Pages

ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရား နွင့္ ဗုဒၶဘာသာ The Buddha (BC 623- BC 543) အပိုင္း (၆) by- ၿမိဳ ႔မ ျမင့္ၾကြယ္ Myoma Myint Kywe

The Buddha (BC 623- BC 543)
ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရား နွင့္ ဗုဒၶဘာသာ

အပိုင္း () Part 6


Researched by- Myoma Myint Kywe
ၿမိဳ ႔မ ျမင့္ၾကြယ္
 
ဗုဒၶဘာသာ၏ တရားေတာ္ တရားဂုဏ္ေတာ္ ၆-ပါး တို့သည္ ကမၻာေပၚတြင္လက္ေတြ့သဘာဝက် အလြန္ေက်ာ္ျကားလွသည္။ မွန္ကန္ေက်ာ္ျကားလွသည္။ တရားဂုဏ္ေတာ္ ၂-၃-၄ သည္ လက္ေတြ့သဘာဝက် သည့္သိပၸံနည္းက် တရားဂုဏ္ေတာ္မ်ား ျဖစ္ေျကာင္း ကမၻာ့သိပၸံပညာရွင္တို့မွတ္ခ်က္ ျပဳၾကသည္။

၂။ သနၵိဌိက ဂုဏ္ေတာ္ ကိုယ္တိုင္က်င့္လွ်င္ ကိုယ္တိုင္သိနိုင္ေသာ "Sanditthiko " (meaning literally " self-realized " and Self-evident; immediately apparent; visible here and now ) တရားျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။
၃။ အကာလိက ဂုဏ္ေတာ္ အခါမလပ္ အက်ိုးေပးျခင္း၊ "Akaliko " (meaning literally " followed by fruit without delay (of good immediate results ; immediately effective ; true in all three times (past, present and future)) ") တရားျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။ မဂ္ရလွ်င္ ဖိုလ္ခ်က္ခ်င္း ျဖစ္ျခင္းဂုဏ္။
၄။ ဧဟိပႆိ     က  ဂုဏ္ေတာ္ 'လာပါ၊ က်င့္စမ္းပါ' "ehipassiko" (meaning literally "come and see") ဟု ရဲရဲဝံဝံ ဖိတ္ေခၚထိုက္ျခင္း၊ အစမ္းသပ္ခံနိုင္ျခင္း(verification of the Dhamma) ဂုဏ္။ (Buddhism recognises no creeds whose uncritical acceptance is expected of its followers. Instead the Buddha enunciated certain basic laws and truths whose veracity he invited his followers to test for themselves. One of the traditional epithets of the Dhamma is "ehipassiko" (meaning literally "come and see") which is an appeal to the empirical verification of the Dhamma)


ကမၻာေပၚတြင္ျမင့္ျမတ္ျကည္ညိုဖြယ္ဘုရားသားေတာ္ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ား
သည ္ျမန္မာနိုင္ငံတြင္အမ်ားဆံုးရွိသည္  

သံဃဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါးရွိ၏။
(၁) အဓိသီလ၊ အဓိစိတၱ၊ အဓိပညာသိကၡာသံုးပါးကိုေကာင္းစြာက်င့္ျခင္း၊
(၂) အဓိသီလ၊ အဓိစိတၱ၊ အဓိပညာသိကၡာသံုးပါးကိုေျဖာင့္မတ္စြာက်င့္ျခင္း၊
(၃) အဓိသီလ၊ အဓိစိတၱ၊ အဓိပညာသိကၡာသံုးပါးကိုသင့္ေလ်ာ္စြာက်င့္ျခင္း၊
(၄) အဓိသီလ၊ အဓိစိတၱ၊ အဓိပညာသိကၡာသံုးပါးကိုရိုေသစြာက်င့္ျခင္း၊
(၅) ဧည့္သည္အတြက္ထားေသာအလႉဝတၳုကို ခံယူထိုက္ျခင္း၊
(၆) လက္ေဆာင္အတြက္ထားေသာအလႉဝတၳုကို ခံယူထိုက္ျခင္း၊
(၇) တမလြန္က်ိုးအတြက္ျပုအပ္ေသာျမတ္ေသာ အလႉဝတၳုကို ခံယူထိုက္ျခင္း၊
(၈) လူမင္း၊ နတ္မင္း၊ ျဗဟၼာမင္းတို့လက္အုပ္ခ်ီမိုး ရွိခိုးျခင္းကိုခံယူထိုက္ျခင္း၊
(၉) အတုမရွိျမတ္ေသာေကာင္းမႈ၏စိုက္ပ်ိုးရာ လယ္ယာေျမေကာင္းသဖြယ္ျဖစ္ျခင္း
ဟူ၍သံဃဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါးရွိေလသည္။

