္းရွိ မင္းသားျကီး 聖徳太 Prince Shotoku Taishi (ေအဒီ ၅၇၄-ေအဒီ ၆၆၂) ၏ ျကိုးပမ္း မႉေျကာင့္ ဂ်ပန္တျပည္လံုး မဟာယန ဇင္ဗုဒၶဘာသာ ကို ကိုးကြယ္ခဲ့ျကသည္ ။

ရွိုတိုကု တိုင္းရွိ မင္းသားျကီးသည္ ဗုဒၶဘာသာကို ကိုင္းရွိုင္းသူျဖစ္ျပီး ဗုဒၶဘာသာကို နိုင္ငံေတာ္ ဘာသာ အျဖစ္ေျကျငာခဲ့သည္။ (၁၁) ရာစုတြင္ ဂ်ပန္နိုင္ငံသို့ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ စတင္ေရာက္ရွိသည္ ။ ဗုဒၶဘာသာကို အေျခခံ၍ ဂ်ပန္ျပည္ အုပ္ခ်ုပ္ေရး ဥပေဒကိုေရးဆြဲခဲ့သည္။

Ref
·       

http://26.yun285.cf/?cdf=Y29tbW9uCy53aWtpbWVkaWEub3JnL3Dpa2kvQ2f0ZWDvCnk6sGlzDG9yaWfuCz91C2VSYW5nPXpoLWhR

http://www.altiusdirectory.com/Society/historians-list.html
၁၉-၁၉၈၁ ခုႏွစ္ ဆိုရွိကိ ကရာေတးအသင္း နည္းျပခ်ဳပ္  
·        ဦးျမင့္ၾကြယ္ ေရးသားျပဳစုခဲ့ေသာ ကရာေတး Thesis: Kihon (基本), Kata ( or ), Kumite (組手) " The 3 Ks process of Karate" ၁၉၈၁ ခုနစ္္ ဂ်ပန္ ကရာေတး အသင္း Japan Karate Association
·        သုညတ ဝါဒ (or) Sunyata (or) emptiness အေျကာင္း ၁
·        သုညတ ဝါဒ (or) Sunyata (or) emptiness အေျကာင္း၂
·        About Shwedagon Pagoda
·        Doctrine of Lord Buddha
·        တရုတ္ျပည္ ကိုယ္ခံပညာ နွင့္ ဇင္ဗုဒၶဘာသာအစ-ဆရာေတာ္ ေဗာဓိဓမၼ
·       ဂ်ပန္ျပည္ ကရာေတး ကိုယ္ခံပညာ နွင့္ ဇင္ဗုဒၶဘာသာဆရာေတာ္ ေဗာဓိဓမၼ
·       ဇင္ဗုဒၶဘာသာ၏ နာမည္ေက်ာ္ေသာ ပံုျပင္ တစ္ပုဒ္
·       The Buddhist Attitude to God by Dr V. A. Gunasekara 
    D.T.Suzuki Manual of Zen Buddhism