ဗုဒၶဘုရား ၏ သားေတာ္ ရဟန္း သံဃာ တို့၏ သီလဂုဏ္၊ သမာဓိဂုဏ္၊ ပညာဂုဏ္ နွင့္ ဗုဒၶဘာသာရဟန္းမ်ားသင္ျကားေလ့က်င့္ရေသာသိကၡာပုဒ္မ်ား သည္လည္း အလြန္ျမင့္ျမတ္ျပည့္စံုသည္။ ျကည္ညိုဖြယ္ထင္ရွားသည္။ ရဟန္းသံဃာ ဟူသည္ - သီလ သမာဓိ ပညာ ဆုုိတဲ့ အရည္အခ်င္းမ်ား ထင္ရွားသူ တရားကို ေကာင္းစြာက်င့္ျခင္း ၊ မွန္စြာက်င့္ျခင္း ၊ ကုသိုလ္သည္ ေကာင္း၏ ဟု နွလံုးသြင္းက်င့္ေနသူ ျဖစ္သည္။ 

သာတာပတၱိမဂ္ပုဂၢိုလ္၊ ေသာတာပတၱိဖိုလ္ပုဂၢိုလ္တစံု၊ သကဒါ ဂါမိမဂ္ပုဂၢိုလ္၊ သကဒါဂါမိဖိုလ္ပုဂၢိုလ္တစ္စံု၊ အနာဂါမိမဂ္ပုဂၢိုလ္၊ အနာဂါမိဖိုလ္ပုဂၢိုလ္တစ္စံု၊ အရဟတၱ မဂ္ပုဂၢိုလ္၊ အရဟတၱဖိုလ္ပုဂၢိုလ္တစ္စံု၊ ဤသို့အစံုအားျဖင့္ေလးစံု၊ အေရအတြက္အားျဖင့္ရွစ္ပါး ေသာအရိ ယာပုဂၢိုလ္အေပါင္းအစုကား ဒကၡိေနယ်သံဃာျဖစ္သည္။

အရိယသံဃာ၏အနြယ္အဆက္ျဖစ္၍ဉာတ္တစ္ျကိမ္၊ ကမၼဝါသံုးႀကိမ္၊ ဉာတၱိစတုတၳကံျဖင့္ရဟန္း ျဖစ္၍ေနျကေသာရဟန္းအေပါင္းအစုကားသမၼဳတိသံဃာျဖစ္သည္။

ယင္းသမၼဳတိသံဃာသည္လည္း ဝိနည္းေဒသနာေတာ္ အရ ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ရေသာေသာဝိနည္းကံ၏အစြမ္းအားျဖင့္

(၁) စတုဝဂ္သံဃာ=ေလးပါးစုသံဃာ၊
(၂) ပဉၥဝဂ္ သံဃာ=ငါးပါးစုသံဃာ၊
(၃) ဒသဝဂ္သံဃာ=ဆယ္ပါးစုသံဃာ၊
(၄) ဝီသတိဝဂ္ သံဃာ=နွစ္ဆယ္စုသံဃာ၊
(၅) တိေရက ဝီသတိဝဂ္သံဃာ =နွစ္ဆယ္ထက္ပိုလြန္ေသာ အမ်ားစုသံဃာဟူ၍ငါးပါးရွိသည္။

ဤေလးပါးစုစေသာ သံဃာသည္ မိမိတို့နွင့္သက္ဆိုင္ရာဝိနည္းကံမ်ားကို ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္
ရသည္။



ပုထုဇဥ္ ရဟန္းေလး မ်ားကုိ အထင ္မေသးပါ နဲ႕

ပုထုဇဥ္ ရဟန္းေလး တပါး ကုိရင္ေလး တစ္ပါး ဆုိရင္ တခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ားက အထင္ေသးတတ္ၾကပါတယ္။ ပုထုဇဥ္ကုိရင္ ရဟန္းေလးေတြက ဆြမ္းခံရင္း စာပဲသင္ရုံရွိေသးတာပဲ..တရားမွမေဟာေျပာႏုိင္ေသးတာ..ဘြဲ႕ၾကီးေတြမွ မရေသးတာပဲဆုိျပီးတန္ဖုိးမထားတတ္ၾကပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ ဒီကုိရင္ေလး..ရဟန္းေတာ္ေလး ဘ၀ကေနပဲ..သီလ သမာဓိ ပညာနဲ႕ ျပည့္စုံတဲ့ ရဟန္းေတာ္ၾကီးမ်ား ဘ၀ကုိ ေရာက္သြားရတာပါပဲ။

ကုိရင္ ရဟန္းေလးမ်ားဟာလည္း..သာသနာအဆက္အႏြယ္ကုိ ထိန္းသိမ္းထားတာပါ။ သာသနာ့အဆက္အႏြယ္ကုိ ထိန္းထားတယ္ဆုိတာ ဓမၼအစစ္ေတြကုိ သင္ယူရင္း ထိန္းသိမ္းထားတာပါ။ ဓမၼအမွန္တရားေတြကုိ မေပ်ာက္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေနတယ္ဆုိတာဟာ..အမ်ားအက်ဳိးကုိ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းပါပဲ။

ဒီကုိရင္ ရဟန္းေလးမ်ားဟာ ဘယ္ေလာက္ ျမင့္ျမတ္သလဲ တန္ဖုိးၾကီးမားဆုိတာကုိ ေပၚလြင္ေအာင္ သီတဂူဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးရဲ႕ ရဟန္းတပါး၏ တန္ဖုိး တရားေတာ္ထဲက အခ်က္မ်ားနဲ႕ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပလုိက္ပါတယ္.
လူပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္ဟာ (အရိယာအဆင့္ ေသာတပန္ သကဒါကမ္ မေျပာနဲ႕ အနာဂါမ္ထိပဲျဖစ္ေနပါေစ) ကုိရင္အသစ္ကေလး..ရဟန္းအသစ္ကေလးေတြကုိ ရွိခုိးရပါတယ္။ ေသာတပန္အဆင့္ကုိေတာင္ မျဖစ္ေသးတဲ့သူအတြက္ေတာ့ ထည့္ေျပာစရာေတာင္ မလုိေတာ့ပါဘူး။ လူပုဂၢိဳလ္ဘ၀မွာဆုိရင္ အနာဂါမ္အဆင့္ဟာ အျမင့္ဆုံးပါပဲ ရဟႏၲာအျဖစ္ကုိေရာက္ခဲ့ရင္လည္း ရဟန္းဘ၀ကုိ ေျပာင္းကုိ ေျပာင္းရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိမ္ေနသူဟာ ရဟႏၲာအျဖစ္နဲ႕ ရပ္တည္လုိ႕မရပါဘူး။
ဟန္ေဆာင္ကင္းမႈ၊ ပြင္႔လင္းမႈ၊ ရိုးသားမႈ၊ ေလာဘ ေဒါသ ေမာဟ ကင္းမႈ
ပုထုဇဥ္ရဟန္းေတာ္ေလးေတြ ဘာေတြအားသာခ်က္ေတြရွိသလဲဆုိေတာ့ ..
ဖန္ရည္ဆုိးေသာ အ၀တ္ (သကၤန္း)ကုိ ၀တ္ရုံထားျခင္း
ဆံပင္/မုတ္ဆိတ္ ၾကင္စြယ္တုိ႕ကုိ ရိတ္ထားျခင္း
ဒီႏွစ္ခ်က္ကုိ ပဲ အသြင္အျပင္နဲ႕ပက္သက္ျပီး အားသာခ်က္လုိ႕ေခၚပါတယ္။
ဒီလုိအသြင္အျပင္ေျပာင္းလုိက္ရုံနဲ႕ကုိပဲ ရွိခုိးထုိက္သြားပါတယ္။ ဘုရားရွင္ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ အလုိေတာ္မွာလည္း တည္သြားပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶျဖစ္ေစခ်င္တာဟာ..ဒီလုိအသြင္အျပင္ပါပဲ။ အဲေတာ့ ျမတ္ဗုဒၶအလုိေတာ္မွာတည္ေနတဲ့သူကုိ မတည္ႏုိင္ေသးတဲ့သူက ရွိခုိးရပါတယ္ တန္ဖုိးထားရပါတယ္ဆုိတာ သဘာ၀က်ပါတယ္။
ထုိပုထုဇဥ္ရဟန္းေလးဟာ ရဟႏၲာၾကီးမ်ားနဲ႕ အသြင္အျပင္ အားျဖင့္ တူျခင္း (အတူတတန္းထဲ ေနရာယူႏိုင္ျခင္း၊ ဆြမ္းအတူဘုန္းေပးႏုိင္ျခင္း)
မြန္ျမတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္း အစည္းအေ၀းထဲသုိ႕ ၀င္ေရာက္ခြင့္ရွိျခင္း။ (ရဟႏၲာၾကီးမ်ား သိမ္တက္ေနရင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အစည္းအေ၀းလုပ္ေနရင္ေသာ္လည္းေကာင္း ပုထုဇဥ္ရဟန္းေလး ျဖစ္ေနပါေစ သူဟာ ၀င္ေရာက္ခြင့္ရွိပါတယ္)
ပုထုဇဥ္ရဟန္းတုိ႕သည္ အာဏာပါတိေမာက္ ရြတ္ဆုိေနျခင္းကုိ နာယူခြင့္ရွိျခင္း (အိမ္ေနသူဟာ အရိယာၾကီးျဖစ္ေနပါေစ ဒီလုိအခါမ်ဳိးမွာ ၀င္ေရာက္ မနာယူႏုိင္ပါဘူး)
လူပုဂၢိဳလ္ေစာင့္ထိန္းႏုိင္တာထက္ သိသိသာသာ မ်ားျပားလွေသာ သီလ သိကၡာပုဒ္မ်ားကုိ ေစာင့္ထိန္းထားရျခင္း။
ပုထုဇဥ္ရဟန္းေလးပဲျဖစ္ေနပါေစ အျခားသူမ်ားကုိ ရွင္ျပဳေပးႏုိင္ျခင္း ရဟန္းခံေပးႏုိင္ျခင္း၊ သိမ္သမုတ္ေပးႏုိင္ျခင္း။ ဒီလုိ သူတပါးကုိ ရွင္သာမေဏျပဳေပးနုိင္တဲ့ အခြင္အေရးအာဏာဟာ သာသနာကုိ တုိးပြားေစတာပါပဲ။


ရဟန္းဟူ၍ ဘာ့ေၾကာင့္ေခၚသနည္း ?

ဘိကၡဳသုတ္-
ရဟန္းတုိ႔ တရား ခုနစ္မ်ဳိးတုိ႔ကို ဖ်က္ဆီးအပ္ၿပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ရဟန္းမည္၏။
အဘယ္ ခုနစ္မ်ဳိး တုိ႔နည္း ဟူမူ-
၁။ ထင္ရွားရွိေသာ ခႏၶာငါးပါး၌ အျမင္မွားမႈ {သကၠာယဒိ႒ိ} ကို ဖ်က္ဆီးအပ္ၿပီး ျဖစ္၏။
၂။ မေ၀ခဲြႏိုင္မႈ {၀ိစိကိစၧာ} ကို ဖ်က္ဆီးအပ္ၿပီး ျဖစ္၏။
၃။ ေခြး ႏြား စသည္တုိ႔၏ အေလ့အက်င့္ကို အမွန္ဟု မွားေသာအားျဖင့္ သံုးသပ္မႈ {သီလဗၺတပရာမာသ} ကို ဖ်က္ဆီးအပ္ၿပီး ျဖစ္၏။
၄။ စဲြမက္မႈ {ရာဂ} ကို ဖ်က္ဆီးအပ္ၿပီး ျဖစ္၏။
၅။ အမ်က္ထြက္မႈ {ေဒါသ} ကို ဖ်က္ဆီးအပ္ၿပီး ျဖစ္၏။
၆။ ေတြေ၀မႈ {ေမာဟ} ကို ဖ်က္ဆီးအပ္ၿပီး ျဖစ္၏။
၇။ ေထာင္လႊားမႈ {မာန} ကို ဖ်က္ဆီးအပ္ၿပီး ျဖစ္၏။
ဤတရား ခုနစ္မ်ဳိးတုိ႔ကို ဖ်က္ဆီးအပ္ၿပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ရဟန္းမည္၏ ဟု
(
မိန္႔ေတာ္မူ၏)။
 


ရဟန္းတစ္ပါး၏တန္းဖုိး

သီတဂူဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး တရားေတာ္ထဲက..ဆရာေတာ္ၾကီး အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဟာသြားတဲ့ ရဟန္းတုိ႕ရဲ႕တန္ဖုိး (၇)ခ်က္ပါပဲ။
ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးကေတာ့ အခ်ိန္ကုိငွဲ႕ကြက္ျပီး (၇)ခ်က္ပဲ ေဟာသြားတာပါ။ တကယ္ေတာ့ အိမ္ေနသူ အရိယာၾကီးထက္ ပုထုဇဥ္ ရဟန္းေလးရဲ႕ အားသာခ်က္ေပါင္း (၂၂)ခ်က္ ရွိပါတယ္။
အသြင္အျပင္ အားျဖင့္ (၂)ခ်က္ နဲ႕ က်င့္၀တ္အားျဖင္ (၂၀) ရွိပါတယ္။

ၾကည္ညိဳခ်င္စရာေကာင္းမႈ၊ သိကၡာရွိမႈ၊ တရားျပည္႔စံုမႈ

အသြင္အားျဖင့္ ႏွစ္ခ်က္ကုိေတာ့ ေဖာ္ျပထားျပီးျပီျဖင့္လုိ႕ က်င့္၀တ္ႏွစ္ ဆယ္အား သာခ်က္ေတြ ကုိ ေဖာ္ျပလုိက္ပါတယ္။

က်င့္၀တ္ (၂၀)
* တရားဘာ၀နာ၌ ေမြ႕ေလ်ာ္ျခင္း
* တစ္လ ႏွစ္ၾကိမ္ ဥပုသ္ျပဳျခင္း
* ဆြမ္းခံျခင္း
*ေကာင္းမြန္စြာ ၀တ္ရုံေနထုိင္ျခင္း
* စကၡဳ စေသာဣေျႏၵကုိ ေစာင့္စည္းျခင္း
* ကုိယ္ႏႈတ္ႏွလုံးကို ေစာင့္စည္းျခင္း
* အခ်မ္းအပူစသည္ကုိ သည္းခံျခင္း
*ေကာင္းေသာ အက်င့္၌ ေမြ႕ေလ်ာ္ျခင္း
* တစ္ပါးတည္း တရားက်င့္ျခင္း
* တစ္ပါးတည္း ေမြ႕ေလ်ာ္ျခင္း
* တစ္ပါးတည္း ကိန္းေအာင္းျခင္း
* မေကာင္းမႈမွ ရွက္ျခင္း
* မေကာင္းမႈကုိ ေၾကာက္ျခင္း
*ေကာင္းမႈကုိ ျပဳစုအားထုတ္ျခင္း
* ကုသုိလ္ေကာင္းမႈ ၌ မေမ့မေလ်ာ့ မေပါ့ဆျခင္း
* သိကၡာပုဒ္ကုိ ေကာင္းစြာခံယူျခင္း
* ဘုရားေဟာ ပါဠိေတာ္ကုိ သင္ယူျခင္း
* အ႒ကထာကုိ သင္ယူျခင္း
* သီလစေသာ သိကၡာသုံးပါး၌ ေမြ႕ေလ်ာ္ျခင္း
* တပ္မက္ေမာမႈ ကင္းလြတ္ျခင္း

စာမ်က္ႏွာ ၁၆၃၊ မိလိႏၵပဥွာ (မိလိႏၵမင္းၾကီး ႏွင္ အရွင္နာဂသိန္ အေမးအေျဖ)
 


 ဒီလုိအခ်က္မ်ားေၾကာင့္ လူပုဂၢိဳလ္အရိယာၾကီးမ်ားဟာ ရဟန္းေတာ္ေလးမ်ားကုိ ရွိခုိး တန္ဖုိးထားရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ တရားတြင္ေမြ႔ေလ်ာ္ က်င္႔ႀကံအားထုတ္တဲ့လူပုဂၢိဳလ္အရိယာေတာင္မွ ရွိခုိးရတာဆုိေတာ့ အရိယာအက်င့္မက်င့္ေသးႏုိင္တဲ့သူဟာ ရွင္ဘုရင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ လူခ်မ္းသာၾကီးပဲျဖစ္ျဖစ္ဘာၾကီးပဲျဖစ္ေနျဖစ္ေန.. ဘယ္သူမဆုိရဟန္းေတာ္ေလးေတြကုိ တန္ဖုိးထားရမယ္ဆုိတာ သိသာထင္ရွားသြားပါျပီ။ သာသနာ(၃)ရပ္ကုိ အဆက္ဆက္ ဆင့္ကာဆင့္ကာ သယ္ေဆာင္ေပးခဲ့တာ ထုိရဟန္းမ်ားပဲ မဟုတ္ပါလား….

သာသနာေတာ္အစဥ္မျပတ္ တည္တံ့ေနပါေစ…………


 
ေဂါတမဗုဒၶ ေဟာျကားေတာ္မူခဲ့ေသာ မဂၤလာတရား ၃၈-ပါး ၊ အာနာပါန တရားရႈမွတ္ျခင္း ၊ ဝိပႆ     နာ က်င့္စဉ္၊ စာရိတၱက်င့္ဝတ္၊ ျမတ္ေသာအက်င့္သီလ၊ ေမတၱာ၊ ေမတၱာ ကမၼ႒ဌာန္းစီးျဖန္းျခင္း၊ ေဗာဇၩင္ ၇ ပါး၊ သတိပဌာန္ (၄) ပါး၊ ခ်စ္ခင္ျကင္နာျခင္း၊ သစၥာေလးပါး၊ မဂၢင္ ၈ ပါး၊ ခြင့္လႊတ္ျခင္းႏွင့္ သည္းခံျခင္းသည္ ကမၻာ့အမွန္တရားဦးေဆာင္ပညာအျဖစ္ ယေန႔ထက္တိုင္ပင္ ေက်ာ္ၾကားလွသည္။

ဗုဒၶဘုရားေဟာက်မ္းဂန္မ်ားစြာမွ ေလာကီေရးရာမ်ားနွင့္ ပတ္သက္သည့္ အဆိုအမိန့္မ်ားကို ထုတ္နႈတ္၍ ထည့္သြင္းျပုစုထားေသာ ေလာကနီတိ က်မ္းသည္ေရွးလူျကီးေတြ ထားရစ္ခဲ့ေသာ စကားပံုမ်ား၊ မွတ္သားလိုက္နာဖြယ္ အဆိုအမိန့္မ်ား၊ သင္ခန္းစာရယူဖြယ္ ဇာတ္ေျကာင္း ပံုျပင္ေတြကေန ေကာင္းနိုးရာရာေတြကို စုစည္းထားတဲ့ လူမႈဆိုင္ရာ ေလာကနီတိက်မ္းသည္ ဘာသာမေရြး၊ လူမ်ိုးမေရြး၊ အရြယ္သံုးပါး လိုက္နာဖြယ္ ေကာင္းလွပါသည္။

ေလာကနီတိ သည္ ေလာကအေၾကာင္းနွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျကီးပြားတိုးတက္ေစရန္ ညွြန္ျကားေသာ လမ္းညွြန္က်မ္းျဖစ္သည္။ စင္စစ္ ဤက်မ္းသည္ ေလာက၌ လူသားတို့၏ အနွစ္လည္းမည္၏။ မိဘလည္းမည္၏။ ဆရာလည္းမည္၏။ အေဆြခင္ပြန္း လည္းမည္၏။ ထိုေျကာင့္ ဤ နီတိက်မ္းကို သင္ျကားတတ္ေျမာက္ေသာ ေယာက်ာ္းသည္ အျကားအျမင္မ်ားေသာ၊ ျမင့္ျမတ္ေသာ ပညာတတ္ေယာကၤ်ား ျဖစ္၏။
ဗုဒၶဘာသာတြင္အေျကာင္းအရာတစ္ခုကိုေလ့လာက်င့္ျကံရာ၌ နည္းစံနစ္က်သည္။ သိပၸံနည္းက်သည္။ ဗုဒၶ ၏အဆံုးအမမ်ားနွင့္ ဗုဒၶဘာသာသည္ သိပၸံနည္းက် ဘာသာ အမွန္တရားနွင့္ လက္ေတြ့သဘာဝက် သည့္ ဘာသာ လည္း ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာတြင္ လူ့က်င့္ ဝတ္တရားနွင့္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ုပ္မႈသေဘာတရားမ်ား ၊ တပည့္တို့၏ဝတၱရား၊ ဆရာတို့၏ဝတၱရား၊ သားသမီးတို့၏ဝတၱရား၊ မိဘတို့၏ဝတၱရား၊ နာယကဂုဏ္ ၆-ပါး .... စသည္ တို့ရွိရာ ဆရာဝတ္ တြင္ အတတ္လည္းသင္ ပဲ့ျပင္ဆံုးမ သိပၸမခ်န္ ေဘးရန္ဆီးကာ သင့္ရာအပ္ပို့ ဆရာတို့ က်င့္ဖို့ဝတ္ငါးျဖာ ဟုပါရွိသည္။

(၃၈) ျဖာေသာ မဂၤလာ တရားေတာ္ တြင္လည္း အျပစ္ကင္းေသာ သိပၸ အတတ္ပညာတို့ကိုတတ္ေျမာက္ျခင္းသည္လည္း မဂၤလာတစ္ပါးဟု အဆိုရွိပါသည္။ 
"သိပၸံပညာရွင္တို့၏ေတြ့ရွိခ်က္နွင့္ သာသနာျပင္ပ တရားတို့သည္ အတိုင္းအတာ တစ္ခု၊ အေျခအေန အခ်ိန္အခါ ေနရာေဒသ တစ္ခု၊ လူအုပ္စုတစ္စု အတြက္ သာ မွန္ကန္သည့္ အမွန္တရား (limited truth and customary truth and conventional truth) သမုတိသစၥာမွ်သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အၿမဲထာဝရ မွန္ကန္သည့္ အမွန္တရား (Universal truth and Ultimate truth) ပရမတၱ သစၥာ တရားမွာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ တရားေတာ္ (သိပၸံနည္းက် ဗုဒၶဘာသာ) ၌ သာ ေတြ့နိုင္ေျကာင္း၊ ဝိဇၨာ၊ သိပၸံပညာရွင္တို့၏ ေတြ့ရွိခ်က္မ်ား အပါအဝင္ အယူဝါဒဆိုင္ရာ အမွန္တရား အားလံုးတို့၏ ေရွ့ေျပး ပထမ အမွန္ဆံုးတရား ျဖစ္သည္" ဟု သီတဂူဆရာေတာ္ ဦးဉာဏိႆရ၊ ခ်မ္းေျမ့ဆရာေတာ္ အရွင္ဇနကာဘိဝံသ၊ ဦးေရႊေအာင္၊ ဆရာနႏၵာသိန္းဇံ၊ ဆရာ ေဒါက္တာ မင္းတင္မြန္၊ ဓမၼာစရိယ ဆရာ ဦးေဌးလႈိင္၊ Egerton C. Baptist ႏွင့္ ဦးျမင့္ၾကြယ္ ( ၿမိဳ ႔မ ျမင့္ၾကြယ္) တို႔က မွတ္ခ်က္ျပဳၾကသည္။

ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ားသည္ naturally or universallyသဘာဝနည္းက်အားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ logically ေျကာင္းက်ိုးဆက္စပ္ေဗဒအရလည္းေကာင္း၊ scientifically သိပၸံနည္းက်အားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ medically ေဆးပညာေဗဒအရလည္းေကာင္း မွန္ကန္လွေပသည္။ မိခင္ဝမ္းတြင္း သားသေနၶတည္ပံုကို လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္ေပါင္း (၂၆၀၂) ေက်ာ္ကတည္းက ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက မိုက္ခရိုစကုပ္ (Microscope) မပါ၊ အာထရာေဆာင္း (Ultrasound) မပါ၊ ဓါတ္မွန္မပါ ဉာဏ္ေတာ္ျဖင့္ ထိုးထြင္းသိျမင္ေတာ္မူ၍ ရွင္းျပေတာ္မူနိုင္ခဲ့ေပသည္။

ထို့ျပင္ ယေန့ေခတ္ သိပၸံေဗဒ က်န္းမာေရးသုေတသနမ်ားအရ သိရွိလာျကရေသာ စိတ္သည္ ဦးေနွာက္တြင္ ျဖစ္ေပၚျခင္းမဟုတ္ဘဲ၊ နွလံုးသား၏အခ်ိုင့္ေလးတြင္ ျဖစ္ေပၚေျကာင္းကို ဗုဒၶဘုရား က ေဟာျပေတာ္မူသျဖင့္ ဝါရင့္ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာမ်ား သိရွိခဲ့ျကသည္မွာလည္း ျကာျပီျဖစ္သည္။ ခနၶာေဗဒ ၏ ျဖစ္စဉ္ပ်က္စဉ္အေျကာင္းကိုလည္း ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား ျမန္မာမ်ားက ယေန့ေခတ္ ဆဲလ္မ်ားအစားထိုးျဖစ္တည္မႈအေျကာင္း သိပၸံပညာ က မသိရေသးခင္ကပင္ သိရွိခဲ့ျကျပီးျဖစ္သည္။

Anatomy အနတ္တိုမီ(ေခၚ) ခနၶာေဗဒ ကိုလည္း ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက တရားေတာ္မ်ား၌ ေဟာျကားေတာ္မူခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။ ဗုဒၶက ယေန့ေခတ္ သိပၸံပညာရွင္တို့ အဏုျမဴ အက္တမ္ (Atom) အေျကာင္း မေလ့လာမီကပင္ ပရမာအဏုျမဴစသည္ျဖင့္ ေဟာျပေတာ္မူခဲ့သည္။ မည္သို့ပင္ဆိုေစကာမူ ဗုဒၶဘုရား၏တရားေတာ္မ်ားသည္ သိပၸံနည္းက်၊ ေျကာင္းက်ိုးဆက္စပ္ေဗဒ၊ ခနၶာေဗဒ၊ ေဆးပညာေဗဒစသည္တို့ျဖင့္ ကိုက္ညီမွန္ကန္ေနလ်က္ရွိျပီး၊ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားေဟာျကားေတာ္မူခဲ့သမွ် တရားေတာ္မ်ားကို ဝိဇၨာ-သိပၸံပညာက ယေန့ထက္တိုင္ လိုက္မမီနိုင္ေသးေသာ အေနအထားမ်ား ရွိေနေသးသည္မွာလည္း အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။

ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားေဟာျကားေတာ္မူခဲ့သမွ် တရားေတာ္မ်ားမွာသဘာဝတရား၏ ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲမႈတို့နွင့္ ထိုျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲမႈတို့၏အေျကာင္း-အက်ိုးအမွန္တို့ကို နည္းစံနစ္က်နစြာေလ့လာအသံုးခ်နိုင္ေသာလက္ေတြ႔ သဘာဝက် သည့္အမွန္တရားပညာအျဖစ္ယေန့ထက္တိုင္ ကမၻာ့ ဝိဇၨာနွင့္သိပၸံပညာ (ARTS & SCIENCE) တို့၏ ေရွ့ေဆာင္ ဦးေဆာင္အေနအထားတြင္ရွိသည္။






TAGS:
Myoma Myint Kywe, Myoma Myint Kywe articles 2014, Karate Myint, Buddhism, Buddha BC 623, Buddha articles 2014, Buddhism booksie, Booksie Myoma Myint Kywe,
ၿမိဳ ႔မ-ျမင့္ၾကြယ္
Metta 2014, About Metta 2014, Metta articles 2014, Metta Is Essential (Metta ist wichtig), มิวม่า มิตร จอย    เมตตา Burmese Buddhism 2014, Burmese Buddhism articles, Theravada Buddhism articles, Theravada Buddhism 2014, Theravada monks 2014, Metta in Theravada Buddhism, Buddha and Metta, Metta meditation 2014 article, What is metta in Buddhism, what is Buddhism 2014, Myint Kywe, Myint Buddhism, Myoma Myint Kywe 2014, Articles of Myoma Myint Kywe, Buddha was born in BC 623, Buddhist philosophy 2014, Buddhism logic,